Στους νόμιμους ιδιοκτήτες της, την Αρμενική Προτεσταντική Εκκλησία του Γκεντίκπασα της Κωνσταντινούπολης, επέστρεψε η ιστορική κατασκήνωση-ορφανοτροφείο «Τούζλα-KampArmen», μετά από πολυετή διεκδίκηση στα δικαστήρια και τις έντονες κινητοποιήσεις αρμενικών οργανώσεων τους τελευταίους μήνες.
Το κτήμα, που είχε αγοραστεί από το συγκεκριμένο αρμενικό ίδρυμα με νόμιμη άδεια της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων και χρησιμοποιήθηκε ως κατασκήνωση για ορφανά αρμενικής καταγωγής, κατασχέθηκε με πολύ χαμηλό αντίτιμο ως αποζημίωση με το θέμα δηλωτικού του 1936 που χρησιμοποιήθηκε ως πρόφαση για την υφαρπαγή πολλών ακινήτων που ανήκαν στις μειονότητες.
Μισοκατεστραμμένα κτήρια στο KampArmen που επέστρεψε σε αρμενικά χέρια
Η γη πέρασε από πολλά χέρια μέχρι που έφτασε στον Φατίχ Ουλούσοϊ, ο οποίος μερικούς μήνες πριν αποφάσισε να γκρεμίσει τα κτήρια που υπήρχαν στο οικόπεδο για να το αξιοποιήσει. Η απόφαση εξόργισε τους Αρμενίους.
175 μέρες αντίστασης
Τον περασμένο Μάιο, η Αρμενική Νεολαία της Κωνσταντινούπολης, οι σύλλογοι Νορ Ζαρτόνκ και Μιασίν μπήκαν στον χώρο και έστησαν αντίσκηνα. Έβαψαν τους τοίχους, φύτεψαν λουλούδια, έφτιαξαν βιβλιοθήκη, ξεκίνησαν υπαίθρια μαθήματα, ενώ ακαδημαϊκοί, φίλοι και υποστηρικτές πήγαιναν στο χώρο και έδιναν διαλέξεις. Η αυθόρμητη μαζική κινητοποίηση, όπως αποδείχθηκε, ήταν κινητήριος δύναμη για να σταματήσει η εντολή κατεδάφισης.
Στιγμιότυπο από τις διαδηλώσεις των τελευταίων μηνών στην Κωνσταντινούπολη
Ακολούθησαν διαπραγματεύσεις στις οποίες συμμετείχαν πολιτικά πρόσωπα και μη κυβερνητικές οργανώσεις, ενώ ο χώρος περιφρουρούνταν από ομάδα επιφυλακής. Σε αυτό το διάστημα παρενέβη ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου και έτσι άρχισε η διαδικασία επιστροφής της γης.
Το ίδρυμα της Αρμενικής Προτεσταντικής Εκκλησίας έως το 2011 είχε υποβάλει δεκάδες αιτήσεις ένστασης και επιστροφής στα τουρκικά δικαστήρια, ωστόσο όλες είχαν απορριφθεί. Εκείνη τη χρονιά η τουρκική κυβέρνηση υπέγραψε την ιστορική συμφωνία επιστροφής των περιουσιών στα ιδρύματα των μειονοτήτων, ωστόσο το KampArmen είχε μείνει εκτός, μαζί με εκατοντάδες άλλες περιουσίες.
Ο ιστορικός χώρος
Το οικόπεδο της Τούζλα αγοράστηκε τον Νοέμβριο του 1962 από τον Σαΐτ Ντουρμάζ. Το πρώτο καλοκαίρι φιλοξενήθηκαν 30 παιδιά 8-12 ετών, τα οποία και έχτισαν τα κτήρια κουβαλώντας τις πέτρες σε απόσταση 500 μέτρων!
Τα πρώτα παιδιά που έμειναν στην κατασκήνωση, την έχτισαν κιόλας
Τα 21 χρόνια που λειτούργησε συνεχόμενα η κατασκήνωση, φιλοξενήθηκαν 1.500 ορφανά και φτωχά παιδιά, ανάμεσά τους ο δολοφονημένος δημοσιογράφος Χραντ Ντινκ και η σύζυγός του Ρακέλ.
Στις 12 Σεπτεμβρίου 1980 συλλαμβάνεται ο διευθυντής του ορφανοτροφείου και της κατασκήνωσης Χραντ Κουτσουκγκουζελιάν με την κατηγορία ότι στους χώρους αυτούς εκπαιδεύονται Αρμένιοι μαχητές – η τότε κυβέρνηση είχε διαδώσει πως η κατασκήνωση ήταν παρακλάδι της οργάνωσης Αρμενικός Μυστικός Στρατός για την Απελευθέρωση της Αρμενίας (ASALA). Ο διευθυντής καταδικάζεται σε 16 μήνες φυλάκισης, αλλά μετά από εννέα μήνες αγώνων, των οποίων ηγήθηκε ο Χραντ Ντινκ, ο Κουτσουκγκουζελιάν αποφυλακίζεται.
«Ήταν σε πολύ άσχημη κατάσταση. Μια μέρα πριν τον είχαν ξυλοκοπήσει. Όλο το κορμί του είχε μαυρίσει. Τον έγδυσα και έβγαλα φωτογραφίες. Τις έκρυψα, ήταν τεκμηριωμένη ιστορία! Έμεινε μερικούς μήνες στην Τουρκία. Μετά πήγε στη Γαλλία, τον επιβίβασα στο αεροπλάνο για την Μασσαλία. Είναι ζωντανός. Ζει!» έγραφε εκείνη τη μέρα ο Χραντ Ντινκ στο προσωπικό του ημερολόγιο.
Ο διευθυντής του Καμπ Αρμέν πέθανε εννέα μήνες μετά το θάνατο του Χραντ Ντινκ, στις 6 Οκτωβρίου 2007 στη Μασσαλία.