Τρεις μικρoσκοπικές πέτρες από τη Σελήνη που είχε φέρει στη Γη η μη επανδρωμένη αποστολή Λούνα-16 της Σοβιετικής Ένωσης, το 1970, πουλήθηκαν αντί 855.000 δολάρια σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s στη Νέα Υόρκη, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά ότι το διάστημα «πουλάει». Οι εν λόγω πέτρες, που ζυγίζουν μόλις 0,2 γραμμάρια και χρειάζονται μεγεθυντικό φακό για να γίνουν καλά ορατές, είναι τα μόνα γνωστά δείγματα σεληνιακών πετρωμάτων που βρίσκονταν διεθνώς σε ιδιωτικά χέρια και αποτέλεσαν αντικείμενο αγοραπωλησίας.
Το 1993 είχαν πωληθεί επίσης πάλι από τον οίκο Sotheby’s σε Αμερικανούς συλλέκτες αντί 442.500 δολαρίων, οι οποίοι τώρα τις πώλησαν με τη σειρά τους σε έναν άλλο Αμερικανό συλλέκτη σε σχεδόν διπλάσια τιμή – αν όμως ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός στο μεταξύ, το κέρδος μεταπώλησης είναι περίπου 87.500 δολάρια.
Μετά τη νέα δημοπρασία, η οποία αποτελεί τη μοναδική συναλλαγή αναφοράς για την αγορά, η τιμή ενός γραμμαρίου σεληνιακού εδάφους υπολογίζεται σε περίπου 4,3 εκατομμύρια δολάρια.
Αρχικά τα σεληνιακά δείγματα ανήκαν στη Νίνα Ιβάνοβνα Κορόλεβα, χήρα του Σεργκέι Πάβλοβιτς Κορόλεβ, πρώην διευθυντή του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος, στην οποία είχαν δοθεί από το σοβιετικό κράτος ως αναγνώριση των υπηρεσιών του συζύγου της προς την ΕΣΣΔ. Ο πυραυλικός μηχανικός και επιστήμονας Κορόλεβ υπήρξε ο «εγκέφαλος» του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος στις δεκαετίες 1950 και 1960, μεταξύ άλλων στέλνοντας τον πρώτο άνθρωπο στο διάστημα (Γιούρι Γκαγκάριν). Όμως είχε πεθάνει το 1966, προτού προλάβει να δει τις προσσεληνώσεις.
Τον Σεπτέμβριο του 1970 η σοβιετική ρομποτική διαστημοσυσκευή Luna-16 προσσεληνώθηκε και έσκαψε μια τρύπα βάθους 35 εκατοστών, από την οποία συνέλλεξε δείγματα που επέστρεψε στη Γη. Συνολικά, οι τρεις αποστολές Λούνα-16, Λούνα-20 και Λούνα-24 έφεραν στη Γη δείγματα βάρους 300 γραμμαρίων.
Ο τάφος του Σεργκέι Κορόλεβ
Είναι τρομερά σπάνιο να βγει κάποιο αυθεντικό σεληνιακό δείγμα σε δημοπρασία, καθώς τα δείγματα που συνέλλεξαν οι αποστολές «Απόλλων» δεν βρίσκονται σε χέρια ιδιωτών. Οι έξι αποστολές «Απόλλων» που προσσεληνώθηκαν έφεραν δείγματα συνολικού βάρους 382 κιλών. Μέχρι σήμερα όμως η αμερικανική κυβέρνηση και η NASA δεν έχουν δώσει ποτέ σε ιδιώτη το παραμικρό δείγμα.
Στην ίδια δημοπρασία πουλήθηκε επίσης αντί 162.500 δολαρίων η μόνη διαστημική στολή αστροναύτη (από το πρόγραμμα «Τζέμινι» που προηγήθηκε του προγράμματος «Απόλλων»), η οποία βρίσκεται σε χέρια ιδιώτη.
- Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Παύλος Δρακόπουλος.
- Φωτογραφίες: sothebys.com