Δημοσιογραφία: Επάγγελμα που οδήγησε στο θάνατο και το 2018!

Έπειτα από τρία χρόνια ύφεσης τα βίαια επεισόδια με θύματα δημοσιογράφους πήραν ξανά ανοδική τροχιά το 2018, με 80 εργαζόμενους σε ΜΜΕ να σκοτώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με τον ετήσιο απολογισμό της μη κυβερνητικής οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières – RSF), που δίνεται σήμερα στη δημοσιότητα.

Την περασμένη χρονιά η ΜΚΟ είχε καταγράψει 65 θανάτους ερασιτεχνών και επαγγελματιών δημοσιογράφων που προσπάθησαν να τελέσουν το καθήκον τους να ενημερώσουν τους πολίτες.

Ανάμεσα στα θύματα φέτος ήταν 63 επαγγελματίες δημοσιογράφοι (+15%), δεκατρείς μη επαγγελματίες (από επτά την αμέσως προηγούμενη χρονιά) και τέσσερις συνεργάτες μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα. Η οργάνωση, που έχει έδρα το Παρίσι, κάνει λόγο για ένα «χωρίς προηγούμενο» επίπεδο βιαιοτήτων με θύματα λειτουργούς των ΜΜΕ.

Συνολικά, πάνω από 700 επαγγελματίες δημοσιογράφοι έχουν δολοφονηθεί μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια. Οι μισοί και πλέον από αυτούς «στοχοθετήθηκαν από πρόθεση και δολοφονήθηκαν», όπως ο Σαουδάραβας αρθρογράφος Τζαμάλ Κασόγκι που δολοφονήθηκε μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Οκτωβρίου. Ανάλογη ήταν η φύση της δολοφονίας του Σλοβάκου ρεπόρτερ Γιαν Κούτσιακ, στις 21 Φεβρουαρίου.

Ο Τζαμάλ Κασόγκι (φωτ.: flickr.com/pomed)

«Το μίσος εναντίον των δημοσιογράφων, το οποίο εκφράζεται […] από πολιτικούς ή θρησκευτικούς ηγέτες, ή ακόμη από επιχειρηματίες χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό, έχει δραματικές συνέπειες επί του πεδίου και οδηγεί σε ανησυχητική αύξηση των βιαιοπραγιών σε βάρος των δημοσιογράφων», καταγγέλλει ο Κριστόφ Ντελουάρ, γενικός γραμματέας της RSF. «Καθώς πολλαπλασιάζονται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης –τα οποία ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα φέρουν βαριές ευθύνες–, αυτά τα αισθήματα μίσους νομιμοποιούν τις βιαιότητες και αποδυναμώνουν λίγο-λίγο, κάθε μέρα που περνάει, τη δημοσιογραφία, και μαζί της τη δημοκρατία», προειδοποιεί ο επικεφαλής των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα στο δελτίο Τύπου που συνοδεύει την έκθεση.

Αφγανιστάν, το φονικότερο
Το Αφγανιστάν είναι η χώρα που αποδείχθηκε η φονικότερη για τους δημοσιογράφους αυτή τη χρονιά, με 15 εργαζομένους στα ΜΜΕ να χάνουν τη ζωή τους· εκθρόνισε έτσι τη Συρία, που καταλάμβανε αδιαλείπτως την πρώτη θέση από το 2012, και φέτος παραμένει στη δεύτερη θέση, με 11 δολοφονημένους δημοσιογράφους.

Τα θύματα ήταν στη μεγάλη τους πλειονότητα άνδρες (77, έναντι τριών γυναικών) και δούλευαν στις χώρες τους (75 ντόπιοι δημοσιογράφοι, 5 ξένοι).

Την 30ή Απριλίου μια διπλή βομβιστική επίθεση στην Καμπούλ είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν εννέα δημοσιογράφοι, ανάμεσά τους ένας φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου, καθώς και ρεπόρτερ του Radio Free Europe ή του τηλεοπτικού δικτύου Tolo. Επρόκειτο για την πιο πολύνεκρη επίθεση εναντίον λειτουργών του Τύπου έπειτα από τη σφαγή του Μαγκιντανάο το 2009 στις Φιλιππίνες, όπου είχαν σκοτωθεί 32 δημοσιογράφοι.

Άλλο ένα αξιοσημείωτο στοιχείο για την RSF είναι το γεγονός ότι περίπου οι μισοί δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη, όπως για παράδειγμα το Μεξικό (εννέα – η χώρα κατατάσσεται στην τρίτη θέση), η Ινδία (έξι θάνατοι) και οι ΗΠΑ (έξι), που έκαναν την εμφάνισή τους σε αυτό τον ζοφερό κατάλογο μετά την επίθεση που εξαπέλυσε οπλοφόρος εναντίον της σύνταξης της Capital Gazette.

(Φωτ.: EPA / Rod Lamkey Jr)

Αύξηση των φυλακίσεων
Παράλληλα και ο αριθμός των δημοσιογράφων που κρατούνται διεθνώς βρίσκεται σε άνοδο, τονίζει η RSF: 348 έναντι 326 το 2017 (+7%), αύξηση που αφορά ιδίως μη επαγγελματίες δημοσιογράφους.

Μόλις πέντε χώρες έχουν φυλακίσει πάνω από τους μισούς δημοσιογράφους αυτούς: το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, η Τουρκία και η Κίνα – η χώρα που χαρακτηρίζεται από τη ΜΚΟ ως η μεγαλύτερη φυλακή για δημοσιογράφους στον κόσμο με 60, συμπεριλαμβανομένων των ¾ των μη επαγγελματιών.

Ο αριθμός των ομήρων επίσης αυξήθηκε κατά 11%, με 60 δημοσιογράφους να έχουν απαχθεί μέχρι σήμερα, από 54 πέρυσι.

Οι 59 από αυτούς έχουν απαχθεί και κρατούνται στη Μέση Ανατολή (Συρία, Ιράκ, Υεμένη). Από αυτούς, έξι είναι ξένοι.

Επιπλέον η RSF καταγράφει τρεις νέες υποθέσεις δημοσιογράφων που έχουν εξαφανιστεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς – δύο στη Λατινική Αμερική και ένας στη Ρωσία. Η RSF θεωρεί πως ένας δημοσιογράφος αγνοείται όταν δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για να εξακριβωθεί εάν έχει πέσει θύμα δολοφονίας ή απαγωγής και δεν έχει υπάρξει αξιόπιστη πληροφορία για το ποιος ευθύνεται, ή ανάληψη της ευθύνης.

• Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ.