Στα τέλη Ιουνίου οι ανασκαφείς που εργάζονται στην ελληνική Φαναγόρεια, στην περιοχή του Κράσνονταρ, στη νότια Ρωσία, έφεραν στο φως ένα ναό που χρονολογείται στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Αυτή τη φορά οι έρευνες που γίνονται από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, με τη στήριξη του ιδρύματος Volnoe Delo, αναμένεται να προκαλέσουν και πάλι αίσθηση.
Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν τμήμα μαρμάρινης στήλης που χρονολογείται στο πρώτο μισό του 5ου αιώνα π.Χ., και φέρει επιγραφή που αναφέρεται στον Πέρση βασιλιά Δαρείο Α’.
Το τμήμα της στήλης βρέθηκε στο κέντρο της Φαναγόρειας, της μεγαλύτερης αρχαίας ελληνικής πόλης επί ρωσικού εδάφους και μιας από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις κατά μήκος των βόρειων ακτών του Εύξεινου Πόντου. Η επιγραφή της είναι στην αρχαία περσική γλώσσα, και περιλαμβάνει μία μη καταγεγραμμένη έως σήμερα λέξη, που πιθανότατα αναφέρεται στη Μίλητο.
Η Μίλητος, ως γνωστόν, ήταν επικεφαλής της ιωνικής επανάστασης κατά των Περσών, που κατεστάλη από τον Δαρείο Α’, το 494 π.Χ. Έτσι είναι πιθανό, λένε οι Ρώσοι αρχαιολόγοι, το τμήμα που βρέθηκε να ανήκει σε μαρμάρινη στήλη την οποία είχε στήσει ο Δαρείος στην ιωνική πόλη μετά τη νίκη του, και το κείμενο να αναφέρεται σε αυτό τον θρίαμβο.
(Φωτ.: heritagedaily.com)
Θέλοντας να δώσουν απάντηση στο πώς το κομμάτι της στήλης βρέθηκε στη Φαναγόρεια, οι ειδικοί εικάζουν ότι κάποια στιγμή η στήλη έσπασε και έτσι έφτασε στην αρχαία ελληνική πόλη ως έρμα σε πλοίο που έδεσε στο λιμάνι. Άλλωστε, το γεγονός ότι στη χερσόνησο Ταμάν δεν υπάρχει φυσικός λίθος αντίστοιχος με εκείνο τη στήλης, συνηγορεί στην υπόθεση της «μετανάστευσης» του κομματιού.
«Η ανακάλυψη θέτει τη Φαναγόρεια στο πλαίσιο ενός από τα σημαντικότερα γεγονότα της αρχαίας ιστορίας, με εντυπωσιακές συνέπειες για τους Έλληνες και τους Πέρσες. Επίσης, καθιστά δυνατή την παρακολούθηση των συνδέσεων αυτής της αποικίας με άλλα μέρη του ελληνικού κόσμου, και την ανάλυση της σημασίας της στον σημαντικό ελληνικό πολιτισμό που αναπτύχθηκε στις ακτές του Εύξεινου Πόντου», ανέφερε ο δρ Βλαντιμίρ Κουζνέτσοφ, επικεφαλής των ανασκαφών.
Η Φαναγόρεια ιδρύθηκε στα μέσα του 6ου αι. π. Χ. από Έλληνες αποίκους (πιθανότατα από την ιωνική Τέω), και για μακρό διάστημα υπήρξε μία από τις δυο πρωτεύουσες του βασιλείου του Κιμμέριου Βοσπόρου.
Αυτή τη στιγμή το εύρημα υποβάλλεται σε έλεγχο στο εργαστήριο συντήρησης του ερευνητικού κέντρου της Φαναγόρειας, ενώ στην ακρόπολη της αρχαίας πόλης έχουν βρεθεί υπολείμματα αρχαίου τείχους φρουρίου.
