Τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους Έλληνες του Πόντου είναι η παιδεία, η θρησκεία και η διάλεκτος τους. Αυτά ακριβώς είναι που μελετάει το τέταρτο επεισόδιο του ντοκιμαντέρ «Φάρος Ιστορίας».
Το ντοκιμαντέρ έχει δημιουργηθεί από το «Φάρο» Ποντίων Πατρών και προβάλλεται στο Ioanian Channel.
Ορχήστρες, θέατρο και πλούσια θρησκευτική ζωή είχαν να επιδείξουν οι πόλεις των Ποντίων ειδικά το 19ο και αρχές 20ού αιώνα. Καθώς πολλές πόλεις ήταν πλούσιες σε μεταλλεύματα, αναπτύχθηκαν γρήγορα και τράβηξαν πολύ κόσμο.
Η σχέση των Ελλήνων του Πόντου με την παιδεία ξεκινάει από αρχαίων χρόνων. Στοιχειώδες σύστημα εκπαίδευσης υπήρχε ήδη από παλιά σε μοναστήρια. Από τον 17ο αιώνα υπήρχαν και οργανωμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Με το χατ-ι χουμαγιούν του 1886 επιτράπηκε η ελεύθερη οργάνωση σχολείων και έτσι η εκπαίδευση άνθισε.
Στην συνέχεια γίνεται λόγος για τη θρησκευτική ζωή του Πόντου και για τους Αγίους που γέννησε. Επιλεκτικά αναφέρονται στον Άγιο Ευγένιο τον Τραπεζούντιο, για τον οποίο γίνεται περιγραφή της ζωής και του μαρτυρίου του.
Στο ντοκιμαντέρ παρουσιάζονται οι δυσκολίες που πέρασαν οι χριστιανοί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Όσον αφορά την Ποντιακή διάλεκτο είναι η μόνη ελληνική διάλεκτος που μιλάτε αυτούσια από την αρχή της μέχρι τώρα. Θεωρείται ότι προήλθε από την ελληνιστική κοινή με ιωνικό υπόστρωμα και έχει επηρεαστεί από τις γλώσσες του Καυκάσου και την τουρκική, αφομοιώνοντας και εξελληνίζοντας τις λέξεις με την πάροδο του χρόνου.
Η Ποντιακή διάλεκτος έχει και αυτή δικιά της τοπικά ιδιώματα, για το οποία μπορείτε να μάθετε περισσότερα στο επεισόδιο.
Δείτε εδώ το τέταρτο επεισόδιο της σειράς:
