Ύστερα από μήνες διαβουλεύσεων, εντάσεων και παρασκηνιακών πιέσεων, Ουάσινγκτον και Κίεβο κατέληξαν σε συμφωνία-ορόσημο για τον φυσικό πλούτο της Ουκρανίας. Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία επενδυτικού ταμείου για την αξιοποίηση κοιτασμάτων ορυκτών, πετρελαίου και φυσικού αερίου, με ισότιμη συμμετοχή ΗΠΑ και Ουκρανίας, και αναμένεται να αποτελέσει θεμέλιο μιας μακρόπνοης οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Το Ταμείο και η διαχείριση των εσόδων
Βάσει της συμφωνίας, τα έσοδα θα μοιράζονται 50/50, η ιδιοκτησία των πόρων παραμένει στην Ουκρανία και δεν επιβάλλονται φόροι ούτε από την αμερικανική ούτε από την ουκρανική πλευρά. Το Ταμείο θα διοικείται από ένα κοινό συμβούλιο, με τρία μέλη από κάθε χώρα, ενώ οι ΗΠΑ θα συμβάλλουν τόσο με κεφάλαια όσο και με τεχνολογία.
Η Ουάσινγκτον θα έχει προνομιακή πρόσβαση σε επενδύσεις σχετικές με τα σπάνια ορυκτά της Ουκρανίας, και δικαίωμα πρώτης προτίμησης σε μελλοντικά project.
Παρότι αρχικά υπήρχαν ανησυχίες για αμερικανικές απαιτήσεις «αποικιακού χαρακτήρα», το τελικό κείμενο είναι αισθητά πιο ευνοϊκό για την Ουκρανία. Οι πρώτες ροές εσόδων αναμένεται να επανεπενδυθούν σε έργα υποδομής και ανασυγκρότησης, χωρίς διανομή κερδών για τουλάχιστον μία δεκαετία.
Η Ουάσινγκτον προβάλλει τη συμφωνία ως μήνυμα προς τη Μόσχα: ότι η Ουκρανία παραμένει κυρίαρχη, ελεύθερη και αναπτυσσόμενη. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, μίλησε για «συμβολική αποπληρωμή» της αμερικανικής βοήθειας προς το Κίεβο και προέβλεψε ότι η παρουσία αμερικανικών εταιρειών στην Ουκρανία θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για «κακόβουλους δρώντες».
Η ανακοινωθείσα συμφωνία πρέπει ακόμη να επικυρωθεί από τη Βουλή της Ουκρανίας, ενώ δεν είναι σαφές αν ενσωματώνει ρητή εγγύηση ασφαλείας από την Ουάσινγκτον – κάτι που ο Ζελένσκι επιδίωκε σθεναρά.
Ο ορυκτός πλούτος της Ουκρανίας
Η Ουκρανία διαθέτει περίπου το 5% των παγκόσμιων αποθεμάτων κρίσιμων πρώτων υλών, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κιέβου. Οι πόροι αυτοί, που βρίσκονται στο υπέδαφος της χώρας αλλά σε μεγάλο βαθμό παραμένουν ανεκμετάλλευτοι, αποτελούν κλειδί για τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία και για τη στρατηγική ανεξαρτησία της Δύσης από χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία. […]