Με στόχο να ενημερωθεί ο Ποντίφικας για το ρόλο του Κεμάλ στη Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών στην Ανατολή, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων έστειλε στον Πάπα Φραγκίσκο βιβλία αλλά και επιστολή διά του Αρχιεπισκόπου των Καθολικών Αθηνών Σεβαστιανού Ροσσολάτου. Με την επιστολή, που υπογράφεται από τον πρόεδρο της Ένωσης Γ. Σαραφίδη και τον γ.γ. Χρήστο Γιαντομίδη, ο π. Ροσσολάτος προσκαλείται να επισκεφτεί το μουσείο της Ένωσης.
Αφορμή ήταν η προγραμματισμένη για το τέλος Νοεμβρίου επίσκεψη του Πάπα στην Κωνσταντινούπολη. Παρά τη χρονική απόσταση και το γεγονός ότι η επιστολή εγράφη προκειμένου να προλάβει ουσιαστικά την επίσκεψη του προκαθημένου της Καθολικής Εκκλησίας στο Μαυσωλείο του Κεμάλ, η δημοσίευση του περιεχομένου της έχει την αξία της.
Η Ένωση Ποντίων Σουρμένων επικαλείται εξαρχής στην επιστολή της τη μνήμη των 353.000 θυμάτων της Γενοκτονίας των Ποντίων και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Θυμίζει δε στον αρχιεπίσκοπο Ροσσολάτο ότι «στο μουσείο της Ένωσης θησαυρίζεται ό,τι απέμεινε από το λείψανο του σφαγιασθέντος ιερέα Ηλία Παπαηλιάδη, ένα ακόμα θύμα όπως και ο καθολικός ιερέας Αντρέα Σαντόρο» που δολοφονήθηκε την ώρα που προσευχόταν στην Τραπεζούντα, τον Φεβρουάριο του 2006, από ισλαμιστή νεαρό Τούρκο.
Η κοτσίδα του π. Παπαηλιάδη, έκθεμα στο Μουσείο της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων
Ο π. Ηλίας Παπαηλιάδης σφαγιάστηκε το 1919 στην περιοχή της Χαλδίας, στο χωριό Κελάντων, του Πόντου.
«Ο Αντρέα Σαντόρο όπως και ο Ηλίας Παπαηλιάδης υπήρξαν θύματα μιας ιδεολογίας θανάτου, αυτής του κεμαλισμού, της οποίας η διαφοροποίηση από εκείνην του ναζισμού είναι ότι ο ναζισμός έδρασε επί μία δεκαετία ενώ ο κεμαλισμός παραμένει ενεργός εκατό χρόνια τώρα. Θύματά του τα εκατομμύρια των αυτόχθονων χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας αλλά και των μουσουλμάνων. Γεωπολιτικοί λόγοι, συμφέροντα και οπορτουνισμός κάλυψαν τη γενοκτονική φύση της ιδεολογίας αυτής. Για τους ίδιους λόγους, συστηματικά σκιαγραφήθηκε εικόνα αγιότητας του εμπνευστή της, του Κεμάλ».
Μετά την επιχειρηματολογία αυτή, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων προτρέπει «να μην αποτίεται φόρος τιμής σε ένα σύμβολο θανάτου, όπως είναι το Μαυσωλείο του Κεμάλ στην Άγκυρα» και «να διορθωθεί το ιστορικό αυτό σφάλμα».
Επισημαίνει επίσης η Ένωση Ποντίων Σουρμένων ότι «από τη συνάντηση του Πάπα Φραγκίσκου με εκπροσώπους Μικρασιατών στη Νότια Αμερική ο Ποντίφικας θα έμαθε από πρώτο χέρι ό,τι αφορά την ιδεολογία της γενοκτονικής βίας εναντίων ανθρώπων μιας ιστορικής περιοχής που γεννήθηκαν στην Τραπεζούντα, το Βαν, τη Νινευί, την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και πέθαναν στο Μπουένος Άιρες».
Μαζί με την επιστολή, οι Πόντιοι των Σουρμένων απέστειλαν δύο βιβλία για το Ποντιακό (The Pontian Question in the United Nations και The Pontian Question as European Question), ζητώντας από τον Αρχιεπίσκοπο των Καθολικών Αθηνών να τα προωθήσει στον Πάπα.
Τα αποσπάσματα της επιστολής μεταφράστηκαν από τα ιταλικά από το pontos-news.gr.