Η 19η Μαΐου είναι ημέρα επετειακής μνήμης της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού, ο οποίος εσφαγιάσθη και εξεδιώχθη βιαίως από τις πατρογονικές του εστίες.
Η Βουλή των Ελλήνων, με καθυστέρηση 70 ετών, αναγνώρισε τη Γενοκτονία και τις σφαγές των Ποντίων με ομόφωνη απόφαση την 24η Φεβρουαρίου 1994, διά του νόμου 2193/1994 (ΦΕΚ Α΄32).
Το πόνημα αυτό, αναφερόμενο πολύ συνοπτικά στην ιστορία του ελληνικού Πόντου που χάνεται στα βάθη της ελληνικής μυθολογίας, έχει ως σκοπό να καταδείξει το ξερίζωμα, τις σφαγές και τον εξανδραποδισμό των Ελλήνων του Πόντου με τα φρικαλέα και πρωτοφανή εγκλήματα της τουρκικής εξουσίας, τα οποία σε μέγεθος, φρίκη και αγριότητα συμβαδίζουν με τον εξανδραποδισμό και τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Ο Ξενοφών είναι ο πρώτος συγγραφέας που περιέρχεται την περιοχή κατά την κάθοδο των Μυρίων και γνωρίζει από κοντά και καταγράφει συστηματικά τους λαούς του Πόντου, ονόματα βουνών, ποταμών, πόλεων κτλ. Ο Ιάσων έμεινε στη συνείδηση των Ελλήνων ως ο πρώτος τολμηρός θαλασσοπόρος ο οποίος με το θάρρος και την ορμή της νιότης του παρέσυρε σε παράτολμες περιπέτειες ήρωες πολύ μεγαλύτερούς του κατά ηλικία, οι οποίοι, μηδέ του Ηρακλή εξαιρουμένου, τον αναγνωρίσαν ως αρχηγό τους. Ο θρυλικός Θεσσαλός ήρως είναι αυτός που άνοιξε τους δρόμους προς τις κυριότερες πηγές πλούτου του Πόντου, και θεμελίωσε την παράδοση των Ελλήνων στη ναυτιλία.
Ο όρος Γενοκτονία σημαίνει τη μεθοδική εξολόθρευση, ολική ή μερική, μιας εθνικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδος, όχι για κάτι που έκαμε, αλλά γι’ αυτό που είναι. Η λέξη προέρχεται από την ελληνική λέξη γένος και την λατινική λέξη caedere = φονεύω.
Η Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού, που είναι ένα γεγονός ιστορικά τεκμηριωμένο, εντάσσετο σε οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης όλων των μειονοτήτων που διαβιούσαν στο χώρο της Μικράς Ασίας. Το σχέδιο αυτό ολοκληρώθηκε από τους Νεότουρκους του Κεμάλ με τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και σε συνδυασμό με την πυρπόληση και τη σφαγή της Σμύρνης. Υπεύθυνοι για την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι: ηθικοί αυτουργοί ο Μουσταφά Κεμάλ, ο Ισμέτ Ινονού, ο υπουργός Στρατιωτικών των Νεότουρκων στρατηγός Εμβέρ Πασάς και ο απάνθρωπος εκτελεστής Τοπάλ Οσμάν.
Ο Τοπάλ Οσμάν και οι τσέτες του (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
Οι διαδοχικές γενοκτονίες του ποντιακού ελληνισμού έγιναν από τις στρατιωτικές και παραστρατιωτικές δυνάμεις του τουρκικού κράτους, μεταξύ του 1909-1915, του 1915-1918 και ολοκληρώθηκαν μεταξύ 1918-1922. Με τη Συνθήκη της Λοζάνης το 1923 και την ανταλλαγή των πληθυσμών ολοκληρώθηκε ο ξεριζωμός, και οι επιζήσαντες των διωγμών Πόντιοι κατέφυγαν εις τη μητέρα Ελλάδα, διατηρώντας μέχρι και σήμερα ακοίμητο το εθνικό φρόνημα και αλησμόνητη την ανάμνηση των ιστορικών εστιών της πατρίδας τους.
Η αναφορά στα θύματα της τουρκικής αγριότητας πρέπει να είναι διαχρονική και η υπόμνηση συνεχής.
Η εικόνα αλλοφροσύνης και φρίκης που χαράχτηκε στα πρόσωπα όσων επέζησαν της τουρκικής θηριωδίας δύσκολα θα λησμονηθεί, παρά την καλή μας θέληση, με το πέρασμα του χρόνου.
Για όσους αμφισβητούν τη Γενοκτονία των Ποντίων και όχι μόνον, τους παραπέμπω στα λόγια του σοφού Άγγλου πολιτικού Γλάδστων, ο οποίος είπε: «Οι μωαμεθανοί Τούρκοι δεν είναι οι πράοι μωαμεθανοί των Ινδιών, ούτε οι ιπποτικοί Σαλαδίνοι της Συρίας, ούτε οι πολιτισμένοι Μαυριτανοί της Ισπανίας, οι Τούρκοι σχεδόν στο σύνολο τους από της εμφανίσεώς τους στην Μ. Ασία και στην Ευρώπη είναι το μοναδικό δείγμα της ανθρωπότητος που έδειξε την μεγαλύτερη έλλειψη ανθρωπισμού. Από όπου πέρασαν μια πλατιά κηλίδα αίματος έδειχνε τα ίχνη της διαβάσεώς τους, και σ’ όλη την έκταση της κυριαρχίας τους, ο πολιτισμός εξαφανίζετο. Πέρασαν διά πυρός και σιδήρου τους βαλκανικούς λαούς και τον 16ον αιώνα έφθασαν προ των πυλών της Βιέννης, όπου ηττήθηκαν από τον Συμμαχικό Στρατό της Ευρώπης. Εάν είχαν τότε νικήσει οι Τούρκοι, η Ευρώπη σήμερα θα ήταν χειρότερη από τις υπανάπτυκτες χώρες της Ασίας και Αφρικής».
Ο αδούλωτος ποντιακός ελληνισμός, παρά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές του πατρίδες και τη Γενοκτονία που υπέστη από την απάνθρωπη τουρκική βαρβαρότητα, όχι μόνο δεν χάθηκε αλλά κράτησε τις παραδόσεις του, τις ρίζες του, και με πυξίδα και φάρο τις χιλιάδες ψυχές της Γενοκτονίας, θεριεύει και διδάσκει όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σ’ όλη την Ευρώπη, αρχές, αξίες και παραδόσεις που πρέπει να διατηρήσουμε αν θέλουμε να έχουμε ως έθνος, μέλλον. Ζωντανό παράδειγμα η ονειρεμένη εικόνα στο 27ο Πανευρωπαϊκό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών της νεολαίας που πραγματοποιήθηκε προ ετών στο Uni Hall του Βούπερταλ της βόρειας Γερμανίας, με μέριμνα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων της Ευρώπης. Μας αφηγείται ένας θεατής: «…Τα φώτα χαμηλώνουν, οι πέντε είσοδοι του σταδίου ανοίγουν. Πρώτα μπαίνουν οι νέοι με τα ποντιακά λάβαρα και ακολουθούν τα αμέτρητα νέα παιδιά τρίτης και τέταρτης γενιάς Ποντίων, ντυμένα με τις παραδοσιακές φορεσιές, τις ζίπκες και τις ζουπούνες τους να εισέρχονται εντυπωσιακά στο χώρο. Τα μάτια τους αστράφτουν από χαρά και υπερηφάνεια για την ελληνική ποντιακή καταγωγή τους. Μέσα σε λίγα λεπτά, περίπου 1.500 παιδιά από την Ελλάδα, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Ελβετία, το Βέλγιο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν κατακλύσει το στάδιο, πιασμένα χέρι-χέρι χορεύουν κυκλικά στους ρυθμούς της χαρακτηριστικής ποντιακής μουσικής, με τον κόσμο που έχει κατακλύσει τις εξέδρες να τα αποθεώνει εκστασιασμένος…». Αυτή η φυλή των Ελλήνων, οι ξεριζωμένοι Πόντιοι, είναι ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας, του πολιτισμού και της παράδοσής μας.
Το λαμπρό ιστορικό παρελθόν και το θριαμβευτικό και ουσιαστικό παρόν είναι η εγγύηση ότι το ελληνικό έθνος, εκτός από το ιστορικό παρελθόν θα έχει και μέλλον.
Ο ποντιακός πολιτισμός και γενικά ο μικρασιατικός ελληνικός πολιτισμός αναδεικνύεται μια πραγματική ακριτική κιβωτός, που μέσα της διασώθηκε η ελληνική παράδοση ανόθευτη, με ελάχιστες ανατολίτικες αναφορές. Μια κιβωτός της βυζαντινής και ακόμη της αρχαιοελληνικής κληρονομιάς, λόγιας και λαϊκής, με τη λεβεντιά της, το ήθος της και την αδιάσπαστη ιστορική συνέχεια.
(Φωτ.: Φίλιππος Φασούλας)
Όσον αφορά μερικούς άσχετους και ενθουσιώδεις θιασώτες της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, τους συνιστούμε να μην βιάζονται και να είναι προσεκτικοί, διότι οι Τούρκοι δεν έχουν μπέσα. Το έχουμε ξαναπεί αυτό. Οι Τούρκοι από της εμφανίσεώς τους επεδίωκαν να ξεριζώσουν από την πανάρχαια κοιτίδα τον Πόντο και τον ελληνισμό και το πέτυχαν το 1922. Αυτή ήταν η πρώτη φάση του τουρκικού σοβινισμού, και κατά τη δεύτερη φάση έχουμε την επέκταση στο Αιγαίο και τη Θράκη.
Το άγαλμα του Κεμάλ στη Σμύρνη δείχνει με το δεξί χέρι του προς την Ελλάδα.
Επίσης χρειάζεται να διαβάσετε το βιβλίο του Κ. Σολταρίδη Τι διδάσκουν οι Τούρκοι στα σχολεία τους, και θα δείτε πώς φανατίζουν τους νέους τους εναντίον της Ελλάδος. Ας αφήσουν λοιπόν για αργότερα τις περιπτύξεις, τους εναγκαλισμούς, τους ασπασμούς της υποτέλειας και τα ομαδικά τουρκοτσιφτετέλια και τα κουμπαριά, και να μην ξεχνούν οι ιθύνοντες, κατευθύνοντες και οδηγούντες τον ιερό αυτό τόπο, την εθνική μας υπερηφάνεια και το γόητρο του λαού μας.
Συμπερασματικά, και σήμερα ακόμη μπορούμε να πούμε ότι οι χριστιανικές μειονότητες της Μικράς Ασίας, καίτοι ξεριζωμένες από τα πάτρια εδάφη τους, συντελούν στον εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας που έχει δυστυχώς πολύ δρόμο ακόμη, και ότι ο αριθμός των Τούρκων διανοούμενων υπερμάχων της αλήθειας δεν είναι και τόσο ευκαταφρόνητος επί των ημερών μας.
Η σημερινή Τουρκία, αν θέλει να λέγεται ευρωπαϊκή χώρα, οφείλει ν’ ακολουθήσει το παράδειγμα της Γερμανίας. Να παραδεχθεί τις πολυάριθμες γενοκτονίες που διέπραξε. Να ζητήσει συγνώμη γι’ αυτές και να δώσει εγγυήσεις στην ανθρωπότητα και τον εαυτό της ότι δεν θα τις επαναλάβει. Μόνον έτσι θα απελευθερώσει συνειδησιακά την ψυχή των νέων τουρκικών γενεών από τα συμπλέγματα της ενοχής που την κατατρύχουν και την εμποδίζουν ν’ αφομοιώσει ουσιαστικά τις μεγάλες αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Τέλος, ας αντιληφθεί κάποτε η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας ότι το αίτημα των Ποντίων για την αναγνώριση της Γενοκτονίας εμπεριέχει μια δυναμική, ένα μήνυμα, μια ελπίδα λύτρωσης προς την ίδια την τουρκική κοινωνία.
Ιωάννης Μ. Ασλανίδης
Αντ/γος ε.α., επίτιμος διοικητής της ΣΣΕ
- Διαβάστε περισσότερα για τη Γενοκτονία των Ποντίων και συγκλονιστικές Μαρτυρίες στις σχετικές ενότητες του pontos-news.gr.
