«Η Τζωρτζίνα, παρά τα όσα έλεγαν οι γονείς, βίωσε έντονα την απώλεια της Μαλένας» κατέθεσε στη δίκη της Ρούλας Πισπιρίγκου η ψυχολόγος Δέσποινα Σαββόγλου, η οποία έλαβε εντολή από την ανακρίτρια που χειρίστηκε την υπόθεση να ερμηνεύσει τις ζωγραφιές του παιδιού.
Η μάρτυρας, ειδικευμένη σε παιδιά και εφήβους, κατέθεσε την αντίληψη που σχημάτισε τόσο για τα συναισθήματα της Τζωρτζίνας –όπως εκφραζόταν από τις ζωγραφιές της μετά την απώλεια κυρίως της Μαλένας, αλλά και της Ίριδας–, όσο και για στοιχεία της προσωπικότητας των δύο γονιών με τους οποίους έκανε συνεντεύξεις.
Όπως εκτίμησε, το ζευγάρι ουσιαστικά δεν βίωσε το πένθος για την απώλεια των δύο παιδιών, κάτι που φαίνεται να επηρέασε και την πρωτότοκη κόρη τους.
Για την Τζωρτζίνα τόνισε: «Δεν υπήρχε επεξεργασία των θανάτων. Δεν υπήρχε χώρος να μιληθεί αυτό. Φοβήθηκε; Αγχώθηκε; “Καμία αναφορά δεν έκανε” είπαν και οι δυο γονείς. Βέβαια αυτό ήταν απόλυτα συνδεδεμένο με την απουσία επεξεργασίας του πένθους από τους ίδιους τους γονείς».
Η ψυχολόγος, όμως, περιέγραψε μια εντελώς διαφορετική εικόνα της Τζωρτζίνας που της μετέφερε η νηπιαγωγός για το χρόνο μετά την απώλεια της Μαλένας. «Μου περιέγραψε ένα παιδί που βίωνε την απώλεια της αδελφής της έντονα, ζητούσε από τη δασκάλα να της κρατά το χέρι, της έλεγε για την αδελφή της, την αναζητούσε το απόγευμα στα τηλέφωνα. Γιατί να αναζητά ένα παιδί μια μητρική φιγούρα, ενώ υπάρχει η μαμά και ο μπαμπάς στο σπίτι… Την έπαιρνε για να βρει ανακούφιση στα συναισθήματα που είχε» κατέθεσε.
Και συνέχισε: «Μου μεταφέρθηκε από τον διευθυντή ότι η Τζωρτζίνα ένιωθε την ανάγκη να του κάνει παρέα γιατί “ήταν μόνος του στα διαλείμματα” – όταν τα παιδάκια θέλουν να βγουν έξω να παίξουν. Αυτό λέγεται προβολή. Η ίδια ένιωθε μοναξιά και σκεφτόταν ότι έτσι θα νιώθει ο διευθυντής της και ήθελε να του κάνει παρέα».
Η Δέσποινα Σαββόγλου ανέφερε ακόμα πως οι γονείς της είπαν πως πήγαν το παιδί στο γραφείο τελετών για να «αποχαιρετήσει» τις αδελφές της, χαρακτηρίζοντας αυτή τη διαδικασία «σκληρή ακόμη και για έναν ενήλικα».
Για μια ζωγραφιά της Τζωρτζίνας όπου η Μαλένα απεικονίζεται σαν αγγελάκι, η Ρούλα Πισπιρίγκου είπε στην ψυχολόγο ότι το παιδί την είχε κάνει για εκείνη, για τη γιορτή της μητέρας. «Ενώ υπήρχε πένθος μόλις ενός μήνα» τόνισε η μάρτυρας.
Από την πλευρά του, ο Μάνος Δασκαλάκης στις συνεντεύξεις που έκανε με την ειδικό της εξήγησε ότι κάποια ψυχολόγος είχε συμβουλεύσει τη σύζυγό του να λέει στο παιδί ότι οι αδελφές του έγιναν αγγελάκια να την προστατεύσουν. «Αυτό μου έκανε εντύπωση να δόθηκε ως συμβουλή από συνάδελφο. Υπάρχει αντιστροφή ρόλων εδώ. Οι γονείς είναι η ασπίδα, όχι ένα νεκρό παιδί. Όταν ένα παιδί ζωγραφίζει την οικογένειά του και ζωγραφίζει την αδελφούλα της που δεν ήταν εν ζωή είναι μια λογική σκέψη να πει κανείς ότι προσπαθούσε να βρει ένα τρόπο να εκφράσει τη θλίψη της», εξήγησε.
«Της ήταν δύσκολο να συγκεντρωθεί στα μωρά της»
Η Δέσποινα Σαββόγλου ρωτήθηκε από την Έδρα για το πώς η Ρούλα Πισπιρίγκου περιέγραψε την καθημερινότητα με την Τζωρτζίνα.
Η μάρτυρας απάντησε: «Μου έκανε εντύπωση ότι δεν υπήρχε χώρος για κάθε παιδί ξεχωριστά. Προσπαθούσαν να συνδυάσουν τις ανάγκες όλων ενώ υπήρχε ηλικιακή διαφορά. Μου έκανε εντύπωση το πρόγραμμα των παιδιών. Ο πατέρας ήταν αρκετά απών γιατί δούλευε και φάνηκε να έχει τυφλή εμπιστοσύνη στη σύζυγό του· της είχε αναθέσει την καθημερινή επιμέλεια των παιδιών. Το πρόγραμμα των παιδιών ήταν πολύ απαιτητικό. Το πρωί σχολείο, ένα διάλειμμα μεσημεριανό και μετά δραστηριότητες σε κέντρο δημιουργικής απασχόλησης μέχρι τις 8 το βράδυ.
»Σε τόσο μικρές ηλικίες το παιδί δεν έχει λίγο χρόνο να σταθεί. Μου είπε ότι προτιμούσε να πηγαίνουν κάπου που θα μαθαίνουν πράγματα από το να είναι με ένα τάμπλετ. Της εξήγησα ότι στο χέρι μας είναι τι θα δώσουμε στα παιδιά στο σπίτι. Επίσης μου έκανε εντύπωση η φράση της “Θέλω τα παιδιά μου να είναι στρατιωτάκια, να έχουν όρια”. Όμως το όριο πρέπει να μπαίνει με βάση και τις ανάγκες των παιδιών, όχι μόνο των γονιών».
«Πώς σας περιέγραψε τη σχέση της με τη Τζωρτζίνα;» ρώτησε η πρόεδρος, για να λάβει την απάντηση: «Μου την περιέγραψε ως το αγαπημένο παιδί του πατέρα, γεγονός που της άρεσε. Όμως όλες οι περιγραφές δεν ήταν αυτόνομες, ήταν για όλη την οικογένεια. Όλες οι ερωτήσεις κατέληγαν σε εκείνη ή τη σχέση με τον σύζυγό της».
Κατά την ψυχολόγο, η 34χρονη αδυνατούσε να συγκεντρωθεί στα μωρά της εξαιτίας των προσωπικών ζητημάτων με τον Μάνο Δασκαλάκη.
«Της ήταν δύσκολο να συγκεντρωθεί στα μωρά της γιατί ήταν συγκεντρωμένη στον σύζυγό της και την πρώην κοπέλα του. Ανέφερε ότι ήταν αναστατωμένη και της κόπηκε το γάλα γιατί ενοχλούσαν τον άντρα της κάποιες πρώην σχέσεις του τις οποίες υποτιμούσε», απάντησε.
Ο στραγγαλισμός της γιαγιάς
Η μάρτυρας κατέθεσε πως στη συνάντηση που είχαν στη φυλακή, η ίδια η Ρούλα Πισπιρίγκου αναφέρθηκε στους γονείς του πατέρα της και στο στραγγαλισμό της γιαγιάς από τον παππού της.
«Μας ενδιαφέρει ο τρόπος της αφήγησης γιατί αποτυπώνει και τον δικό της τρόπο σκέψης. Περιέγραψε έναν στραγγαλισμό με έναν τρόπο αρκετά ιδιαίτερο. Τον συνέδεσε με τα τρυφερά συναισθήματα του παππού προς τη γιαγιά και την αγωνία του ότι θα τον εγκαταλείψει. Το συναίσθημα της εγκατάλειψης υπάρχει γενικά στα λόγια της. Περιέγραφε τον πνιγμό με τρυφερά λόγια. Στη συνέχεια της αφήγησης της τελικά τον συγχώρεσε, γιατί έτσι της μεταφέρθηκε από τους παππούδες. Κρατούσε εκτός ένα κομμάτι της εξωτερικής πραγματικότητας: Ο πατέρας της έμεινε ορφανός από μητέρα και χωρίς πατρική φροντίδα αφού μπήκε στη φυλακή ο πατέρας του. Αυτός ο τρόπος λειτουργίας της επηρέασε και τον τρόπο που μεγάλωσε τα παιδιά της» ανέφερε.
Για τις συναντήσεις με την κατηγορουμένη στη φυλακή, η μάρτυρας τόνισε: «Μου μίλησε για αδικία που την έπνιγε επειδή ήταν άδικα στη φυλακή. Μου είπε επίσης ότι δεν πρόλαβε να βιώσει το πένθος για την Ίριδα και τη Τζωρτζίνα. Μου είπε ότι νιώθει μόνη, ότι πνίγεται από το δίκιο. Αναφέρθηκε σε δημοσιογράφους και εκπομπές που προβάλλουν την υπόθεση της και η ίδια κλεισμένη δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της και τα παιδιά της».
Σύνδρομο Μινχάουζεν
Μια από τις ερωτήσεις που έγιναν ήταν για το σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου. Η Δέσποινα Σαββόγλου εξήγησε ότι σε αυτό «ο γονέας χρησιμοποιεί το παιδί και του δημιουργεί ένα σύμπτωμα, ψευδές και κατασκευασμένο ώστε να λάβει νοσοκομειακή περίθαλψη. Ο γονέας θέλει ο ίδιος περίθαλψη και δεν μπορεί να τη λάβει».
Ο συνήγορος υποστήριξης κατηγορίας Δημήτρης Γεωργακόπουλος ρώτησε την ψυχολόγο εάν από τις συνεδρίες με τους γονείς κατάλαβε εάν είχαν συνειδητοποιήσει το ρόλο τους. «Δεν ένιωσα πως υπήρχε διαλεκτική για τις ανάγκες των παιδιών τους», απάντησε.
Σχετικά με τον αν η Ρούλα Πισπιρίγκου συγκεκριμένα είχε καταλάβει το λόγο της μάνας, είπε: «Θα πω ναι, αλλά με έναν δικό της τρόπο. Την ενδιέφερε το ζευγάρι και η σχέση μεταξύ τους. Η εγκυμοσύνη της Ίριδας προγραμματίστηκε ως δεύτερη ευκαιρία στο γάμο τους».
Ακολούθησαν δύο ακόμα ερωτήσεις από την Έδρα:
Εισαγγελέας: Είχε το συναίσθημα να πενθήσει;
Μάρτυρας: Έχει τον δικό της τρόπο και μηχανισμούς να σκέφτεται και να νιώθει πράγματα για όσα συμβαίνουν. Είναι μηχανισμοί που δεν διευκολύνουν το ρόλο της ως μητέρα, έτσι ώστε να φροντίσει με ένα καλό τρόπο τα παιδιά για να καλυφθούν. Κάποιες ψυχικές διεργασίες δεν την έχουν διευκολύνει. Θεωρώ ότι δεν ήταν τυχαία η πρότασή μου για περαιτέρω εξέταση από ειδικούς. Και η ίδια πρέπει να φροντιστεί.
Εισαγγελέας: Σε τι να φροντιστεί;
Μάρτυρας: Όλοι χρειαζόμαστε φροντίδα σε δύσκολες καταστάσεις.