pontosnews.gr
Δευτέρα, 6/10/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μαθαίνω ποντιακά: Γνωρίζετε τη σχέση του σκλεπέα με τον Ασκληπιό;

Την απάντηση έδωσε πριν από 70 χρόνια ο Παντελής Μελανοφρύδης – Η δεύτερη ερμηνεία που δίνει ο Άνθιμος Παπαδόπουλος

6/08/2025 - 1:45μμ
(Εικ.: ΧΚ)

(Εικ.: ΧΚ)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο «Ιδιωματισμοί της ποντιακής διαλέκτου» (Ποντιακή Εστία, 1955) γράφει μεταξύ άλλων ο Παντελής Μελανοφρύδης:

Κατ’ αυτάς όλοι διαβάζομε για τις εορτές της Επιδαύρου και τον Ασκληπιόν. Κανείς όμως δεν υποπτεύεται ότι η ρίζα του ονόματος του θεού της ιατρικής διεσώθη μόνον εις τον Πόντον.

Σκλέπα σημαίνει κακή, ανίατη και αηδής πληγή.

Λέγεται στον Πόντο: Το κεφάλ’ν ατ’ σκλέπας έν’ γομάτον. Σκλεπέας = ο πλήρης σκλέπας, γεμάτος πληγές, βρώμικος. Έτσι παράγονται και τα παρόμοια: Μαλέας, τσιλτέας, σαφλέας, σαχλέας κ.ο.κ.

Λέγεται στον Πόντο: Δέβα τα σκλέπας ισ’ καθάρτσον. Στο θηλυκό γένος λέγεται: σκλεπαρού και σκλεπαρία.

Ασκληπιός λοιπόν είναι ο θεός ο θεραπεύων τας σκλέπας, ο ιατρός των πληγών.

≈

Ο Άνθιμος Παπαδόπουλος, ωστόσο, στο Ιστορικόν λεξικόν της ποντικής διαλέκτου δίνει και μια δεύτερη ερμηνεία: Εκτός από «Πληγή πυορροούσα», η λέξη σκλέπα (και σκλεπάτσιν) σημαίνει και κασίδα, ενώ ο σκλεπέας (και σκλεπάρης) είναι ο κασιδιάρης, αυτός που είναι γεμάτος πληγές με πύον, αλλά και ο άχρηστος («ο εις ουδέν χρήσιμος», όπως γράφει ο ΑΠ)!

Γι’ αυτόν που κατηγορεί τον άλλον για ελαττώματα που έχει ο ίδιος, υπάρχει η παροιμία «Ο σκλεπέας τον σκλεπέαν καρκαπούτ’ λέει» (κατά το «είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα»).

Στο λεξικό βρίσκουμε επίσης και την ομόρριζη λέξη σκλεπίνος, που σημαίνει ευτελής, πρόστυχος.

______
1. Παντελής Η. Μελανοφρύδης, «Ιδιωματισμοί της ποντιακής διαλέκτου», Ποντιακή Εστία – Μηνιαίον Λαογραφικόν Περιοδικόν, Έτος ΣΤ’, Αύγ.-Σεπτ. 1955, τχ 8 & 9.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: facebook/Ποντιακός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαυροβάτου «Το Καρς»)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Δυναμικά αρχίζει η νέα χρονιά στον Μαυρόβατο

6/10/2025 - 6:20μμ
Mε τον καθιερωμένο αγιασμό και με μια ημερίδα ξεκίνησε η νέα πολιτιστική χρονιά της Ένωσης Ποντίων Πιερίας (φωτ.: Ολύμπιο Βήμα)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Δυναμικό ξεκίνημα για την Ένωση Ποντίων Πιερίας, με το νέο μουσείο στο επίκεντρο

6/10/2025 - 5:47μμ
Παρέλαση στους Φιλίππους, στη μνήμη των θυμάτων της σφαγής της 4ης Οκτωβρίου 1941 (φωτ.: Δήμος Καβάλας / Κώστας Σαραϊδάρης)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Φίλιπποι Καβάλας: Ποντιακό παρών για τα θύματα της σφαγής του 1941 – Θυμόμαστε, τιμούμε

6/10/2025 - 2:20μμ
Ο Σταύρος Κελεσίδης επί το έργον (φωτ.: finosfilm.com· εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Σταύρος Κελεσίδης: Από το Σταυρίν στη Μόσχα, και από εκεί στο πάνθεον της Φίνος Φιλμ

6/10/2025 - 10:10πμ
(Φωτ.: facebook.com/Σύλλογος Ποντίων Χορευτών Ξάνθης ΄΄ΤΡΑΝΤΕΛΛΕΝΕΣ΄΄)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ξάνθη: «Eυλογημένη και δημιουργική χορευτική χρονιά» ευχήθηκαν στον αγιασμό τους οι Τραντέλλενες

6/10/2025 - 9:42πμ
(Φωτ.: Δήμος Παύλου Μελά)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Ο Δήμος Παύλου Μελά τίμησε τη μνήμη των Ελλήνων μαρτύρων του Πόντου στα Δικαστήρια της Αμάσειας

6/10/2025 - 12:12πμ
(Φωτ.: facebook/Ποντιακός Σύλλογος Πλατέος«Οι Κομνηνοί»)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Χορευτικά άρχισε η νέα χρονιά στον Σύλλογο Ποντίων Πλατέος «Οι Κομνηνοί»

5/10/2025 - 10:00μμ
(Φωτ.: facebook/Σύλλογος Ποντίων Ελευθερίου Κορδελιού)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Οι Πόντιοι του Ελευθέριου-Κορδελιού άρχισαν τα μαθήματα

5/10/2025 - 9:02μμ
(Φωτ.: facebook/Ποντιακός Σύλλογος Μανιακίου «Αμάσεια»)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Στο Μανιάκι Φλώρινας άρχισαν οι (ποντιακοί) χοροί

5/10/2025 - 7:55μμ
Αν και μόλις 21 ετών, η Μαρία-Σοφία Αραπίδου ήρθε για να μείνει στην ποντιακή μουσική σκηνή (φωτ.: facebook / Maria Sofia Arapidou)
ΠΟΝΤΟΣ

Μαρία-Σοφία Αραπίδου: «Τα ποντιακά βρίσκονται στο αίμα μου» – Μια λυράρισσα από την Κοζάνη, αποφασισμένη να αφήσει το στίγμα της

5/10/2025 - 5:37μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Παλαιστίνιοι κινούνται στην πλατεία Αλ Σαράγια στη Γάζα, ενώ στο βάθος υψώνεται καπνός από ισραηλινά πλήγματα στην περιοχή, παρά την έναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων στην Αίγυπτο μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ (φωτ.: EPA/Mohammed Saber)

Συγκρατημένη αισιοδοξία για τις διαπραγματεύσεις Ισραήλ-Χαμάς στην Αίγυπτο

25 λεπτά πριν
Αλβανοί αστυνομικοί έξω από το εφετείο των Τιράνων μετά τη δολοφονία (φωτ.: Anadolu Ajansi/Fatjon Cuka)

Αλβανία: Εν ψυχρώ δολοφονία δικαστή μέσα στο εφετείο για ιδιοκτησιακές διαφορές

57 λεπτά πριν
Στιγμιότυπο από το ντοκιμαντέρ για τον ελληνισμό στην Αίγυπτο (πηγή: YouTube / 
Ελληνική Κοινότητα Καΐρου)

Πορτ Σαΐντ, στα βήματα του ελληνισμού – Το ντοκιμαντέρ της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου

2 ώρες πριν
Η Γκρέτα Τούνμπεργκ κάνει δηλώσεις στο «Ελ. Βενιζέλος» (φωτ.: EUROKINISSI/Τατιάνα Μπόλαρη)

Γκ. Τούνμπεργκ: Μια γενοκτονία διεξάγεται σε ζωντανή μετάδοση στη Γάζα και οι κυβερνήσεις δεν κάνουν ούτε το ελάχιστο

2 ώρες πριν
Από την παρουσίαση στο Περθ: Η καθηγήτρια Μέλανι Ο’ Μπράιεν, η πρόξενος Ελένη Γεωργοπούλου και ο αντιπρόεδρος της Ποντιακής Αδελφότητας Δυτικής Αυστραλίας Νίκος Κεσκινίδης (φωτ.: Facebook / Pontian Brotherhood Of Saint George, Western Australia)

Τζορτζ Τρελόαρ, ο σωτήρας των Ελλήνων προσφύγων – Στα βήματα του Αυστραλού ανθρωπιστή

3 ώρες πριν
Από αριστερά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Νίκος Χριστοδουλίδης στη Νέα Υόρκη (φωτ.: Γραφείο Τύπου Πρωθυπουργού/Δημήτρης Παπαμήτσος)

Ν. Χριστοδουλίδης: «Φυσικά θα γίνει το καλώδιο, δεν υπάρχει καμία κρίση»

3 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign