Τα ίχνη μιας ακόμη, άγνωστης έως τώρα, μαζικής εξαφάνισης των ειδών που συνέβη στη Γη πριν 233 εκατομμύρια χρόνια, ανακάλυψε διεθνής επιστημονική ομάδα.
Το συμβάν (με την επιστημονική ονομασία Carnian Pluvial Episode) κατά την Ύστερη Τριασική περίοδο, μεταξύ άλλων, διευκόλυνε την κυριαρχία των δεινοσαύρων στον πλανήτη μας.
Οι 17 ερευνητές, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Μάικ Μπέντον της Σχολής Γεωεπιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, οι οποίοι αξιολόγησαν μια σειρά από γεωλογικά και παλαιοντολογικά δεδομένα και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science Advances, θεωρούν ως πιθανότερη αιτία για την καταστροφή τις μαζικές εκρήξεις ηφαιστείων στον δυτικό Καναδά και στην Αλάσκα, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τεράστιοι όγκοι ηφαιστειακού βασάλτη να ξεχυθούν και να καλύψουν μεγάλες εκτάσεις. Παράλληλα, η ατμόσφαιρα κατακλύστηκε από εξίσου τεράστιες ποσότητες «αερίων του θερμοκηπίου», με συνέπεια να ανέβει απότομα η θερμοκρασία.
Χάρτης του πλανήτη κατά την Ύστερη Τριασική περίοδο (φωτ.: Christopher Scotese)
Η κλιματική αλλαγή που ακολούθησε, προκάλεσε μεγάλη απώλεια της βιοποικιλότητας τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα (απώλεια του ενός τρίτου των ειδών), ενώ μετά την εξαφάνιση των παλαιών ειδών, νέα είδη αναδύθηκαν, δημιουργώντας διαφορετικά οικοσυστήματα, π.χ. ευνοώντας ιδιαίτερα την επέκταση των κωνοφόρων δένδρων.
Οι δεινόσαυροι είχαν ήδη εμφανιστεί περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια πριν από αυτή τη μαζική καταστροφή ειδών, αλλά έως τότε είχαν παραμείνει σχετικά σπάνιοι και μάλλον ασήμαντοι. Όμως στη συνέχεια, για ασαφείς λόγους, βρήκαν ευκαιρία να εγκαθιδρύσουν την κυριαρχική παρουσία τους. Το ίδιο έκαναν και άλλα νέα είδη, όπως οι χελώνες, οι κροκόδειλοι, οι σαύρες, νέα ερπετά και τα πρώτα θηλαστικά. Επίσης μετά τη νέα μαζική εξαφάνιση, εμφανίστηκαν οι πρώτοι σύγχρονοι κοραλλιογενείς ύφαλοι.
Έως τώρα οι παλαιοντολόγοι είχαν εντοπίσει πέντε μεγάλες μαζικές εξαφανίσεις ειδών κατά τα προηγούμενα 500 εκατομμύρια χρόνια, κάθε μία από τις οποίες είχε θεμελιώδεις επιπτώσεις για την εξέλιξη της ζωής στη Γη. Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συνέβη και με την έκτη.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://advances.sciencemag.org/content/6/38/eaba0099
Παύλος Δρακόπουλος
