Τους κινδύνους για την διεθνή έννομη τάξη που ενέχει μια ενδεχόμενη αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας από τη Ρωσία επισημαίνουν ειδικοί στο διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς σχέσεις που ερωτήθηκαν από το Γαλλικό Πρακτορείο
Όπως σημειώνουν μια «de jure» (εκ του νόμου) αναγνώριση θα αντέβαινε στις αρχές στις οποίες είναι θεμελιωμένη η διεθνής τάξη που καθιερώθηκε με τη δημιουργία των Ηνωμένων Εθνών.
Το διεθνές δίκαιο οικοδομήθηκε από το 1945 πάνω στην απαγόρευση των επιθετικών πολέμων και στην αυτοδιάθεση των λαών. Οι τροποποιήσεις συνόρων δεν μπορεί παρά μόνο να είναι αποτέλεσμα ελεύθερης συναίνεσης.
Χάρη σ’ αυτό, «δεν έχει υπάρξει εδώ και 80 χρόνια καμιά περίπτωση όπου μια χώρα να μεγαλώσει καταλαμβάνοντας στρατιωτικά το έδαφος μιας άλλης», διαπιστώνει ο Φίλιπς Ο’Μπράιεν, καθηγητής στο σκωτσέζικο πανεπιστήμιο Σεντ Άντριους.
Το να υποχρεωθεί η Ουκρανία να αναγνωρίσει τη ρωσική κυριαρχία επί της Κριμαίας «θα σήμαινε την επιστροφή του δικαίου της κατάκτησης», θεωρεί ο Ελί Τένενμπαουμ του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI).
«Το μήνυμα που αυτό στέλνει είναι πως μπορεί να είναι αποδοτικό, τουλάχιστον για τις μεγάλες δυνάμεις, να παραβιάζουν αυτή την απαγόρευση της χρήσης ισχύος», συμπληρώνει ο Λάουρι Μέλκσο, καθηγητής στο πανεπιστήμιου του Τάρτου (Εσθονία).
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αναγνώριση από την Ουάσινγκτον της ρωσικής κυριαρχίας επί της Κριμαίας θα αποτελούσε επίσης «μείζονα αλλαγή» για τις Ηνωμένες Πολιτείες, στις οποίες οφείλεται το 1932 το δόγμα που επιβάλλει την υποχρέωση της μη αναγνώρισης προσαρτήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί δια της ισχύος.
Το 2018, στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, οι ΗΠΑ είχαν «δεσμευθεί να διατηρήσουν» αυτή τη θέση της απόρριψης της ρωσικής προσάρτησης της Κριμαίας.
Ένα τέτοιο προηγούμενο θα μπορούσε να έχει «εξαιρετικά αποσταθεροποιητικές, ακόμα και καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια ειρήνη», θεωρεί ο Μίχελ Έπερλινγκ, καθηγητής στο Ινστιτούτο Μαξ-Πλανκ στη Φρανκφούρτη (Γερμανία). Και να κάνει να προβάλει και πάλι το πρόβλημα των μειονοτήτων.
Η ένωση σε νομικό επίπεδο με τη Ρωσία αυτής της ουκρανικής χερσονήσου, που προσαρτήθηκε το 2014, προωθείται, σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, στην αμερικανική πρόταση για τη διευθέτηση της σύγκρουσης ανάμεσα στη Μόσχα και το Κίεβο.
Αν το Κίεβο υπογράψει με τη Μόσχα, θα χρειαστεί αναθεώρηση του Συντάγματός του, καθώς και να επικυρωθεί με δημοψήφισμα η παραχώρηση της Κριμαίας.
Αν ο ουκρανικός λαός την εγκρίνει, θα εναπόκειται στη συνέχεια σε κάθε κράτος να εκτιμήσει αν υπήρξε καταναγκασμός για την αναγνώριση ή μη της ρωσικής κυριαρχίας στη χερσόνησο αυτή.
Μολονότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μοιάζουν έτοιμες να κάνουν το βήμα, το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς κοινότητας δεν αναγνωρίζει τις ρωσικές προσαρτήσεις εδαφών.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ.