Το 1917 ο Κωνσταντίνος Κουρουνιώτης ο οποίος ανέσκαπτε τη νοτιοανατολική συνοικία της αρχαίας Ερέτριας έφερε στο φως ένα κτήριο που χρησιμοποιούνταν για γυμνικούς σκοπούς. Η Νότια Παλαίστρα της Ερέτριας, όπως είναι γνωστό το κτήριο, βρίσκεται κοντά στο ιερό της Ίσιδος και στις οχυρώσεις της πόλης.
Φέτος, 101 χρόνια μετά την πρώτη ανασκαφή, βρέθηκε στο επίκεντρο των ερευνών της Ελβετικής Αρχαιολογικής Σχολής υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας.
Από τις ανασκαφές των αρχών του 20ού αιώνα δεν διασώζονται ευρήματα, και έτσι φέτος οι αρχαιολόγοι έκαναν 13 διερευνητικές τομές με στόχο των εντοπισμό υλικού που θα μπορούσε να βοηθήσει στη χρονολόγηση των οικοδομικών φάσεων του μνημείου, το οποίο αποτελείται από μια μεγάλη τετράγωνης κάτοψης αυλή. Στα δυτικά και νότια περιβάλλεται από στοά που σχηματίζει γωνία, στα βόρεια από μεγάλη εξέδρα με εσωτερική κιονοστοιχία και στα ανατολικά από μια σειρά δωματίων άγνωστης προς το παρόν χρήσης.
Στη βορειοδυτική γωνία του κτίσματος έχει βρεθεί ιερό της Ειλείθυιας, της προστάτιδας της γέννας και των παιδιών. Δύο μικρές τομές που έγιναν έφεραν στο φως τον ιερό βόθρο και εκατό μικκύλες κοτύλες (μικρά αγγεία).
Το ιερό της Ειλείθυιας με την είσοδο και το πηγάδι στα δεξιά (φωτ.: ΥΠΠΟΑ)
Ωστόσο, κύριο εύρημα των φετινών ανασκαφών είναι ένας χώρος ορθογώνιας κάτοψης διάστασης 23×31μ. που πιθανόν περιβάλλεται από τρεις στοές. Η τοιχοποιία και το κεραμικό υλικό τον τοποθετούν στην Κλασική Εποχή, αναμφίβολα πριν από τις αρχές του 4ου αι. π.Χ. Οι αρχαιολόγοι αποκλείουν να χρησιμοποιήθηκε ως οικία, εργαστήριο ή ιερό. Σε μια δεύτερη φάση, κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα, εκεί υπήρχε παλαίστρα για την αθλητική επιμόρφωση των νέων Ερετριέων.
Έτσι η Νότια Παλαίστρα, όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, αποτελεί σημαντική μαρτυρία της εξέλιξης των μνημείων της Κλασικής Εποχής που είχαν αθλητική χρήση, καθώς οι έως τώρα γνωστές παλαίστρες αυτής της εποχής παραμένουν ελάχιστες.
