*Σμούτα, η μεγάλη αναταραχή.
Αν μη τι άλλο ζούμε μια περίοδο με ακραία χαρακτηριστικά: Βαθιά οικονομική κρίση, διάλυση των θεσμών, ανάδυση μιας πολιτικής ομάδας με ακραία αμοραλιστικά στοιχεία, καμιά συνέπεια σε λόγους και προγράμματα, ασέβεια σε οτιδήποτε θα μπορούσε να είναι πόλος αναφοράς –ακόμη και σε προσωπικότητες με διεθνή εμβέλεια που δύσκολα να αναδείξει και πάλι η χώρα, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης–, ιδεολογικός στρατός χωρίς ιδεολογία, έτοιμος να κατασπαράξει οποιονδήποτε καταδείξει η εξουσία.
Από την άλλη, ένα σαθρό πολιτικό σύστημα που από τη μια μιλούσε για την πατρίδα και την υπεράσπισή της και από την άλλη έκανε κατάχρηση των χρημάτων για τους εξοπλισμούς σε μίζες, με αποτέλεσμα να οδηγήσει τη χώρα σε μια επικίνδυνη γύμνια.
Στην αρχαία ρωσική γλώσσα υπάρχει η λέξη «σμούτα» που σημαίνει ταραχή, μεγάλη εσωτερική αναστάτωση. Η λέξη αυτή έγινε ιστορικός όρος και σύμβολο εικόνων Αποκάλυψης. Χρησιμοποιώντας τη λέξη «σμούτα» εννοούσαν την κατάρρευση κοινωνικών βάσεων και δομών, τη διάλυση του κράτους και των θεσμών του, την εμφάνιση αμέτρητων πραγματικών και μη ευγενών υποψηφίων για το θρόνο των Ρούρικ. Σμούτα είναι η καταστροφική ακυβερνησία, ο θρίαμβος όχι του νόμου αλλά του δικαίου του ισχυρού, ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος που οδηγεί τη χώρα στην άκρη του γκρεμού, η απώλεια κυριαρχίας.
Η περίοδος αυτή εντοπίζεται ιστορικά από το τέλος της βασιλείας του Ιβάν του Τρομερού –ο οποίος άφησε το στίγμα του στην ιστορία για τις ωμότητες στις οποίες προέβη–, τα εγκλήματα του Μπορίς Γκοντουνόφ (ευγενής άρχοντας και αδελφός της Ιρίνας, συζύγου του διαδόχου Φιοντόρ), μέχρι την άνοδο του Μεγάλου Πέτρου. Μια ειδική ράτσα ανθρώπων που τους έθρεψε η «οπρίτσνινα» (στρατός σωματοφυλακής) με τη δική της μεθοδολογία που δημιούργησε ο Ιβάν ο Τρομερός. Πρόκειται για ανθρώπους εγωκεντρικούς, χωρίς αρχές, ελισσόμενους και τελείως ανήθικους.
Γιατί αναφέρεται η περίοδος αυτή της ρωσικής ιστορίας; Διότι, τηρουμένων των αναλογιών, υπάρχουν μεγάλες ομοιότητες με την πολιτική ζωή της Ελλάδας σήμερα.
Μπήκαμε σε μια μακρά προεκλογική περίοδο και ο ασκός του Αιόλου άνοιξε. Ένας νέος «εμφύλιος», όχι με όπλα αλλά με νοοτροπίες, βρίσκεται σε εξέλιξη και το αποτέλεσμα θα είναι η χαριστική βολή σε μια πληγωμένη χώρα και έναν αποσβολωμένο λαό. Δεν υπάρχει όριο ούτε από την Αριστερά, ούτε από τη Δεξιά. Η χώρα είναι έρμαιο ενός άθλιου πολιτικού συστήματος που περιλαμβάνει όλους, αριστερούς, δεξιούς και κεντρώους. Ο μόνος στόχος, η μόνη ιδεολογία του πολιτικού συστήματος και των υπαλλήλων του είναι η κατάκτηση της εξουσίας και η νομή της. Και δεν υπάρχει τίποτε που να βγάλει τη χώρα από αυτή την τραγική κατάσταση.
Στη ρωσική περίοδο που αναφερθήκαμε η προσπάθεια διαμόρφωσης ενιαίου ρωσικού κράτους κινδύνεψε να οδηγηθεί σε παντελή αποτυχία. Τη διέσωσαν η αστική τάξη και ο λαός. Προϊόν αυτής της διάσωσης ήταν η ανάδειξη του Μιχαήλ Ρομανόφ, ιδρυτή της δυναστείας που κυβέρνησε τη Ρωσία για πάνω από 300 χρόνια έως την Οκτωβριανή Επανάσταση.
Θα έχουμε την τύχη να βρούμε στην Ελλάδα ηγέτες που θα μπορούσαν να αναμετρηθούν με την Ιστορία; Πάντως, ούτε το παλιό πολιτικό σύστημα που προσπαθούν να ανασυστήσουν οι διάδοχοι των μεταπολιτευτικών κομματικών ηγετών, ούτε το μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ έχουν την ικανότητα και τη δυναμική να βγάλουν τη χώρα και το λαό από την κρίση.
Δυστυχώς, κοινωνίες που πέρασαν κρίσεις σαν και την ελληνική θα έπρεπε να αναδύονται μέσα από τις στάχτες τους αποκαθαρμένες από τις αμαρτίες του παρελθόντος. Στην ελληνική περίπτωση η θεά κρίση δεν έκανε στην Ελλάδα ένα τέτοιο δώρο. Ο πολιτικός βίος οδηγείται ολοένα και πιο βαθιά στο βούρκο. Και παρασύρει και τον κοινωνικό.
Ζούμε μια πολύ κρίσιμη περίοδο κατά την οποία η ανθρωποφαγία βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη. Γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
Η κυβέρνηση έχασε το έδαφος κάτω από τα πόδια της μετά τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Και άρχισε να συμπεριφέρεται παράλογα. Την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν στο κέντρο της πρωτεύουσας ο υπουργός εξωτερικών (υποτίθεται από τους λογικούς της κυβέρνησης), δήλωνε πως δεν πρόκειται να λάβει υπόψη του το συλλαλητήριο. Αυτό και να θέλεις να το κάνεις, δεν το λες. Η κυβέρνηση ενοχλήθηκε ακόμα περισσότερο όταν θα διαπίστωσε πως μεγάλο μέρος και των δικών της ψηφοφόρων είναι αντίθετο στην πολιτική της στο Σκοπιανό.
Το ζήτημα είναι πως το πρόβλημα δεν βρίσκεται μόνο στην κυβερνητική πολιτική αλλά και στον τρόπο που επιχειρεί να διαπραγματευτεί. Από την αφετηρία ακόμα έδωσε ό,τι θα μπορούσε να αποτελέσει διαπραγματευτικό της όπλο. Και το ερώτημα είναι γιατί. Υπάρχει κάποια σκοπιμότητα ή ανικανότητα;
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα με κυβερνητική παρέμβαση στη Δικαιοσύνη βγαίνει στη δημοσιότητα η υπόθεση Novartis. Αν και βρίσκεται ακόμα στο αρχικό στάδιο των αποκαλύψεών της –και οι μεθοδεύσεις είναι χαρακτηριστικό στοιχείο της κυβερνητικής πολιτικής–, δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά. Αν αποδειχθούν αληθή όλα, ή μέρος των όσων έχουν καταγγελθεί, θα έχουμε άλλη μία μεγάλη υπόθεση διαφθοράς. Σ’ αυτήν την περίπτωση δεν πρέπει να υπάρξει άφεση αμαρτιών. Όχι μόνο των ποινικών, αλλά και των πολιτικών. Πρέπει όσοι διακατέχονται από τη νοοτροπία της νομής της εξουσίας να εξαφανιστούν από το πολιτικό σκηνικό. Ακόμη και αν τα ποινικά αδικήματα έχουν παραγραφεί. Αρκετά πια έφεραν τη χώρα στο χείλος της καταστροφής.
Θυμηθείτε μόνο το εξής: Μετά την κρίση των Ιμίων, όταν δοκιμάστηκε η σχέση Ελλάδας- Τουρκίας και οι δύο χώρες επανεκτίμησαν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις, η μεν Τουρκία έγινε περιφερειακή δύναμη με δική της βιομηχανία παραγωγής στρατιωτικού υλικού, η δε Ελλάδα πνίγηκε στη μίζα και τη διαφθορά, βρίσκεται σήμερα σε μια τρομερή οικονομική, κοινωνική και θεσμική κρίση και σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχει, ακόμη, και τα στοιχειώδη από άποψη στρατιωτικού υλικού.
Σκληρή στάση, λοιπόν, απέναντι στη διαφθορά αλλά όταν αποδεικνύεται. Όχι στην σκόπιμη εκτέλεση ανθρώπων.
Από την άλλη η σημερινή κυβέρνηση έχει οδηγήσει τη χώρα σε ακόμη μεγαλύτερα αδιέξοδα. Όπως είπε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος «η Ελλάδα δεν είναι κράτος Δικαίου». Η Ελλάδα είναι πλέον προβληματική και ως δυτική δημοκρατία, μιας και:
- Είναι απαράδεκτη η επίσκεψη του κυβερνητικού εκπροσώπου στον Άρειο Πάγο για να ενημερωθεί. Με ποιο δικαίωμα. Αν υπήρχαν δικαστές, έπρεπε να τον πετάξουν με τις κλωτσιές.
- Είναι απαράδεκτη η δήλωση του πρωθυπουργού «να πάει το θέμα στη Βουλή». Είναι υποχρέωση και δικαίωμα των δικαστών να το αποφασίσουν και να το κάνουν, όχι του πρωθυπουργού.
- Είναι απαράδεκτα όσα δηλώνει ο υπουργός Δικαιοσύνης. Αυτά τα πράγματα δεν συμβαίνουν σε καμιά δυτική χώρα, και αν συνέβαιναν θα σηκώνονταν και οι πέτρες. Εδώ σιγή ιχθύος. Απ’ όλους.
Η κρίση δεν διέλυσε μόνο οικονομικά τη χώρα. Τη διέλυσε κοινωνικά, θεσμικά, αξιακά, πολιτικά. Ένα νέο πολιτικό σκηνικό ας αναδυθεί από την κρίση. Που να μην περιλαμβάνει κανέναν από το σημερινό, ούτε το παλιό σύστημα.
Παντελής Σαββίδης
