Ήταν το 2020 όταν η Μαίρη Βουλγαρίδου βρέθηκε να ζει μόνιμα στο Σουόνσι της Ουαλίας κι άρχισε να αναζητά τρόπους να (επανα)συνδεθεί με τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς, που τόσο αγαπούσε, αλλά δεν μπορούσε να βρει κάποιον σχετικό σύλλογο για να γραφτεί.
«Δεν γίνεται να μην υπάρχει τίποτα σε όλη την Ουαλία», σκέφτηκε. Αυτό το «τίποτα», όμως, έγινε το πρώτο νήμα μιας ιστορίας που σήμερα αγκαλιάζει δεκάδες ανθρώπους. Απογοητευμένη που υπήρχε κάποια οργανωμένη δράση, αποφάσισε να κάνει μια σχετική ανάρτηση στην ομάδα Greeks in Wales (Έλληνες στην Ουαλία) στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Θέλετε να μαζευτούμε να χορέψουμε παραδοσιακά;». Η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή. «Μου έγραφαν: “ναι, θέλουμε!”, “οργανώστε το σας παρακαλούμε!”», θυμάται.
Κι έτσι οργανώθηκε η πρώτη ανεπίσημη συνάντηση, σε μια ελληνική βραδιά στο Porters στο Κάρντιφ. «Έλεγα: θα έρθουν δύο; Πέντε; Κανείς; Είχα άγχος», αφηγείται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και θυμάται την έκπληξη που ένιωσε, όταν τελικά εμφανίστηκαν περίπου 60 άτομα. «Έγινε χαμός! Μου έλεγαν όλοι: γιατί δεν το ξεκινάτε;»
Σε έναν χώρο γεμάτο ξύλινα τραπέζια και μυρωδιά μπίρας, ένας κύκλος ελληνικών παραδοσιακών χορών άρχισε να ξετυλίγεται, σαν ένα κρυμμένο κομμάτι Ελλάδας που έψαχνε καιρό να βγει στο φως.
Ήταν μόνο η αρχή
Τον Ιανουάριο του 2024, η Εύη Τζίκα μετακομίζει κι αυτή στο Σουόνσι και αρχίζει να ψάχνει για ελληνικούς χορούς. «Ψαχνόμουν ήδη από τον Δεκέμβριο του ’23. Είδα το ποστ της Μαίρης και της έστειλα μήνυμα», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η επίσης Θεσσαλονικιά Εύη. Η πρώτη της συνάντηση στο Σουόνσι δεν ήταν με γείτονα ή συνάδελφο, αλλά με τη Μαίρη. Την περίοδο εκείνη, στην ομάδα συμμετείχαν ήδη η Λία, η Κορίνα και η Σόνια, που ζουν στο Κάρντιφ, την πρωτεύουσα της Ουαλίας. Με τον ερχομό της Εύης, οι πέντε αυτές νεαρές και δραστήριες γυναίκες θα αποτελέσουν τον σταθερό πυρήνα –την «ψυχή»– της ομάδας που πλέον ονομάζεται Greek Dances Cardiff.
Σε κάθε συνάντηση που οργανώνει η ομάδα -περίπου κάθε δίμηνο- δεν υπάρχουν χοροδιδάσκαλοι, δεν υπάρχουν «παραστάσεις». Μόνο η αγάπη όλων για την πλούσια χορευτική παράδοση της Ελλάδας.
«Καμία από εμάς δεν είναι δασκάλα. Απλώς το κάνουμε επειδή μας αρέσει», λέει η Μαίρη και η Εύη συμπληρώνει: «Όποιος ξέρει έναν χορό και θέλει, μπαίνει και τον δείχνει. Είναι όλοι ευπρόσδεκτοι».
Ο χορός μαθαίνεται, όπως παλιά: ο ένας δείχνει τα βήματα και οι υπόλοιποι ακολουθούν. Στις συναντήσεις εμφανίζονται άνθρωποι από παντού: Έλληνες εργαζόμενοι στην περιοχή, Ελληνοκύπριοι φοιτητές, ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιάς, Ουαλοί και άλλοι Ευρωπαίοι που αγαπούν την ελληνική μουσική, ακόμη και άνθρωποι από την Κίνα, που απλώς έμαθαν για την ομάδα.
«Το κοινό είναι πολυποίκιλο», επισημαίνει η Εύη και παροτρύνει τη Μαίρη να μοιραστεί την ιστορία της Κλαιρ, μιας Ουαλής με Έλληνα παππού: «Δεν έχει πάει ποτέ Ελλάδα και όμως έρχεται σχεδόν σε όλα. Προσπαθεί να μιλήσει ελληνικά. Είναι απίστευτη!».
Μπορεί η Μαίρη και η Εύη να ζουν στο Σουόνσι, ωστόσο τα περισσότερα συναπαντήματα της ομάδας γίνονται στο Κάρντιφ, λόγω μεγαλύτερης ελληνικής κοινότητας. «Στο Κάρντιφ έχουμε περίπου 40 άτομα κάθε φορά», εξηγεί η Μαίρη. «Στο Σουόνσι γύρω στα 20. Το προσπαθήσαμε τρεις φορές, αλλά είναι μικρότερη η κοινότητα», προσθέτει η Εύη.
Τα μαθήματα δεν είναι μόνο για ενήλικες. «Οι γονείς μάς λένε ότι είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να ακούνε ελληνική παραδοσιακή μουσική» σημειώνει η Εύη. Κι αυτή ίσως είναι η πιο τρυφερή σκηνή: παιδιά που μεγαλώνουν σε μια χώρα όπου η ελληνική μουσική δεν υπάρχει πουθενά, ακούνε για πρώτη φορά λύρα, κλαρίνο, νταούλι και συνδέονται πολιτισμικά με την Ελλάδα.
Τι σημαίνει παράδοση όταν είσαι μακριά
Πίσω από τους χορούς, όμως, υπάρχει κάτι πιο βαθύ. Η Μαίρη το εξηγεί με λόγια που θα μπορούσαν να αποτελούν κομμάτι οποιασδήποτε αναφοράς Έλληνα της Διασποράς: «Όταν μένεις στο εξωτερικό, προσπαθώντας να προσαρμοστείς, αφήνεις άθελά σου πίσω την κουλτούρα σου. Ο χορός με φέρνει σε επαφή με το ποια είμαι».
Η Εύη συμπληρώνει με έναν δικό της, καθαρά πολιτισμικό τρόπο: «Στην Ελλάδα το έβλεπα σαν συνάθροιση. Εδώ κατάλαβα τον ρόλο της παράδοσης. Όταν δείχνω χορούς, νιώθω ότι μεταφέρω ιστορίες. Ρίζες».
Η παράδοση, όταν είσαι μακριά, δεν είναι φολκλόρ. Είναι μνήμη. Μια άτυπη κοινότητα που γεννήθηκε από ένα διαδικτυακό κάλεσμα, σήμερα απαρτίζεται από ανθρώπους που αν και δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους πριν έναν χρόνο, σχηματίζουν πια παρέες, ενώ κάθε φορά που συναντιούνται, ανυπομονούν για το επόμενο μάθημα.
Η ιστορία της Greek Dances Cardiff δεν είναι απλώς μια ιστορία χορού. Είναι μια ιστορία επανασύνδεσης, συλλογικότητας και πολιτισμικής επιμονής. Μια απόδειξη ότι, όσο μακριά κι αν βρίσκεται κανείς, η παράδοση βρίσκει τρόπο να επιστρέφει — όχι ως νοσταλγία, αλλά ως κοινός παλμός. Και κάπου ανάμεσα στο Σουόνσι και το Κάρντιφ, αυτός ο παλμός συνεχίζει να χτυπά, στον ρυθμό ενός κύκλου που δεν κλείνει ποτέ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Σοφία Παπαδοπούλου
