Αντωνία Καραγιαννίδου: Οι στίχοι στην ποντιακή διάλεκτο μέσα σε τρεις λέξεις κρύβουν άλλο νόημα

Για τα επόμενα καλλιτεχνικά της βήματα στο χώρο της παραδοσιακής ποντιακής μουσικής, αλλά και για τις στιγμές που τη σημάδεψαν στη μέχρι σήμερα πορεία της, μιλάει στο pontosnews.gr η τραγουδίστρια και δασκάλα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, Αντωνία Καραγιαννίδου. Παράλληλα, αναφέρεται στο γεγονός ότι παρά τη σχετικά νεαρή ηλικία της –είναι 36 ετών–, πήρε πολλή αγάπη από το κοινό σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, όταν τους διασκέδαζε αλλά και τους γέμιζε συναισθήματα με τη μελωδική φωνή της,

Ταυτόχρονα, στέλνει και την ευχή, προκειμένου να γίνει ο καθένας μας καλύτερος στο μικρόκοσμό του, αλλά και η κοινωνία μας περισσότερο ανθρώπινη, να σταματήσουμε την ανέξοδη, κούφια και κακότροπη κριτική και να βάλουμε ως προτεραιότητα την ατομική αυτοβελτίωση.

Σημειώνει ακόμα ότι τους ατέλειωτους μήνες της καραντίνας απέφυγε τα live streaming προκειμένου «να κρατήσει ζεστό το κοινό», αφού, όπως υπογραμμίζει, εκείνο που τη συναρπάζει στη δουλειά της είναι η προσωπική επαφή, η οποία είναι αδύνατο να επιτευχθεί μέσα από έναν υπολογιστή.

«Απέφυγα να κάνω live streaming μέσα στην καραντίνα, διότι ήταν αδύνατο να έχω την ίδια επαφή με το κοινό, την ίδια ανταλλαγή συναισθημάτων. Αυτή ακριβώς είναι η δίψα ενός καλλιτέχνη, ενός τραγουδιστή. Να έχει άμεση επαφή με το κοινό, να χορεύει μαζί του, να ανταλλάσσει εικόνες και συναισθήματα. Έτσι πάτησα στοπ και άφησα πίσω το δημιουργικό κομμάτι της τέχνης», λέει Αντωνία Καραγιαννίδου, η οποία είναι 100% ποντιακής καταγωγής. Γεννήθηκε στην Οινόη Καστοριάς, όμως από την πλευρά του πατέρα της έχει ρίζα στη Ματσούκα και από την πλευρά της μητέρας της στο Καρς.

Ετοιμάζεται να μπει στο στούντιο

Στα άμεσα σχέδιά της η Αντωνία Καραγιαννίδου περιλαμβάνει μία δισκογραφική δουλειά, την οποία φιλοδοξεί να έχει έτοιμη μέχρι το Πάσχα: «Θα περιέχει τραγούδια που ανάγονται πολύ πίσω στο παρελθόν, που έχουν λίγο ξεχαστεί. Πρόκειται για παλιά κομμάτια που ακούγονταν στα μουχαπέτια και σε χορούς – τα έλεγαν καλλιτέχνες οι οποίοι δεν βρίσκονται πια στη ζωή. Μελωδίες που παλαιότερα τις ήξεραν πολλοί, όπως σκοπούς του Αϊβάζ και του Χρυσανθόπουλου. Θα είναι CD τύπου live, με τραγούδια που θα διαδέχεται το ένα το άλλο και θα περιλαμβάνει χορευτικές μελωδίες».

Για αυτή τη δουλειά θα συνεργαστεί με τον λυράρη Νίκο Γαβριά, ο οποίος συντοπίτης της, από την Καστοριά.

Το αμέσως επόμενο καλλιτεχνικό βήμα που σχεδιάζει, και για το οποίο σημειώνει ότι θέλει να είναι πολύ προσεκτική, είναι η δημιουργία ενός CD με καινούργιες μελωδίες της ποντιακής μουσικής.

«Εδώ και χρόνια το ήθελα, αλλά δεν το τόλμησα. Ακόμα δεν νιώθω τόσο σίγουρη να το κάνω. Αυτό δεν οφείλεται στο ότι φοβάμαι ότι δεν θα μπορέσω να αποδώσω τις μελωδίες, αλλά στο πόσο συνεπής θα είμαι με τις γραμμές που ορίζονται από την ποντιακή παράδοση. Η γενιά μας σήμερα έχει μουσικά ερεθίσματα και ακούσματα που δεν είναι αμιγώς παραδοσιακά. Θα ήθελα να είμαι πολύ προσεκτική σε ένα τέτοιο εγχείρημα και όσο γίνεται πιο κοντά στις νόρμες της παράδοσης, και στο στίχο και στη μελωδία», τονίζει η Αντωνία Καραγιαννίδου.

Ακόμα σημειώνει ότι ο ποντιακός στίχος κρύβει τον τρόπο που σκέφτονταν και ένιωθαν οι Πόντιοι στην ιστορική πατρίδα αλλά και οι πρόσφυγες, κυρίως των πρώτων γενιών.

«Έχουμε στίχους που μέσα σε τρεις λέξεις αποδίδουν ένα νόημα το οποίο δεν μπορεί να μεταφραστεί στα νεοελληνικά και να είναι ακριβώς το ίδιο. Σήμερα είναι αδύνατο να χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας την ποντιακή διάλεκτο κι έτσι χάνονται πολλά κομμάτια του παζλ και λέξεις. Δυστυχώς, πλέον πολλοί ποντιακοί στίχοι μοιάζουν με μαντινάδες», υποστηρίζει.

Όπως συμπληρώνει η τραγουδίστρια, μια τέτοια δουλειά δεν μπορεί να τη φέρει σε πέρας μόνη της και γι’ αυτό ήδη επιχειρεί να έρθει σε επαφή με ανθρώπους που γνωρίζουν πολύ καλά την ποντιακή διάλεκτο, αλλά μπορούν να γράψουν και μελωδίες.

Για το συγκεκριμένο CD έχει ήδη συγκεντρώσει μελωδίες που έπαιζαν οργανοπαίκτες του χωριού της μητέρας της, του Βαλτόνερου Φλώρινας, και οι οποίες δεν έχουν συμπεριληφθεί σε καμία δισκογραφική δουλειά μέχρι τώρα.

«Στο χωριό της μητέρας μου είναι κυρίως Καρσλήδες και αυτές οι μελωδίες προέρχονται από το Καρς. Θα ήθελα προς τιμήν αυτών των οργανοπαικτών να τις συμπεριλάβω στο CD. Αυτά που τραγουδούσαν οι άνθρωποι της πρώτης γενιάς οφείλουμε να τα καταγράψουμε και να μην τα αφήσουμε να χαθούν στο χρόνο. Θα αργήσει λίγο αυτή η δουλειά, ωστόσο θα το παλέψω, και πιστεύω ότι μέσα στο 2022 ίσως είναι έτοιμο. Αυτό που μ’ ενδιαφέρει περισσότερο είναι να γίνει σωστά», τονίζει η Αντωνία Καραγιαννίδου.

«Αισθάνομαι τυχερή και ευγνώμων»

Όπως λέει στο pontosnews.gr, αισθάνεται πολύ τυχερή και ευγνώμων διότι μέσα από την ποντιακή μουσική γνώρισε πολύ σημαντικούς ανθρώπους, τόσο από τον καλλιτεχνικό χώρο όσο και από το κοινό στις εμφανίσεις της.

«Από πολλούς ανθρώπους έλαβα ανιδιοτελή αγάπη, από διάφορα μέρη του κόσμου. Από την Αυστραλία, την Αμερική, τις χώρες της Ευρώπης, όπου τραγούδησα. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν με γνώριζαν και δεν θα μπορούσα να πάρω την αγάπη τους αν δεν ασχολούμουν με τη μουσική. Επίσης, η ενασχόλησή μου με την ποντιακή μουσική μού έδωσε την ευκαιρία να ταξιδέψω σε μέρη πολύ μακρινά, που προφανώς δε θα πήγαινα ποτέ», εξηγεί.

Η βραδιά στο Ηρώδειο και η αγάπη της γιαγιάς που συγκινεί

Η Αντωνία Καραγιαννίδου δεν κρύβει την περηφάνια της για το γεγονός ότι της δόθηκε η ευκαιρία να τραγουδήσει ποντιακά μέσα στο Ηρώδειο. Όπως λέει, πρόκειται για μία ιδιαίτερα ξεχωριστή βραδιά για εκείνη, για μία εμπειρία που θα παραμείνει ανεξίτηλη στη μνήμη της.

Ειδικότερα, στις 11 Ιουνίου 2018 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου πήρε μέρος στην παράσταση του Νίκου Κηπουργού Τα Μυστικά της Εγνατίας, η οποία παρουσίασε την παραδοσιακή μουσική Ελλήνων που ζούσαν κατά μήκος της αρχαίας Εγνατίας Οδού (Ποντίων, Θρακιωτών, Ηπειρωτών, κ.ά.).

«Ιδιαίτερα ξεχωριστή ήταν και μία άλλη βραδιά, όταν τραγούδησα πριν από λίγα χρόνια στην πλατεία ενός χωριού της Πέλλας, κάτω από τα πλατάνια. Ερμήνευα κάποια επιτραπέζια κομμάτια και σε μια στιγμή βλέπω να με πλησιάζει μία γιαγιά η οποία φορούσε το νυχτικό της και από πάνω μία ρομπίτσα, και παντόφλες. Με πλησίασε και μου έβαλε μέσα στην τσέπη του μπουφάν μου πέντε ευρώ. Αυτή η ενέργεια με συγκίνησε πάρα πολύ. Ήταν προφανές από την αμφίεσή της ότι η γιαγιά βρισκόταν στο σπίτι της και όχι στο κοινό. Με την κίνησή της μου έδειξε πόσο πολύ την άγγιξε αυτό που τραγουδούσα», εξιστορεί.

Τέλος, ένα άλλο γεγονός που θυμάται πολύ χαρακτηριστικά η Αντωνία Καραγιαννίδου και το οποίο, όπως λέει, της έδωσε ελπίδα για το μέλλον της ποντιακής παραδοσιακής μουσικής, συνέβη όταν τραγουδούσε σε μία βραδιά του Συλλόγου Ποντίων Φοιτητών Κομοτηνής.

«Σε κάποια στιγμή πιάσαμε κάποιους παλιούς παραδοσιακούς σκοπούς που έπαιζε ο Γώγος Πετρίδης. Δεν περίμενα να τους γνωρίζουν πολλοί. Παρατήρησα ότι αρκετοί φοιτητές τραγουδούσαν τους σκοπούς. Όταν άφησα το κοινό να πει τη δεύτερη στροφή ενός τραγουδιού, εξεπλάγην ευχάριστα. Είδα ότι την τραγουδούσαν σχεδόν όλα τα παιδιά. Συγκινήθηκα πάρα πολύ και είπα μέσα μου ότι υπάρχει ελπίδα για την παραδοσιακή ποντιακή μουσική», σημειώνει.

«Να μην αναλωνόμαστε σε άσκοπες κριτικές»

Την περίοδο της καραντίνας η τραγουδίστρια, όπως λέει στο pontosnews.gr, παρατηρούσε πολλούς να ανεβάζουν διάφορες πικρόχολες κριτικές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Αναφέρομαι κυρίως για ποντιακά θέματα και το γεγονός αυτό με απογοήτευσε πάρα πολύ. Ανέβαζε κάποιος μία άποψη και από κάτω γινόταν χαμός από πικρόχολα σχόλια και αφορισμούς. Λες και θεωρούσαν καθήκον τους να κριτικάρουν αρνητικά το οτιδήποτε.

»Θα ήθελα πραγματικά όλοι μας να μην αναλωνόμαστε στο να κρίνουμε το οτιδήποτε. Αυτό δεν ωφελεί σε κάτι και το μόνο που καταφέρνουμε είναι να πληγώνουμε ανθρώπους. Έτσι δεν τους δείχνουμε το σωστό. Αν θέλουμε να ασκήσουμε κριτική για να βοηθήσουμε κάποιον, πρέπει να το κάνουμε κατ’ ιδίαν. Διαφορετικά το κάνουμε μόνο για εντυπωσιασμό», καταλήγει.

Ρωμανός Κοντογιαννίδης