Την υποχρεωτική κατάθεση σχεδίων ασφαλείας από όλα τα πανεπιστημιακά ιδρύματα έως τα τέλη Ιουλίου και την εγκατάσταση έως το τέλος του έτους συστημάτων πλήρως ελεγχόμενης πρόσβασης, κατά προτεραιότητα στις σχολές εκείνες όπου υπάρχουν συχνά έκνομες ενέργειες, με ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόσθετης χρηματοδότησης στα ΑΕΙ για την υλοποίηση των μέτρων, περιλαμβάνει το σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της βίας στα πανεπιστήμια, όπως ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη στην 108η Σύνοδο των Πρυτάνεων, που διεξήχθη στη Χαλκιδική.
Το υπουργείο, όπως διευκρίνισε, μέσω ψηφιακής πλατφόρμας θα παρακολουθεί την υλοποίηση των μέτρων. Παράλληλα θα αυστηροποιηθεί το ποινικό πλαίσιο αντιμετώπισης φοιτητών που διαπράττουν αξιόποινες πράξεις εντός του πανεπιστημίου, με στόχο την επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών και τον περιορισμό των αναστολών και αναβολών. Θα ισχύει αυτοδίκαιη παύση της ιδιότητας του φοιτητή, με ανώτατη διάρκεια παύσης έως 24 μήνες, σε περίπτωση σύλληψής του για αξιόποινη πράξη και ενδεχόμενη οριστική διαγραφή του από το πανεπιστήμιο σε περίπτωση αμετάκλητης καταδίκης.
Για την επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών εντός των ΑΕΙ πλέον η υποχρεωτική συγκρότηση πειθαρχικών συμβουλίων εντός των Ιδρυμάτων περνά από τις σχολές και τα τμήματα σε κεντρικό επίπεδο διοίκησης. Οι πρυτάνεις φέρουν την ευθύνη για την εφαρμογή μέτρων και σε περίπτωση μη συμμόρφωσής τους με τις διατάξεις των νόμων προβλέπονται πειθαρχικά και διοικητικά μέτρα, ακόμη και έκπτωση τους από το αξίωμα, κάτι πάντως που η κ. Ζαχαράκη εκτίμησε πως δε θα χρειαστεί να συμβεί, καθώς, όπως διευκρίνισε, και στη Σύνοδο επιβεβαιώθηκε, η συναντίληψη και δέσμευση των πρυτάνεων για την αντιμετώπιση των περιστατικών βίας στα πανεπιστήμια.
«Είναι αυτονόητη υποχρέωση όλων μας να αναλάβουμε ευθύνες -και το υπουργείο αλλά και οι πρυτάνεις-, έτσι ώστε να μπορέσουμε να πούμε ένα μεγάλο όχι στη βία και στην ανομία που δεν έχει καμία θέση στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο. Συμφωνήσαμε όλοι ότι είναι η στιγμή να αξιοποιήσουμε την εμπειρία που μέχρι τώρα είχε αποκτηθεί, το πώς μέχρι τώρα έχει εφαρμοστεί ο νόμος, πώς πρέπει να τον βελτιώσουμε, να τον ενισχύσουμε και ως κυβέρνηση έχουμε αποφασίσει ότι θα είμαστε πραγματικά πάρα πολύ αυστηροί ως προς την τήρησή του», επισήμανε η κ. Ζαχαράκη εξηγώντας ότι εντός τριμήνου -μέχρι τέλος Ιουλίου, θα πρέπει όλα τα πανεπιστήμια να έχουν καταθέσει (κατά περιπτώσεις να έχουν επικαιροποιήσει) τα σχέδια ασφαλείας.
«Σήμερα μας ενημέρωσαν πολύ περισσότερα πανεπιστήμια ότι έχουν ήδη καταθέσει σχέδια και την άλλη εβδομάδα θα δοθούν τα στοιχεία επικαιροποιημένα», διευκρίνισε, προσθέτοντας ότι τα σχέδια αυτά είναι πολύ σημαντικά, για τον επιπρόσθετο λόγο ότι αφορούν και την πολιτική προστασία».
«Μέχρι το τέλος της χρονιάς, μόλις κοστολογήσει κάθε πανεπιστήμιο τι ανάγκη έχει -για το κομμάτι της ηλεκτρονικής πρόσβασης, για το κομμάτι της πιθανής ανάγκης για τις κάρτες, για όλα αυτά τα οποία πρέπει να προμηθευτούν- είμαστε διατεθειμένοι να δώσουμε και έκτακτη χρηματοδότηση», συμπλήρωσε η υπουργός.
Τα αιτήματα των πρυτάνεων
Η ενίσχυση των οικονομικών πόρων των ελληνικών πανεπιστημίων, μέσω του τακτικού προϋπολογισμού και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ήταν το πρωταρχικό αίτημα των Πρυτάνεων προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, στη Σύνοδο της Ολομέλειάς τους.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων που εξέδωσε η Σύνοδος αναφέρεται συγκεκριμένα: «Επισημάνθηκε ότι ο τακτικός προϋπολογισμός όλων των ΑΕΙ εμφανίζει μείωση πλέον του 50% σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την κρίση και ότι η χρηματοδότηση ανά φοιτητή ανέρχεται μόλις στο 1/3 του μέσου όρου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπρόσθετα, δεν δόθηκε η έκτακτη επιχορήγηση που κάλυπτε, τα τελευταία χρόνια, μέρος των ανελαστικών λειτουργικών δαπανών. Οι πρυτάνεις διαπίστωσαν ότι ο τακτικός προϋπολογισμός δεν επαρκεί για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών και δυσχεραίνει την προοπτική ανάπτυξης. Εξαιρετικά σημαντικό είναι εξάλλου το πρόβλημα με το ύψος της χρηματοδότησης για τις κτηριακές υποδομές οι οποίες, ιδιαίτερα σε παλαιά πανεπιστήμια, εμφανίζουν σημαντικές φθορές. Το 2025 η επιχορήγηση για συντηρήσεις εμφάνισε μείωση 50% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η Σύνοδος ζήτησε την καταβολή της έκτακτης επιχορήγησης και την αύξηση χρηματοδότησης στο ΕΠΑ και τον τακτικό προϋπολογισμό».
Περαιτέρω η Σύνοδος Πρυτάνεων επανέφερε «το πάγιο πρόβλημα της υποστελέχωσης ιδιαίτερα σε διοικητικό προσωπικό», πρόβλημα που όπως επισημαίνεται στο κείμενο των συμπερασμάτων «επιδεινώνεται από την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων και τις αργές διαδικασίες του ΑΣΕΠ», ενώ «σοβαρές είναι οι ελλείψεις, εξάλλου, σε μέλη ΔΕΠ και σε όλες τις κατηγορίες διδακτικού προσωπικού, παρά την πρόσφατη αύξηση των θέσεων που κατανεμήθηκαν στα Πανεπιστήμια».
Διαγραφές φοιτητών και μέτρα ασφαλείας
Σχετικά με το κρίσιμο ζήτημα των διαγραφών φοιτητών, η Σύνοδος Πρυτάνεων επανέλαβε τη θέση της για διάκριση των φοιτητών σε ενεργούς και μη ενεργούς και ζήτησε από την ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ «να εισαγάγει εγκαίρως νομοθετική ρύθμιση που θα επιλύει το πρόβλημα με μόνιμη πρόβλεψη ώστε να περικλείει τους ενεργούς φοιτητές και τις φοιτήτριες για τους οποίους προβλέπεται διαγραφή κατά τα επόμενα ακαδημαϊκά έτη».
Η Σύνοδος «θεωρεί ότι τα ζητήματα ασφάλειας διαφοροποιούνται μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων και για τον λόγο αυτό τα όποια μέτρα δεν θα πρέπει να έχουν οριζόντια εφαρμογή αλλά να εξειδικευτούν ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του κάθε πανεπιστημίου» και «τα πανεπιστήμια ζητούν από την Πολιτεία να συνδράμει για την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών, σύμφωνα με τη δική της αρμοδιότητα και επιχειρησιακή εξειδίκευση». Επίσης, ζητείται η οικονομική τους ενίσχυση ώστε να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα πολιτικής προστασίας, που θα θωρακίζουν τα πανεπιστήμια απέναντι σε κάθε κίνδυνο.