pontosnews.gr
Δευτέρα, 16/06/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

«Είδες ποτέ σου πολιτεία να σηκώνεται ψηλά;» – Όταν ο Κοσμάς Πολίτης έγραφε για τα τσερκένια της Σμύρνης

Απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Στου Χατζηφράγκου»

18/03/2024 - 3:28μμ
(Φωτ.: EUROKINISSI / Βάιος Χασιαλής. Εικ.: ΧΚ)

(Φωτ.: EUROKINISSI / Βάιος Χασιαλής. Εικ.: ΧΚ)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Είδες ποτέ σου πολιτεία να σηκώνεται ψηλά; Δεμένη από χιλιάδες σπάγγοι ν’ ανεβαίνει στα ουράνια; Ε, λοιπόν, ούτε είδες ούτε θα μεταδείς ένα τέτοιο θάμα! Αρχινούσανε την Καθαρή Δευτέρα –ήτανε αντέτι– και συνέχεια την κάθε Κυριακή και σκόλη, ώσαμε των Βαγιών. Από του Χατζηφράγκου τ’ Αλάνι κι από το κάθε δώμα κι από τον κάθε ταρλά του κάθε μαχαλά της πολιτείας αμολάρανε τσερκένια.

Πήχτρα ο ουρανός! Τόσο, που δε βρίσκανε θέση τα πουλιά. Για τούτο, τα χελιδόνια τα φέρνανε οι γερανοί μονάχα τη Μεγαλοβδομάδα, για να γιορτάσουνε την Πασχαλιά μαζί μας.

Ολάκερη τη Μεγάλη Σαρακοστή, κάθε Κυριακή και σκόλη, η πολιτεία ταξίδευε στον ουρανό. Ανέβαινε στα ουράνια και τη βλόγαγε ο Θεός. Δε χώραγε το μυαλό σου πώς μπόραγε να μείνει κολλημένη χάμω στη γης, ύστερ’ από τόσο τράβηγμα στα ύψη.

Και όπως κοιτάγαμε όλο ψηλά, τα μάτια μας γεμίζανε ουρανό, ανασαίναμε ουρανό, φαρδαίνανε τα στέρνα μας κάναμε παρέα με αγγέλοι. Ίδια αγγέλοι κι αρχαγγέλοι κορωνίζανε ψηλά. Θα μου πεις, κι εδώ, την Καθαρή Δευτέρα, βγαίνουνε κάπου εδώ γύρω κι αμολάρουνε τσερκένια.

Είδες όμως ποτέ σου τούτη την πολιτεία ν’ αρμενίζει στα ουράνια; Όχι. Εκεί, ούλα ήταν λογαριασμένα με νου και γνώση, το κάθε σοκάκι δεμένο με τον ουρανό. Και χρειαζότανε μεγάλη μαστοριά και τέχνη για ν’ αμολάρεις το τσερκένι σου.

Ο Σταυράκης, ο Σταυράκης του Αμανατζή, θα γινότανε σπουδαίος τσερκενάς. Μα χαραμίστηκε η ζωή του. Ας είναι… Που λες, θα γινότανε σπουδαίος τσερκενάς. Παιδί ακόμα, ήτανε μάνα στις μυρωδιές. Να σου εξηγηθώ. Συμφωνούσες μ’ έναν άλλον που αμόλαρε τσερκένι –όλα γίνονταν με συμφωνία, τίμια, δίχως χιανετιά–, συμφωνούσες μαζί του να παίρνετε μυρωδιές. Δηλαδή ποιος θα ξούριζε την οριά του αλλουνού. Ο Σταυράκης άφηνε σπάγγο, έφερνε το τσερκένι του πιο πέρα και λίγο πιο κάτω από το τσερκένι τ’ αλλουνού, τράβαγε τότε σπάγγο με δυνατές χεριές, και χραπ! του ξούριζε την οριά.

Ήξερε κι άλλα κόλπα ο Σταυράκης. Και τα τσιγαροχαρτάκια της οριάς γινόντουσαν άσπρα πουλάκια, πεταρίζανε στα ουράνια, ώσπου τα ’χανες από τα μάτια σου. Το κολοβό τσερκένι αρχίναγε να παίρνει τάκλες –να, όπως γράφουνε τώρα κάποιες φορές οι εφημερίδες για τ’ αεροπλάνα– και σαν ήπεφτε με το κεφάλι, δεν είχε γλυτωμό: χτύπαγε κάπου, ήσπαζε ο γιαρμάς στη μέση και το τσερκένι σωριαζότανε ίδιο κορμί με τσακισμένη ραχοκοκαλιά. Ήτανε μάνα ο Σταυράκης.

Μα εξόν από τις μυρωδιές, ήτανε και τα παρσίματα. Μπλέκανε τα δύο τσερκένια, τράβαγες σπάγγο, τεζάρανε, κι όποιος ήσπαζε το σπάγγο τ’ αλλουνού του ήπαιρνε το τσερκένι. Και αυτό με τίμια συμφωνία. Φώναζες, να τα παίρνομε; Ναι, σου αποκρινότανε ο άλλος, μα τι σπάγγο έχεις;

Γιατί, αν έχεις σπάγγο σιτζίμι ή διμισκί, κι ο άλλος είχε σπάγγο τσουβαλίσιο, σίγουρα τον έκοβες. Ήπρεπε να ’ναι ισοπαλία, που λένε. Βέβαια, γινόντουσαν και χιανετιές καμιά φορά. Σπάνια όμως.

Τα τσερκένια δεν ήτανε σαν τα εδώ, τετράγωνα ή πολλές γωνίες. Να σου εξηγηθώ. Φαντάσου ένα καλαμένιο τόξο –μισό τσέρκι δηλαδή– με την κόρδα και με τη σαΐτα του. Η σαΐτα του –αυτός είναι ο γιαρμάς του τσερκενιού– ήτανε μια ξύλινη βέργα. Ο γιαρμάς, λοιπόν, περίσσευε κάτω από την κόρδα, δυο φορές πιο μακρύς παρά από την κόρδα ώσαμε τη μέση του τσερκιού. Αυτό για την ισορροπία. Ήτανε δεμένος στην κορφή του τσερκιού, το ίδιο και καταμεσής στην κόρδα. […]

Διαβάστε εδώ τη συνέχεια.

• Απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Κοσμά Πολίτη «Στου Χατζηφράγκου» (1963).
• Αναδημοσίευση από enosivourlioton.gr.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Από το φινάλε της παράστασης «Λωξάντρα», της θεατρικής ομάδας του Κέντρου Έρευνας και Μελέτης της Μικρασιατικής Ερυθραίας (φωτ.: theatromusicbooks.blogspot.com)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Η Λωξάντρα στη σκηνή, για τα 100 χρόνια εγκατάστασης των Μικρασιατών στη Νέα Ερυθραία

15/06/2025 - 5:47μμ
Η κύρια όψη του Πολιτιστικού Κέντρου Μικρασιατικής Μνήμης  (φωτ.: Facebook / Νίκος Σταυρέλης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Το Πολιτιστικό Κέντρο Μικρασιατικής Μνήμης, ένα νέο ορόσημο στην Κόρινθο

14/06/2025 - 10:33μμ
(Φωτ.: limnosfm100.gr)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Λήμνος: Ο Άγιος Δημήτριος τιμά την Παναγιά την Ελεούσα τη Ρεϊζντεριανή

11/06/2025 - 8:37πμ
(Φωτ.: facebook / ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης: Επί σκηνής το δημοτικό ποίημα «Του νεκρού αδελφού» – Μια θεατρική κατάδυση στα σκοτάδια της ψυχής

10/06/2025 - 7:20μμ
(Πηγή: facebook / ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης: Απολυτήριο από το τριτάξιο Διδασκαλείο του Κεντρικού Παρθεναγωγείου Σμύρνης, το έκθεμα του Ιουνίου

9/06/2025 - 8:20μμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών: Παρουσίαση του βιβλίου «Γενικόν Προξενείον της Ελλάδος εν Σμύρνη – Προξενικά έγγραφα 1833-1912»

9/06/2025 - 12:50μμ
Επιχρωματισμένη καρτ-ποστάλ εποχής (πηγή: picryl.com)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Νέα Ερυθραία: Η «Λωξάντρα» ζωντανεύει από τη θεατρική ομάδα του ΚΕΜΜΕ

8/06/2025 - 4:00μμ
Ο Γιάννης Κορίδης σε παλιότερη φωτογραφία (φωτ.: Εκδόσεις Ιωλκός)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

«Έφυγε» στα 89 του χρόνια ο δημοσιογράφος και λογοτέχνης Γιάννης Κορίδης

7/06/2025 - 3:37μμ
(Φωτ. αρχείου: EPA / Erdem Sahin)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ορφανοτροφείο Πριγκήπου: Σανίδα σωτηρίας για το ιστορικό κτήριο η επιστροφή στο αρχικό σχέδιο χρήσης του;

5/06/2025 - 4:30πμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

«Τα ρωμιοχώρια της Βιθυνίας»: Ένα νέο βιβλίο με μαρτυρίες ξεριζωμού και αλησμόνητα τοπωνύμια

5/06/2025 - 3:55πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγιας Κάλας (φωτ.: EPA / Julien Warnand)

Έκτακτη Σύνοδος των ΥΠΕΞ της ΕΕ με θέμα την κατάσταση στη Μέση Ανατολή

3 ώρες πριν
Η διάσημη αυτή φωτογραφία της Αρμένιας μάνας τραβήχτηκε από τον Άρμιν Βέγκνερ (πηγή: armenian-genocide.org)

Από τις οθωμανικές γενοκτονίες στο νέο τουρκικό επεκτατισμό: Σκέψεις και προτάσεις

4 ώρες πριν
Εικόνα από παλαιότερο γλέντι του δραστήριου Συλλόγου (πηγή: spfth.wordpress.com)

Αποχαιρετιστήριο γλέντι για τον Σύλλογο Ποντίων Φοιτητών και Σπουδαστών Θεσσαλονίκης

5 ώρες πριν
Το ισραηλινό σύστημα άμυνας «Iron Dome» δεν επέτρεψε σε πολλούς από τους ιρανικούς πυραύλους να πλήξουν την ισραηλινή επικράτεια. Παρόλα αυτά κάποιοι πύραυλοι βρήκαν τους στόχους τους (φωτ.:  EPA/ Atef Safadi)

Ιράν κατά Ισραήλ: Νέα ομοβροντία πυραύλων – Πλήγματα σε αρκετές περιοχές

5 ώρες πριν
Εικόνα από τις αρχές του 20ού αιώνα, έξω από χάνι του Γεσίρογλη ή Γεσίρογλου στην Τραπεζούντα (φωτ.: facebook.com/ groups/Zafer Duran/ TRABZONDAN ESİNTİLER)

Η φιλοξενία στον Πόντο ήταν μοναδική και θύμιζε αρχαία Ελλάδα – Ένα βράδυ στα Αμπέλια Τραπεζούντας

6 ώρες πριν

Έκτακτο: Σειρήνες ηχούν στην Ιερουσαλήμ

6 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign