Κοντάκιο του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού με ακροστιχίδα: «τούτο Ρωμανού το έπος».
Ελεύθερη απόδοση στη σύγχρονη μορφή της γλώσσας μας από τον Θεόφιλο Πουταχίδη.
Προοίμιο Ι
Απ’ το θαύμα ας εκπλαγεί των Αγγέλων ο χορός
και με βροντερές φωνές να υμνήσουν κι οι βροτοί,
καθώς μπροστά τους βλέπουνε κάτι το απερίγραπτο: την τόση συγκατάβαση που δείχνει ο Θεός!
Γιατί, μες στην αγκάλη τους δυο γηραλέα χέρια κρατούν
Αυτόν που τρέμουνε οι ουράνιες δυνάμεις, Αυτόν που ’ν’
ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια.
Προοίμιο ΙΙ
Συ που έλαβες για χάρη μας το σώμα του ανθρώπου ‒σ’ το ’δωσε και το φόρεσες μία παρθένος Κόρη‒,
Εσύ που στην αγκάλη του Σε πήρε και Σε βάσταξε γέροντας υπερήλικος,
των Βασιλέων μας των πιστών κραταίωσε κι ανάδειξε τώρα τη δύναμή τους.
Υιέ και Λόγε του Θεού, με τη δική Σου δύναμη τώρα στερέωσέ τους
και κάνε η βασιλεία τους ‒που θα ’ναι με ευσέβεια πάντοτε κοσμημένη‒ ευχάριστα και με χαρές άμποτε να κυλήσει, αφού Είσαι
ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια.
Προοίμιο ΙΙΙ
Καθώς γεννήθης, άγιασες τη μήτρα της Παρθένου
κι ευλόγησες, ως έπρεπε, του Συμεών τα χέρια.
Πρόφτασες τώρα κι έσωσες κι εμάς Χριστέ, Θεέ μου.
Μα Σου ζητάω, αν γίνεται, και κάτι επιπλέον: σώζε την Πολιτεία μας σαν μπλέκει σε πολέμους·
μα και τους βασιλιάδες μας, αγάπη αν τους έχεις, στερέωσέ τους Κύριε, αφού Είσαι
ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια.
Οίκοι
α’. Θα πρέπει να προστρέξουμε όλοι στη Θεοτόκο, όσοι στ’ αλήθεια θέλουμε να δούμε τον Υιό της,
καθώς Τον πάν’ στον Συμεών.
Τον είδαν έτσι οι Ασώματοι από τον ουρανό και μείνανε κατάπληκτοι κι αυτά είναι που λέγαν:
«Αυτά που τώρα βλέπουμε είναι τόσο παράδοξα και θαυμαστά συνάμα! Δεν τα χωράει κανένας νους και λόγια δεν υπάρχουνε για να τα περιγράψεις.
»Γιατί, Αυτός που έπλασε κάποτε τον Αδάμ, βαστάζεται στις αγκαλιές ανθρώπων σαν μωράκι.
»Πώς γίνεται κι ο Αχώρητος χωράει μες στην αγκαλιά ετούτου δω του γέροντα;
»Στην πατρική την αγκαλιά πάντα βρίσκεται μέσα· κι αυτή, μαθές, η αγκαλιά εκτείνεται στο άπειρο, σύνορα δεν γνωρίζει.
»Πώς, το λοιπόν, τώρα εδώ εκούσια περιορίστηκε μες σε κορμί ανθρώπου, κι έτσι μας εμφανίζεται; Άνθρωπος μοιάζει, όχι Θεός, ο Θεός μας
»ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια».
β’. Κι αφού έτσι μιλήσανε, Αόρατοι όπως ήταν, από τη μια προσκύναγαν τον Κύριο και Θεό μας,
κι από την άλλη γύριζαν και βλέπαν τους ανθρώπους και τους καλοτυχίζανε.
Γιατί Αυτός που κουβαλούν τα Χερουβίμ στους ώμους, ήρθε ανάμεσά τους και τους συναναστρέφεται.
Αυτός που είναι απρόσιτος στους ίδιους τους Αγγέλους, φάνηκε τόσο προσιτός για τους βροτούς που κατοικούν στη γη αυτή επάνω.
Ο κτίστης των απάντων που συγκρατεί τα Σύμπαντα, φροντίζει όλη την πλάση
και τα έμβρυα μες στην κοιλιά της μάνας τους διαπλάθει,
έγινε βρέφος ο Ίδιος Του, καθώς γεννήθηκε στη γη από παρθένο Κόρη, όντας ταυτόχρονα Θεός, καθώς δεν μεταβλήθηκε η Θεϊκή Του Φύση και έμεινε αχώριστος
και από τον Πατέρα Του κι από το Άγιο Πνεύμα, δίχως αρχή μαζί μ’ Αυτούς πάντοτε ενωμένος, ο Λόγος,
ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια.
γ’. Με τέτοια λόγια υμνούσαν οι Άγγελοι τον Φιλάνθρωπο· και βάδιζε η Μαριάμ
μ’ Αυτόν στην αγκαλιά Της.
Βάδιζε και σκεφτότανε: αυτό πώς έχει γίνει; Αν και μητέρα έγινα, παρθένος παραμένω.
Αλλ’ όμως, το ’χε αντιληφθεί πως η δική της γέννα ήτανε υπερφυσική και όχι σαν τις άλλες· κι έτσι, σαν το σκεφτότανε ριγούσε από συγκίνηση, πλημμύριζε από δέος.
Σκεφτόταν από μόνη της κι έτσι μονολογούσε:
«Πώς να Σου απευθύνομαι Γιε μου αναρωτιέμαι· μα πώς θα Σε αποκαλώ;
»Αν μείνω σ’ ό,τι βλέπω, άνθρωπο τότε θα Σε πω· μα από την άλλη ξέρω ότι είσαι κάτι ανώτερο, πάνω από τους ανθρώπους,
»Εσύ που σαν Σε γέννησα άσπιλη με διαφύλαξες, μ’ άθικτη παρθενία, γιατί είσαι
»ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια.
δ’. »Άνθρωπο μήπως να Σε πω; Άνθρωπο πλήρη, υπόδειγμα, κανονικό σε όλα; Πώς να το πω όμως αυτό, αφού καλά γνωρίζω πώς η ίδια Σε συνέλαβα με θεϊκή παρέμβαση ‒ θεία η σύλληψή Σου.
»Από τη μάνα του ποτέ, κανένας άνθρωπος ‒κανείς!‒
»δεν έγινε να συλληφθεί δίχως τη σαρκική επαφή, άσπαρτος ολωσδιόλου, όπως Εσύ Αναμάρτητε!
»Από την άλλη γίνεται Θεό να Σε ονομάσω; Σε βλέπω και εκπλήσσομαι, κοιτώ κι αποθαυμάζω, γιατί στα πάντα όμοιο Σε βρίσκω με εμένα.
»Τίποτε διαφορετικό από όσα οι άνθρωποι έχουν, δεν έχεις πάνω Σου Εσύ ‒άνθρωπος μοιάζεις σ’ όλα‒,
»παρά το ότι η σύλληψη κι η γέννηση η δική Σου, γίναν χωρίς αμάρτημα.
»Τι απ’ τα δυο να κάνω; Να Σε θηλάσω άραγε; Να Σε δοξολογήσω; Τα γεγονότα είν’ καθαρά·
»ο αιώνιος και άχρονος Θεός δείχνουν πως Είσαι, ακόμα κι αν το θέλησες κι άνθρωπος έχεις γίνει, Εσύ είσαι
»ο μοναδικός Φιλάνθρωπος στ’ αλήθεια».
