Με ένα διήμερο παραδοσιακό γλέντι που κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας έπεσε η αυλαία για το Παμποντιακόν Πανοΰρ’ «Τη Θωμά ’ς σα Σούρμενα», το οποίο περιλάμβανε σειρά εκδηλώσεων πολιτισμού με επίκεντρο το ταφικό έθιμο στο κοιμητήριο. Τα δρώμενα διοργάνωσε και φέτος, 94 χρόνια από την ίδρυσή της, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων.
Η νύχτα έγινε μέρα από τα βεγγαλικά, την ώρα που το χορευτικό της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων αποχαιρετούσε τον κόσμο με το χορό κότσαρι.
Οι δυσκολίες μετακίνησης λόγω της 48ωρης απεργίας των μέσων μαζικής μεταφοράς, αλλά και η στάση εργασίας της Κυριακής, δεν εμπόδισαν τους χιλιάδες επισκέπτες να δώσουν το παρών στην εκδήλωση· από νωρίς είχαν κατακλύσει τους χώρους της κεντρικής πλατείας Σουρμένων αλλά και το πανηγύρι όπου είχαν στηθεί εκατοντάδες πάγκοι, δίνοντας χρώμα στη γιορτή.
Οι πενθήμερες εκδηλώσεις ξεκίνησαν την Τετάρτη 4 Μαΐου με το 3ο Ποδοσφαιρικό Συναπάντεμα Προσφυγικών Ομάδων στο οποίο αγωνίστηκαν παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ, του Πανιώνιου, του Ιωνικού Νίκαιας, της Παλαιάς Φώκαιας, του Φωστήρα Αθηνών και του Αθλητικού Συλλόγου Σουρμένων, ενώ την Πέμπτη η θεατρική ομάδα του Ποντιακού Μορφωτικού Συλλόγου Αγίου Δημητρίου – Ρυακίου Κοζάνης παρουσίασε την ποντιακή θεατρική παράσταση Η μανασία ’κί σύρκεται στο Πολιτιστικό Κέντρο της Ένωσης.
Μεγάλη ήταν η ανταπόκριση εθελοντών στην αιμοδοσία, αλλά και στη συλλογή τροφίμων και φαρμάκων, δράσεις που εντάχθηκαν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων.
Από την Κρήτη και την Πελοπόννησο μέχρι τη Δράμα, και από την Πέλλα μέχρι την Ήπειρο, τη Στερεά Ελλάδα και τον Πόντο ταξίδεψαν μέσα από ένα μουσικοχορευτικό ταξίδι οι παρευρισκόμενοι στην πλατεία Σουρμένων την Παρασκευή.
Ποντιακά χορευτικά από τη Νάουσα, την Αλεξανδρούπολη, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και την Καστοριά ταξίδεψαν το κοινό στα μονοπάτια του Πόντου, το καθένα με τη δική του αύρα.
«Χαψία, χαψία, φατέστε σκύλ’ παιδία, και ντ’ έμορφα μα’ειρεύ’ ατα η θεία μ’ η Ευδοξία».
Έμνοστα χαψία και άφθονο κρασί κεράστηκαν οι επισκέπτες της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων το Σάββατο. Ακολούθησε παραδοσιακό ποντιακό γλέντι – ένα γλέντι το οποίο συνεχίστηκε και την Κυριακή το βράδυ. Το πρωί της Κυριακής του Θωμά, οι οικόγενειες των απόντων μνημόνευσαν τους αποδημήσαντες επισκεπτόμενοι τα ταφία, έφαγαν και γιόρτασαν μαζί τους, όπως κάνουν κάθε χρόνο. Λίγες ημέρες πριν από το έθιμο, ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων Γιώργος Σαραφίδης είχε ξεναγήσει το pontos-news.gr στους χώρους του συλλόγου, δείχνοντάς μας παλιές, ιστορικές φωτογραφίες αλλά και ένα έγγραφο που επιβεβαιώνει την πιστή τήρηση του εθίμου.
Ο Γιάννης Κουρτίδης, ο Κώστας Θεοδοσιάδης και ο Δημήτρης Καρασαββίδης στο τραγούδι, ο Γιώργος Ατματσίδης στη λύρα, ο Χριστόφορος Κοσμίδης στο αγγείο και ο Νίκος Χατζηδαβιτίδης και ο Γρηγόρης Κεκριδής στο νταούλι ήταν στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα – και ίσως στο γλέντι αυτό που γίνεται την Κυριακή του Θωμά, στο πλαίσιο του ταφικού εθίμου, ακόμα και οι νεκροί πρόγονοί μας να κατεβαίνουν για λίγο στη γη και να χορεύουν ανάμεσά μας…
Κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο: Βασίλης Καρυοφυλλίδης.