Μετά από είκοσι χρόνια σίγασης θα χτυπήσει και πάλι η καμπάνα, θα λειτουργήσει και πάλι στις 6 Αυγούστου 2025 η Ιερά Λαυρεντιανή Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού στον συνοικισμό της Νέας Κρώμνης Δράμας.
Ανατρέχω πίσω στην Ιστορία, όσο μπορεί να με βοηθήσει η μνήμη μου στα ογδόντα μου χρόνια. Ανατρέχω στο 1923, τότε που χιλιάδες κατατρεγμένοι πρόσφυγες από τον Πόντο, την Μικρά Ασία, την Θράκη, την Καππαδοκία βρήκαν φιλόξενο χώρο στην Δράμα για να στεγάσουν τα όνειρά τους. Με τον πόνο και την απόγνωση ζωγραφισμένα στα πρόσωπά τους ήθελαν να συνεχίσουν τη ζωή τους, όσο δύσκολο και αν ήταν αυτό. Στεγασμένοι, άλλοι σε παραπήγματα, άλλοι σε σκηνές, άλλοι σε αλειτούργητες εκκλησίες, προσπαθούσαν να βλέπουν μόνον μπροστά στο χρόνο, για τους ίδιους και τα παιδιά τους.
Όσοι έμειναν όρθιοι από τις κακουχίες και τις αρρώστιες άρχισαν να ριζώνουν στην Νέα Πατρίδα με μόνα τους εφόδια τον πολιτισμό τους, τις γνώσεις και τα όνειρά που κουβάλησαν μαζί τους. Ωστόσο, σ’ εκείνες τις δύσκολες στιγμές δεν ήσαν μόνοι τους. Μαζί τους ήταν και ο ιεράρχης τους, ο από Χαλδίας Πόντου, Κερασούντος και Αργυρουπόλεος Πόντου, μητροπολίτης Λαυρέντιος Β` Παπαδόπουλος. Ήταν εκείνος που έπρεπε να επωμιστεί ένα μεγάλο μέρος της αποκατάστασης των ανθρώπων που δεν ήξεραν σε ποιόν να στρέψουν το πρόσωπό τους, σε μια καθημαγμένη χώρα, που βγήκε από έναν ολέθριο μικρασιατικό πόλεμο. Σ’ εκείνες τις δύσκολες στιγμές ο ιεράρχης τους όφειλε να κάνει ό,τι περνούσε από το χέρι του, για να γίνει υποφερτή η καθημερινότητα των δύστυχων ανθρώπων.
Στον δημοσιογραφικό χώρο που μου διατίθεται, θα αναφερθώ μόνον στην δημιουργία του προσφυγικού συνοικισμού της Ν. Κρώμνης. Σ’ ένα λευκό χαρτί ο μ. Λαυρέντιος σχεδίασε έναν Σταυρό. Στην κορυφή του Σταυρού τοποθέτησε την εκκλησία, ως το σύμβολο της θρησκείας. Στους δυο βραχίονες του Σταυρού τοποθέτησε το σχολείο, ως το σύμβολο της παιδείας, και τον πολιτιστικό σύλλογο, ως το σύμβολο του πολιτισμού. Οι συμβολισμοί αυτοί δεν ήσαν καθόλου τυχαίοι. Έτσι οραματίστηκε τη νέα γειτονιά, πάνω στις βάσεις του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Με την εκκλησία και τον Σταυρό έπρεπε να γίνει ο εξαγιασμός του νέου τόπου, σύμφωνα με ένα έθιμο με αρχαιοελληνικές και χριστιανικές ρίζες. Οι άνθρωποι χρειάζονται πάντα ένα σημείο αναφοράς προς το οποίο μπορούν να στρέφουν το βλέμμα τους και να εναποθέτουν την ελπίδα τους. Τα οράματά τους πρέπει να έχουν ένα στήριγμα και το πρώτο στήριγμα που είχαν εκείνα τα χαλεπά χρόνια ήταν η εκκλησία.
Ο ιεράρχης τους, με ενέργειες του προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο, δημιούργησε τον συνοικισμό της Ν. Κρώμνης Δράμας., όπου εγκαταστάθηκαν 200 οικογένειες προσφύγων.
Το σχέδιο εκείνου του Σταυρού, που σχεδίασε στο λευκό χαρτί, είναι ο σημερινός συνοικισμός της Ν. Κρώμνης. Η εκκλησία στη κορυφή του Σταυρού ήταν η Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, την οποία δημιούργησε με τα δικά του χρήματα, εις μνήμην των γονέων του, Βασιλείου ιερέως και Βαρβάρας, και σε αντικατάσταση της ομώνυμης εκκλησίας την οποία εγκατέλειψαν στο χωριό τους, την Βαρενού της περιοχής Κρώμνης του Πόντου. Έτσι άρχισε η Ιστορία της Μονής. Έτσι χτίζεται η Ιστορία.
Στην θέση εκείνης της πρώτης μικρής αλλά ιστορικής Μονής που ίδρυσε ο μ. Λαυρέντιος, υπάρχει σήμερα ένας περίλαμπρος ναός, όπως τον οραματίστηκε ο μακαριστός μητροπολίτης Δράμας Παύλος. Την ολοκλήρωση του νέου ναού έχει αναλάβει με θέρμη και αγάπη ο νέος μητροπολίτης Δράμας Δωρόθεος. Ένας ιεράρχης που ξέρει πώς να διαβάζει σωστά την Ιστορία.
Η Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος υπήρξε και είναι τοπόσημο της πόλης της Δράμας και κόσμημα του συνοικισμού της Ν, Κρώμνης. Το όραμα του μητροπολίτου Λαυρεντίου και των διαδόχων του μητροπολιτών συνεχίζεται. Το όραμα εκείνο ήταν και επιθυμία όλου του προσφυγικού πληθυσμού της Δράμας, που το αγκάλιασε.
Είμαι βέβαιος πως όλοι οι κάτοικοι της Δράμας θα αγκαλιάσουν και πάλι την ευγενή προσπάθεια του νέου άξιου μητροπολίτη Δράμας Δωρόθεου, ο οποίος προσπαθεί να ανοίξει νέους ορίζοντες που να πατούν πάνω στα γερά θεμέλια που βρήκε.
Ο Θεός μαζί σου Δέσποτα και με την ευλογία σου για όλους τους κατοίκους της Δράμας. Θα είμαστε κοντά σου.
Τα εκατόν χρόνια Ιστορίας έχουν βαθιές ρίζες και δεν θα αργήσουν να δώσουν νέους κλώνους και καρπούς.
Γιάννης Χαριτάντης
