pontosnews.gr
Τρίτη, 15/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Η Ποντιακή διάλεκτος κρατά ακέραιες αρχαίες ελληνικές λέξεις

1/10/2013 - 12:40μμ
Η Ποντιακή διάλεκτος κρατά ακέραιες αρχαίες ελληνικές λέξεις
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Η Ποντιακή διάλεκτος κρατά ακέραιες αρχαίες ελληνικές λέξεις

Γράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης*

Η λέξη ιστορία, εκτός από τη γνωστή ετυμολογική της ερμηνεία, την παραγόμενη εκ του αρχαίου ρήματος «οίδα», που θα πει γνωρίζω, έχει κι άλλη μία. Και συγκεκριμένα αυτήν, που αναφέρει ο Πλάτωνας στο Μενέξενο, σύμφωνα με την οποία «ιστορία» σημαίνει το γεγονός που σταματά τη ροή. (Από το ίστησι, τρίτο πρόσωπο του ρήματος ίστημι+ρουν). Η ιστορία των Ελλήνων του Πόντου, έχει αναμφίβολα όλα εκείνα τα γνωρίσματα, που όχι μόνον σταμάτησαν, αλλά και άλλαξαν τη ροή των πραγμάτων.
Άλλωστε, η ιστορία των Ποντίων είναι εν πολλοίς κοινή με την  ιστορία των Ιώνων, της Βυζαντινής και της μεταβυζαντινής εποχής. Είναι η ιστορία των αετών της Τραπεζούντας και των οπλαρχηγών του -21: Των Κομνηνών και των  Υψηλάντηδων. Είναι  ο ξεριζωμός, η γενοκτονία και τα δικαστήρια της Ανεξαρτησίας στην Αμάσεια. Είναι η μακραίωνη παρουσία των Ελλήνων στον ιστορικό και μαρτυρικό και  Πόντο.

Είναι αλήθεια πως η ποντιακή διάλεκτος, αποκομμένη από νωρίς από τη μητροπολιτική Ελλάδα, διαφύλαξε πολλές λέξεις της αρχαίας ελληνικής ατόφιες, γιατί έμεινε  ανεπηρέαστη από την κοινή νεοελληνική. Είναι επίσης αλήθεια πως οι λέξεις αυτές, όχι μόνον κοσμούν την ποντιακή, αλλά ζουν κι αναπνέουν μέσα αυτήν,  μιας και υπάρχουν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.

Η εκπαίδευση στον Πόντο  οριοθετείται επίσημα από το 1682, όταν ιδρύθηκε το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας από το Σεβαστό Κυμινίτη. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, στην εποχή που στη μητροπολιτική Ελλάδα όλα τα ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά, στον Πόντο η ελληνική παιδεία ανθούσε. Κολλέγια, σχολές, εκκλησιές και μοναστήρια με πλούσιες βιβλιοθήκες «έσωσαν» την ελληνική  γλώσσα, καθώς και πλήθος από αρχαία και βυζαντινά χειρόγραφα. Να θυμηθούμε πως στη μονή της Παναγίας Σουμελά το 1873 ανακαλύφθηκε το πρώτο χειρόγραφο του έπους του Διγενή Ακρίτα.

Ο αριθμός των σχολείων, όλων των βαθμίδων που λειτουργούσαν στον Πόντο, πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήταν περισσότερα από 1.000. Αντίστοιχη ήταν και η αύξηση του μαθητικού δυναμικού που πριν από το 1922, έφθανε τους 60.000 μαθητές.

Το ενδιαφέρον που έδειχναν οι Πόντιοι στη μόρφωση φαίνεται από το γεγονός, βάσει του οποίου, κάθε ελληνική κοινότητα που αριθμούσε πάνω από 10 οικογένειες διατηρούσε σχολείο. Το ότι ο αρχιμανδρίτης Άνθιμος Παπαδόπουλος  ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής, στη συγγραφή του «Ιστορικού Λεξικού της  Νέας Ελληνικής», φανερώνει επίσης το υψηλό επίπεδο της μόρφωσης στον Πόντο.

Ακόμη, σημαντική ήταν η βοήθεια που πρόσφεραν οι Πόντιοι λογοτέχνες, που με το έργο τους κράτησαν το πολιτισμικό και το πατριωτικό φρόνημα των προγόνων μας  ακμαίο. Να πούμε ότι μεταξύ των φοιτητών που πλαισίωσαν τον ιερό λόχο του Αλέξανδρου Υψηλάντη, κατά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821, στις παραδουνάβιες περιοχές, πολλοί ήταν ποντιακής καταγωγής που σπούδαζαν στην Ευρώπη.

Χρέος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας, των ποντιακών συλλόγων και του ΔΙ.ΣΥ.ΠΕ  (Διεθνές συμβούλιο Ποντίων Ελλήνων), είναι τη γλώσσα των προγόνων μας, τη γλώσσα που μας κράτησε δεμένους με την παράδοση και τον πολιτισμό  μας, να τη σώσουμε πάση δυνάμει.

Για το σκοπό αυτό χρειάζεται να ορίσουμε ένα «έτος καταγραφής» της ιστορικής μνήμης. Να καταγράψουν όλοι οι  σύλλογοι τις περιοχές προέλευσης των κατοίκων τους από τον Πόντο, την τοπική ιστορία και το γλωσσικό ιδίωμα που μιλούσαν. Να προβούν κατόπιν στη συλλογή στοιχείων και στην ψηφιοποίηση φωτογραφιών, που θα αποτελέσουν βάση δεδομένων, η οποία θα αξιοποιηθεί από τους ιστορικούς της εποχής μας. Επιπλέον να ζητηθεί από το Υπουργείο Παιδείας και δια βίου Μάθησης να ενταχθεί στο μάθημα των Νέων Ελληνικών ενότητα που θα περιλαμβάνει ένα κείμενο από κάθε ελληνική διάλεκτο.(Ποντιακή, Καππαδοκική, Τσακώνικη και Ποντιακή), έτσι ώστε να αισθάνονται οι μαθητές περήφανοι για τη γλωσσική καταγωγή τους.

Η δημιουργία πανεπιστημιακών εδρών, για τη μελέτη της ιστορίας της γλώσσας και του πολιτισμού των Ελλήνων του Πόντου, σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και η αύξηση της διδακτέας ύλης στα σχολεία της χώρας, βάσει των αιτημάτων της  ΠΟΕ και της  Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ποντίων (ΔΙ.ΣΥ.ΠΕ), είναι εκ των ων ουκ άνευ. Για τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου έχει ήδη αρχίσει μια προσπάθεια σε επίπεδο δήμων από το Σύνδεσμο Ποντίων Εκπαιδευτικών, της οποίας τα αποτελέσματα είναι ήδη θετικά κι ελπιδοφόρα. Το έργο αυτό  πρέπει να συνεχισθεί, για να μην χαθεί η ποντιακή διάλεκτος. Η διάλεκτος που σώζει ακέραιες τις αρχαίες ελληνικές λέξεις….                                 

*Μέλος ΔΣ της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων, εκπαιδευτικός

Πηγή: pontiaka1.blogspot.gr

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Πόντιοι αντάρτες (φωτ.: YouTube)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Κωνσταντίνου Λαζ. Παπαδόπουλου: Στους ανήμπορους έδιναν από μιαν σπρωξιά και τους έριχναν στους γκρεμούς

15/07/2025 - 8:15μμ
(Φωτ.: Facebook / Ένωση Ποντίων Αργυρούπολης)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ένωση Ποντίων Αργυρούπολης: Νέα εποχή μετά τον Ιορδανίδη – Ακυρώνονται οι εκδηλώσεις του Σεπτεμβρίου

15/07/2025 - 6:12μμ
(Φωτ.: Ελένη Καλαϊτζίδου)
ΠΟΝΤΟΣ

MICROstudies Robotics: Η ομάδα RGB από το Κιλκίς κατέκτησε την 1η θέση στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό FIRST LEGO League

14/07/2025 - 10:41μμ
Πόντιοι και Αρμένιοι μαζί, στην εκδήλωση του «Μιθριδάτη» στο Λαύριο (φωτ.: Facebook / Σύλλογος Ποντίων Λαυρίου «Ο Μιθριδάτης»)
ΠΟΝΤΟΣ

Πόντιοι και Αρμένιοι: Μαζί στο Λαύριο, μίλησαν για τη Γενοκτονία – «Όταν το δάκρυ γίνεται αγώνας»

14/07/2025 - 8:40μμ
Ο βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Καιρίδης μιλά σε συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ /Αλέξανδρος Μπελτές)
ΠΟΝΤΟΣ

Τηλεοπτική κόντρα Φαραντούρη-Καιρίδη για τη Γενοκτονία των Ποντίων – «Είσαι εθνικιστής»

14/07/2025 - 5:51μμ
(Στιγμιότυπο από το βίντεο)
ΠΟΝΤΟΣ

Σωκράτης και Παναγιώτης Ορφανίδης: «Ζουν» για τη βυζαντινή μουσική και την ποντιακή λύρα

14/07/2025 - 4:07μμ
Στιγμιότυπο από παλαιότερη διοργάνωση (φωτ.: facebook / Ένωση Ποντίων Πιερίας)
ΠΟΝΤΟΣ

Ένωση Ποντίων Πιερίας: Έτοιμη η Κατερίνη για τα 27α «Ποντιακά πολιτιστικά δρώμενα» – Το πρόγραμμα είναι πλούσιο και φέτος

14/07/2025 - 3:05μμ
Οι Μωμόγεροι τρέλαναν τον κόσμο στη «Γιορτή Κερασιού» στο Ροδοχώρι της Νάουσας (φωτ.: Χρήστος Ζαγγελίδης)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ροδοχώρι Νάουσας: Με κεράσια, χαβίτς και Μωμοέρια το διήμερο τρικούβερτο ποντιακό γλέντι

14/07/2025 - 10:04πμ
Ελληνορθόδοξοι πρόσφυγες από τη Σαμψούντα το 1923, κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (φωτ.: wikipedia commons)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Παπαθόδωρου Θεοδωρίδη: «Οι δικοί σας σφάξανε τους δικούς μας, και γι’ αυτό είναι δίκαιο να σας σφάξουμε»

13/07/2025 - 8:11μμ
(Από την αφίσα του διαγωνισμού)
ΠΟΝΤΟΣ

Πολιτιστικός Σύλλογος Πρωτοχωρίου: Η ποντιακή διάλεκτος στο επίκεντρο, σε έναν πρωτότυπο μαραθώνιο διαγωνισμό

13/07/2025 - 4:11μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Το αγόρι με την ποντιακή λύρα που κοιτάζει ψηλά αποτελεί μέρος της σύνθεσης που δημιούργησε ο Γιώργος Κικώτης, στο μνημείο της Λαμίας για τη Γενοκτονία των Ποντίων (φωτ.: Facebook / Ένωση Ποντίων Φθιώτιδας)

«Πόντος, έν’ άστρον φωτεινόν» στο Δημοτικό Θέατρο Καρπάθου

5 λεπτά πριν
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν ανταλλάσσει χειραψία με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ (φωτ.: Γραφείο Τύπου Πρωθυπουργού της Αρμενίας)

Ο Πούτιν φίλιωσε δύο ορκισμένους εχθρούς – Πώς η Ρωσία «χάνει» τον Νότιο Καύκασο

29 λεπτά πριν
Ο ευρωβουλευτής Νίκος Παπανδρέου σε εκδήλωση των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στο Ζάππειο, 22 Δεκεμβρίου 2023 (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Μπελτές)

Γενοκτονία των Αρμενίων: Απάντηση του Ν. Παπανδρέου και ευρωβουλευτών στον Τούρκο πρέσβη

54 λεπτά πριν
Το ψηφιδωτό που έκλεψε από την Πομπηία ο αξιωματικός των Ναζί (φωτ.: Facebook / Pompeii - Parco Archeologico)

Στην Πομπηία επέστρεψε (ερωτικό) ψηφιδωτό – Το έκλεψε αξιωματικός των Ναζί

1 ώρα πριν
Η Κάγια Κάλας κηρύσσει την έναρξη του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ (φωτ.: European Union)

Η Σλοβακία μπλόκαρε τις νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας – «Ηλίθια πρόταση της Κομισιόν»

2 ώρες πριν
Πόντιοι αντάρτες (φωτ.: YouTube)

Μαρτυρία Κωνσταντίνου Λαζ. Παπαδόπουλου: Στους ανήμπορους έδιναν από μιαν σπρωξιά και τους έριχναν στους γκρεμούς

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign