Συνταρακτική μαρτυρία-ντοκουμέντο για την καταστροφή της καλλίστης Σμύρνης
Του Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου ακαδημαϊκού, ομότιμου καθηγητή Φιλοσοφίας.
«Γεννημένος στη Σμύρνη, την κατά Στράβωνα “καλλίστην πασών, ήμουν εννέα ετών, αλλά θυμούμαι ζωηρά την απογοήτευση των Σμυρναίων, όταν απέπλευσε το θωρηκτό “Κιλκίς” από το λιμάνι της Σμύρνης, σύμβολο της Ελλάδος στη συνείδησή των. Εμαθα τώρα τη σωστική δράση του Κυβερνήτου εκείνου του θωρηκτού, Πλοιάρχου Ι.Ε. Θεοφανίδου, που κατόρθωσε να πλεύσουν χωρίς σημαίες τα 26 αγκυροβολημένα στη Μυτιλήνη ελληνικά εμπορικά πλοία στην κατεχόμενη από τους Τούρκους Σμύρνη, για να παραλάβουν τους εξαθλιωμένους εκεί Ελληνες, ύστερα από την πυρπόληση των κατοικιών τους.
Ας μου συγχωρηθεί όμως και να εξηγήσω, πώς βρέθηκαν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Μυτιλήνης τόσα εμπορικά πλοία. Και ιδού η εξήγηση: Δύο ημέρες πριν την είσοδο τουρκικού στρατού, είχαν έλθει στη Σμύρνη δύο υπουργοί της τότε κυβέρνησης, ο Στράτος και ο Θεοτόκης.
Στην επιτόπια σύσκεψη βεβαιώθηκαν οι δύο υπουργοί ότι έχει καταρρεύσει το Μέτωπο και επίκειται είσοδος των Τούρκων στη Σμύρνη. Τότε ο Στράτος έφυγε από τη σύσκεψη και με δάκρυα έστειλε τηλεγράφημα στον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, πολιτικό του ιδικού του κόμματος, και του ζήτησε να στείλει σήμα σε όλα τα ελληνικά εμπορικά πλοία όπου γης να πλεύσουν αμέσως προς τα νησιά Λέσβο, Χίο, Σάμο για να διατεθούν προς διάσωση του ελληνικού πληθυσμού της εγγύς Μικράς Ασίας.
Δεν φοβήθηκε τη δημιουργία δυσβάστακτου προσφυγικού ζητήματος ο άξιος εκείνος υπουργός, ο ευφυέστερος των τότε υπουργών, όπως μου τον χαρακτήρισε, προ ετών πολλών, ο διάσημος καθηγητής Κωνσταντίνος Τριανταφυλλόπουλος. Με προσωπική πρωτοβουλία, λοιπόν, του υπουργού Στράτου, πολιτικού με ακραία ελληνικό φρόνημα και όχι στενά ελλαδικό, υπήρξαν διαθέσιμα πλοία, ώστε να επιτευχθεί έγκαιρα η μεταφορά στην δυτικά του Αιγαίου Ελλάδα των χιλιάδων Ελλήνων της Μικράς Ασίας, αν και μόνο παιδιών και γυναικών, ενώ οι άνδρες από 16 ετών και άνω κρατήθηκαν από τους Τούρκους»
Πηγή: enet.gr