Από τη θάλασσα αποκολλήθηκαν βίαια, δίπλα στη θάλασσα θέλησαν να ξαναπιάσουν το νήμα της ζωής τους οι πρόσφυγες από την Αρτάκη της Κυζίκου. Κάπως έτσι το 1923 δημιουργήθηκε η Νέα Αρτάκη, η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Εύβοιας.
Άλλωστε, το κύριο επάγγελμα των περισσοτέρων Αρτακηνών ήταν η αλιεία. Επέλεξαν τον συγκεκριμένο τόπο διότι βρήκαν τον Βόρειο Ευβοϊκό γεμάτο ψάρια, αλλά και για να είναι κοντά στις μεγαλύτερες ψαραγορές της Αθήνας. Με τους τρόπους αλιείας που γνώριζαν και με τα δίχτυα που είχαν στην ιστορική πατρίδα (τα οποία ήταν άγνωστα στην περιοχή), κατάφεραν και δημιούργησαν έναν από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς στόλους στην Ελλάδα.
Παρ’ όλα αυτά, οι συνταγές με βάση το ψάρι και τα ψαρικά θα συναγωνιστούν τις πολίτες συνταγές που θα παρουσιάσει η Μαρία Εκμεκτσίογλου κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Μικρασιατικών Γεύσεων, του 4ου που διοργανώνεται στο λιμάνι της Νέας Αρτάκης, από το Σύλλογο Απανταχού Αρτακηνών-Κυζικηνών, από την Παρασκευή έως την Κυριακή. Έτσι, δίπλα στη γαυρόπιτα και τις γαρίδες καταΐφι, βρίσκουμε χιουνκιάρ μπεγιεντί με σουτζουκάκια και κιουνεφέ.
Ή διαφορετικά:
Από τα μονοπάτια της Προποντίδας…
…στα αρώματα της γιαγιάς,
…στις μουσικές των παραλίων,
…στη ναυτική ψυχή των Μικρασιατών.
Και δεν είναι το μόνο… μπλέξιμο που θα συμβεί, καθώς οι μουσικές και μουσικοχορευτικές βραδιές θα είναι το επιστέγασμα τριών γευστικών απογευμάτων. Και τις τρεις ημέρες θα διατίθενται αλμυρά και γλυκά πιάτα.
Ένα από αυτά η αχαμνόπιτα. «Αχαμνή» εδώ σημαίνει τρεμουλιαστή. Είναι μια γαλατόπιτα χωρίς φύλλα, αλλά με ένα μικρό κόλπο στο ψήσιμο: Στη διάρκεια των 20 πρώτων λεπτών ψησίματος ο χυλός ανακατεύεται με το σύρμα, με κινήσεις σαν οχτάρια, για να μην κολλήσει στο κρίσιμο αυτό διάστημα στον πάτο του ταψιού.
Αυτή τη συνταγή που παραχώρησε ο Σύλλογος Απανταχού Αρτακηνών-Κυζικηνών την έφτιαχναν κυρίως στη γιορτή της Ανάληψης, με το τελευταίο καλοκαιρινό γάλα. Η γαλατόπιτα σερβίρεται κατά προτίμηση ζεστή και ταιριάζει πολύ με γλυκό του κουταλιού βύσσινο ή με μια ξινή μαρμελάδα.
ΥΛΙΚΑ (για το μεγάλο ταψί του φούρνου)
3 λίτρα γάλα φρέσκο, πλήρες |
2 φλ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις |
9 αυγά |
2 φλ. ζάχαρη |
200 γρ. βούτυρο αγελαδινό, σε κομμάτια |
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
- Ξεκινάμε βάζοντας σε μεγάλο μπολ ή στον κάδο του μίξερ 500 ml από το γάλα. Προσθέτουμε το αλεύρι, τα αυγά και τη ζάχαρη, και χτυπάμε καλά με το σύρμα μέχρι να διαλυθούν τα κομπαλάκια του αλευριού και να μισολιώσει η ζάχαρη.
- Βάζουμε το υπόλοιπο γάλα σε μια κατσαρόλα και το ζεσταίνουμε μέχρι να κάψει, αλλά να μη φουσκώσει και αφρίσει.
- Αποσύρουμε από τη φωτιά και το ρίχνουμε λίγο-λίγο στο χυλό που ετοιμάσαμε, χτυπώντας διαρκώς με το σύρμα σε χαμηλή ταχύτητα. Το μίγμα βγαίνει σχετικά αραιό και υδαρές.
- Σκορπίζουμε στο ταψί που θα χρησιμοποιήσουμε 150 γρ. από το βούτυρο.
- Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 220°C ή στην υψηλότερη θερμοκρασία που διαθέτει ο φούρνος μας.
- Βάζουμε το ταψί με το βούτυρο στο φούρνο προς το τέλος της προθέρμανσης, όσο χρειάζεται ώστε το βούτυρο να λιώσει και να κάψει καλά.
- Βγάζουμε το ταψί, ρίχνουμε αμέσως το χυλό στο καυτό ταψί και, πριν το βάλουμε πάλι στο φούρνο, ανακατεύουμε με το σύρμα μέχρι τον πάτο του σκεύους, κάνοντας μερικά οχτάρια. Αυτό το κάνουμε για να μη συγκεντρωθεί όλο το βαρύ αλεύρι στη βάση του χυλού και στερεοποιηθεί αμέσως όλη η κάτω επιφάνεια, γιατί έτσι θα βαρύνει το μίγμα και θα σφίξει η βάση του.
- Φουρνίζουμε στο πιο χαμηλό ράφι.
- Ψήνουμε σε αυτή τη θερμοκρασία για 20’.
- Στο διάστημα αυτό ανοίγουμε την πόρτα του φούρνου και προσεκτικά (για να μην καούμε) ανακατεύουμε το χυλό με το σύρμα, με τον ίδιο τρόπο, άλλες τρεις φορές. Στο τρίτο και τελευταίο ανακάτεμα σκορπίζουμε στην επιφάνεια του χυλού τα τελευταία 50 γρ. βούτυρο.
- Χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στους 180°C και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 30-35’, μέχρι να ροδίσει ωραία η επιφάνεια.
- Σερβίρουμε την αχαμνόπιτα χλιαρή ή μόλις κρυώσει –σε θερμοκρασία δωματίου–, κομμένη σε τετράγωνα κομμάτια.