Το «Πέρασμαν» των Ποντίων είναι μια φωτεινή παρέμβαση στην Ελευσίνα, με συμβολισμούς

Η ομάδα εικαστικού φωτισμού Beforelight δημιούργησε στο πλαίσιο της 2023 Ελευσίς το Μυστήριο 404 Πέρασμαν, μια εικαστική φωτιστική εγκατάσταση στη συνοικία των Ποντίων στην Ελευσίνα. Μια εγκατάσταση που φωτίζει με μοναδικό τρόπο ένα σημαντικό κομμάτι του πλούσιου μωσαϊκού της πόλης και συμπληρώνει τη λίστα των 21 μόνιμων έργων στον δημόσιο χώρο της.

Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά φωτιστική εγκατάσταση της ομάδας, μετά το Μυστήριο 4 Φωτεινά Ξυστά και το Μυστήριο 48 Φωτοσυνάξεις, στη γειτονιά της Αγίας Μαρκέλλας και του εργοστασίου ΙΡΙΣ, αντίστοιχα. Και οι τρεις φωτιστικές παρεμβάσεις είναι αποτέλεσμα συμμετοχικού σχεδιασμού μέσα από εργαστήρια της ομάδας Beforelight με εθνοτοπικούς συλλόγους και κοινότητες της Ελευσίνας, οι ιστορίες των οποίων αποτέλεσαν την πηγή έμπνευσής της.

Για τη δημιουργία της φωτιστικής εγκατάστασης Μυστήριο 404 Πέρασμαν η ομάδα ήρθε σε επαφή μέσα από την πραγματοποίηση τεσσάρων εργαστηρίων με το Σύλλογο Ποντίων Ελευσίνας «Νέα Τραπεζούντα», ενώ γνώρισε και τους κατοίκους της γειτονιάς, οι οποίοι μοιράστηκαν μαζί τους τα βιώματα και τις εμπειρίες τους.

Η ιστορία των Ποντίων άλλωστε είναι μια αφήγηση γεμάτη διαρκείς μεταβάσεις και δύσβατες διασχίσεις. Οι έντονες αναμνήσεις για τη διαδρομή τους από τον Καύκασο μέχρι την Ελευσίνα, τις οποίες με πολύ συγκινητικό τρόπο διηγήθηκαν οι άνθρωποι της κοινότητας, αποτέλεσαν το σημείο αναφοράς αυτού του φωτεινού αστερισμού που κοσμεί τον αστικό ιστό της Ελευσίνας.

Το Μυστήριο 404 Πέρασμαν –που στην ποντιακή διάλεκτο σημαίνει διαδρομή–, συμβολίζει αυτή τη συνεχή μετάβαση η οποία έχει μετουσιωθεί σε εικόνα και βιωματική εμπειρία. Δίπλα στο χώρο Όαση (πρώην camping) τοποθετούνται 48 φωτεινοί στύλοι σχηματίζοντας σε κάτοψη τον αστερισμό της Αργούς, με αρχική αναφορά στο μύθο της Αργοναυτικής Εκστρατείας, το πέρασμα των Συμπληγάδων Πετρών και την αποίκηση των Ελλήνων στον Βόσπορο.

Η εγκατάσταση δημιουργεί μια σειρά φωτεινών περασμάτων σε άτακτες, ακανόνιστες διατάξεις, όπως οι προσφυγικές μετακινήσεις, και σηματοδοτεί πλέον ένα διαφορετικό βίωμα του «περάσματος» από μια ζωή σε μια άλλη, από το τότε στο τώρα.