pontosnews.gr
Δευτέρα, 7/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ο Εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος 1861-1923

17/04/2015 - 10:42πμ
Ο Εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος 1861-1923
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Ο Εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος (ΕΦΣΚ) υπήρξε ένας από τους λαμπρότερους φορείς πολιτισμού με στόχο την προώθηση της παιδείας όχι μόνο στην Ελληνορθόδοξη Κοινότητα της Κωνσταντινούπολης αλλά και σε ολόκληρη την αυτοκρατορία, στην οποία εκτείνονταν οι δραστηριότητές του.

Ιδρύθηκε το 1861 και συνέχισε να δραστηριοποιείται μέχρι τα τέλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ήδη από το 1860, μια μικρή συντροφιά αποτελούμενη από τον ιατροφιλόσοφο Κωνσταντίνο Ηροκλή Βασιάδη, τους διαπρεπείς λογίους αδελφούς Δημήτρη και Κωνσταντίνο Καλλιάδη και τον διπλωμάτη Αριστείδη Παλαιόλογο συγκεντρωνόταν στην οικία του αρχιάτρου Σπυρίδωνος Μαυρογένους.

Εκεί αποφασίστηκε η ίδρυση ενός φιλολογικού σωματείου. Πράγματι, στις 17 Απριλίου 1861, οι ενδιαφερόμενοι συγκεντρώθηκαν στη Μεγάλη Οδό του Πέραν, στο μέγαρο του Χατζή Γεωργίου Κωνσταντινίδη (σημερινό Προξενείο της Ελλάδος) και ίδρυσαν τον «Εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο» κατά το πρότυπο των Ακαδημιών της Δυτικής Ευρώπης.

Στην πρώτη συνεδρία του Συλλόγου, στις 4 Μαΐου, έγιναν οι αρχαιρεσίες και τα εγκαίνια. Πρόεδρος ορίστηκε ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής, σύμβουλος του υπουργείου Εκπαίδευσης και προσωπικός ιατρός του Σουλτάνου Μαχμούτ Β΄, Στέφανος Καραθεοδωρής.

Με τις πολυσχιδείς δραστηριότητές του, ο ΕΦΣΚ συνέβαλε σημαντικά στον πολιτισμό και τη διάδοση της γνώσης – και με την ίδρυση σχολείων, ανωτέρων και κατωτέρων, την έκδοση και διάθεση διδακτικών βιβλίων, καθώς και με την οικονομική ενίσχυση απόρων ελληνικών κοινοτήτων για τον ίδιο σκοπό.

Κατά τον ενθουσιώδη και δυναμικό Κωνσταντίνο Ηροκλή Βασιάδη, έναν από τους βασικούς εμπνευστές και ιδρυτές του Συλλόγου, η δημιουργία του απέβλεπε στη «συγκέντρωσιν των ενεργειών των εν τη Οθωμανική Αυτοκρατορία ελληνικών επαρχιών και εις την σκόπιμον σύμπραξιν πασών των εν αυταίς κοινωνικών τάξεων, λογίων, εμπόρων, κλήρου, λαού προς εκκαθάρισιν του ελληνικού χαρακτήρος από των ασχημιζόντων αυτόν ρύπων της πολυχρόνου δουλείας και αμαθείας, όπως και αύθις εν ταις της Ανατολής ταις χώραις αναλάμψωσι τα γνήσια του ελληνικού πνεύματος γνωρίσματα, το φιλελεύθερον, το φιλόπατρι, το φιλομαθές, το μεγαλοφυές, τουτέστιν πρότυπα απαράμιλλα κληροδοτηθέντα τω ανθρωπίνω γένει υπό του ελληνικού έθνους».

Η συμβολή του Συλλόγου υπήρξε καθοριστική στη διαμόρφωση μιας κοινότητας επιφανών λογίων που περιλάμβανε όχι μόνο τους ελληνορθοδόξους της αυτοκρατορίας, αλλά και διακεκριμένους επιστήμονες του ελληνικού κράτους και της Δύσης. Όπως διαπιστώνεται από την αλληλογραφία του Συλλόγου, οι επαφές του εκτείνονταν σε ένα ευρύ φάσμα που περιλάμβανε την οθωμανική εξουσία, τις εκκλησιαστικές Αρχές, τις πρυτανικές Αρχές του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και ακαδημαϊκούς θεσμούς της Ευρώπης και των ΗΠΑ, όπως η Αρχαιολογική Εταιρεία της Ρώμης, η Ακαδημία Επιστημών του Μονάχου, το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins της Βαλτιμόρης, κτλ.


Το ιστορικό κτήριο του ΕΦΣΚ επί της οδού Topçilar 18, στο Σταυροδρόμι, πριν κατεδαφιστεί το 1965

Με τον νέο κανονισμό του 1871 διευρύνεται ο επιστημονικός χαρακτήρας του Συλλόγου και μετατρέπεται σε «πραγματικόν κέντρον ελληνικής εν τη Οθωμανική Αυτοκρατορία ενεργείας». Έτσι, στο 1ο άρθρο του Κανονισμού σκοπός του Συλλόγου «εστίν η των γραμμάτων εν γένει καλλιέργεια και διάδοσις κατά την Ανατολήν».

Από τότε, ο ΕΦΣΚ, σύμφωνα με τον Ηροκλή Βασιάδη, «αναλαμβάνων και καθήκοντα εκπαιδευτικά, κατέστη οιονεί Υπουργείον Παιδείας των εν Τουρκία Ελλήνων».

Στο ενεργητικό του Συλλόγου καταγράφονται η έκδοση Συγγράμματος Περιοδικού, η σύσταση εξειδικευμένων επιτροπών (Αρχαιολογική, Βιολογική, Εκπαιδευτική, Κοινωνιολογική, Φιλολογική Επιτροπή, Νομικό Τμήμα), η ίδρυση και η οικονομική ενίσχυση σχολείων, η διοργάνωση διαλέξεων και εκπαιδευτικών συνεδρίων καθώς και η δημιουργία Βιβλιοθήκης.


Το εξώφυλλο του 1ου τεύχους του Α΄ Τόμου του Συγγράμματος Περιοδικού

Το Σύγγραμμα Περιοδικόν, το οποίο εξέδωσε ο Σύλλογος σε σαράντα τόμους κατά την περίοδο 1863-1912, αποτελεί μέχρι σήμερα μια εξαιρετικά πλούσια και αναντικατάστατη πηγή για πολλά θέματα.

Εξάλλου, ο Σύλλογος ανέλαβε την οργάνωση και αθλοθέτηση διαγωνισμών με εκπαιδευτικό περιεχόμενο, ήτοι:

  • Διαγωνισμός Γεωγραφίας, που χρηματοδότησε ο Χρηστάκης Ζωγράφος και ο αρχιμανδρίτης Ευγένιος για την περιγραφή των επαρχιών της Θράκης, Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας.
  • Νεγρεπόντειος Διαγωνισμός, που χρηματοδότησε ο τραπεζίτης Μενέλαος Νεγρεπόντης για «την Διάδοσιν της Ελληνικής Παιδείας».
  • Διαγωνισμός της Εμπορικής Σχολής της Χάλκης.
  • Διαγώνισμα που αθλοθέτησε ο Ν. Συμβουλίδης για την περιγραφή του Πόντου.
  • Καραπάνειος Αγών για τη βράβευση δεκαεννέα διδακτικών βιβλίων για τη δημοτική εκπαίδευση.
  • Ζωγράφειος Αγών για τη βράβευση δέκα εκθέσεων «περί ζώντων μνημείων», δηλαδή εκθέσεων που θα παρουσίαζαν «τις ελληνικές διαλέκτους, τα ήθη και τα έθιμα του ελληνικού λαού».
  • Μαυρογένειος Διαγωνισμός «αρετής».

Μνημειώδης θα παραμείνει στην πνευματική ιστορία του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης η Βιβλιοθήκη, αποτελούμενη από περισσότερους των 50.000 τόμων, καθώς και το πλουσιότατο Αρχείο του ΕΦΣΚ.


Το υπαίθριο parking, στο χώρο του οποίου στεγαζόταν το επιβλητικό κτίριο του ΕΦΣΚ πριν κατεδαφιστεί
από τις τουρκικές Αρχές το 1965 – εικόνα ενδεικτική του «σεβασμού» τους απέναντι στον πολιτισμό

Η γενοκτονία του Ελληνισμού και ο ξεριζωμός του από τη Μικρασία σήμανε ουσιαστικά και το τέλος του Συλλόγου. Το 1925 οι τουρκικές Αρχές, κατά παράβαση της Συνθήκης της Λοζάνης, κατάσχουν την κινητή και ακίνητη περιουσία του Συλλόγου, και έτσι το κτήριο και το πολύτιμο περιεχόμενό του περιέρχονται στην κυριότητα του τουρκικού Δημοσίου. Οι 50.000 τόμοι της Βιβλιοθήκης διαμοιράζονται σε τουρκικά ιδρύματα και έκτοτε χάνονται τα ίχνη τους. Η τύχη του Αρχείου αγνοείται μέχρι σήμερα. Ήδη το 1955 το κτήριο του ΕΦΣΚ, λαμπρό σύμβολο της ακμής της ελληνικής λογιοσύνης στην Πόλη, βρίσκεται εγκαταλελειμμένο και λεηλατημένο, μέχρι την οριστική κατεδάφιση του το 1965. 

Ο Εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικός Φιλολογικός Σύλλογος, το Υπουργείο Παιδείας του Αλύτρωτου Ελληνισμού, όπως ορθά χαρακτηρίζεται, μετά το υποχρεωτικό κλείσιμό του από τις τουρκικές Αρχές το 1923 θεωρεί συνεχιστή του έργου του στην Ελλάδα το Σύλλογο Κωνσταντινουπολιτών και του παραδίδει σειρά κειμηλίων.

  • Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών www.cpolitan.gr.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Το Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινούπολης (φωτ.: Phasma / A. Michailidis)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κωνσταντινούπολη: Το Ζωγράφειο επιστρέφει στη μορφή του 1893

6/07/2025 - 1:36μμ
Στιγμιότυπο από την επετειακή εκδήλωση για τα 100 χρόνια της Νέας Αλικαρνασσού (φωτ.: Δήμος Ηρακλείου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

100 χρόνια Νέα Αλικαρνασσός: Την ξεκίνησαν Μικρασιάτες πρόσφυγες, «μέσα στη φτώχεια και στη γύμνια»

3/07/2025 - 8:09μμ
Στιγμιότυπο από την εκδήλωση «Μια αγκαλιά τραγούδια, από τις πατρίδες της Ανατολής» (φωτ.: Δήμος Καβάλας / Κώστας Σαραϊδάρης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

«Μια αγκαλιά τραγούδια, από τις πατρίδες της Ανατολής» στην καρδιά της Καβάλας

2/07/2025 - 4:13μμ
Προσφυγόπουλα και οικογένειες που έφτασαν από τη Μικρασία στην Ελλάδα το 1922, πιθανώς υπό την επίβλεψη του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού (φωτ.: Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Σύρος, το νησί που καλοδέχτηκε τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής

1/07/2025 - 8:15μμ
Στιγμιότυπο από το 1ο Φεστιβάλ Μικρασιατικών Γεύσεων, στη Νέα Αρτάκη (φωτ.: Facebook / Σύλλογος Αρτακηνών Κυζικηνών)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

4ο Φεστιβάλ Μικρασιατικών Γεύσεων στη Νέα Αρτάκη – Για αχαμνόπιτα που δεν χάνεται, μουσικές και πολλά ακόμα

1/07/2025 - 10:10πμ
Στιγμιότυπο από το 6ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Μικρασιατικών Συλλόγων, στο γήπεδο του Παναθλητικού Ομίλου Ατσαλένιου (φωτ.: Δήμος Ηρακλείου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Μέρα Μικρασίας έζησε το Ηράκλειο Κρήτης, με το 6ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Μικρασιατικών Συλλόγων

30/06/2025 - 7:08μμ
Στιγμιότυπο από το 5ο Αντάμωμα Μικρασιατών, στο Αγρίνιο (φωτ.: Facebook / Γιώργος Παπαναστασίου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Οι Μικρασιάτες συναντώνται το σαββατοκύριακο στο Ηράκλειο Κρήτης – 6ο Πανελλήνιο Αντάμωμα

27/06/2025 - 6:08μμ
(Φωτ.: facebook / Galata Rum Ilkokulu - Σχολή Γαλατά)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κωνσταντινούπολη: Το Ρωμαίικο Σχολείο του Γαλατά ανακαινίζεται με σεβασμό στη μνήμη

27/06/2025 - 3:13μμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ένωση Σπάρτης Μικράς Ασίας: Νέος πρόεδρος ο Λουκάς Π. Χριστοδούλου – Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου

27/06/2025 - 12:08μμ
Γκράφιτι στην Ορεστιάδα με θέμα την προσφυγιά των Ελλήνων και την αποχώρηση από την Ανατολική Θράκη (πηγή: Wikipedia)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ορεστιάδα: Η πόλη των ξεριζωμένων από την Ανατολική Θράκη – 102 χρόνια ιστορίας

26/06/2025 - 7:49μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ο Ολυμπιονίκης Εμμανουήλ Καραλής πανηγυρίζει μετά το επιτυχημένη προσπάθεια στο άλμα επί κοντώ στο 5.93 κατά τη διάρκεια του μίτινγκ «Fly Athens» στο Παναθηναϊκό Στάδιο (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αλέξανδρος Μπελτές)

Πρώτος ο Καραλής στο «Fly Athens 2025» – «Πέταξε» στα 6 μέτρα και έκανε νέο ρεκόρ αγώνων

7 ώρες πριν
Το υπό σημαία Λιβερίας, ελληνικών συμφερόντων πλοίο μεταφοράς Magic Seas (φωτ.: marinetraffic.com)

Ερυθρά Θάλασσα: Βυθίζεται το ελληνικών συμφερόντων πλοίο MV MAGIC SEAS που δέχθηκε επίθεση από Χούθι

8 ώρες πριν

Με ποντιακή συμμετοχή το 7ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών «Θεράπνεια 2025»

8 ώρες πριν
Η νέα γενιά του Πόντου στις ΗΠΑ συνεχίζει ακάθεκτη την παράδοση (φωτ.: Brotherhood Pontion Toronto «Panagia Soumela»)

Οι «Ακρίτες» της Φιλαδέλφειας… έβγαλαν στη φόρα τα παρασκήνια του 16ου Φεστιβάλ Νεολαίας ΗΠΑ-Καναδά

9 ώρες πριν
(Εικ.: pontosnews.gr)

Υποβρύχιο: Το ρετρό γλύκισμα από τη Θεσσαλονίκη κατακτά τη Γερμανία

9 ώρες πριν
Ο Ηλίας Ιορδανίδης (φωτ.: facebook / Δήμος Καβάλας)

Ηλίας Ιορδανίδης: Η Αργυρούπολη και όλος ο Πόντος τον αποχαιρετούν τη Δευτέρα με βαθιά θλίψη

10 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign