Από την καρδιά της παγωμένης γης της Ανταρκτικής επιστήμονες κατάφεραν να ανασύρουν πυρήνες πάγου ηλικίας περίπου 2,7 εκατομμυρίων ετών! Τα δείγματα πάγου είναι τουλάχιστον 1,7 εκατ. χρόνια παλαιότερα από εκείνα που είχε μέχρι σήμερα στη διάθεσή της η επιστημονική κοινότητα, δηλαδή έναν πυρήνα πάγου ηλικίας 800.000 ετών που είχε ανασυρθεί το 2004.
Ο νέος πυρήνας πάγου ανασύρθηκε από μια ανεμοδαρμένη περιοχή της ανατολικής Ανταρκτικής, τους λόφους Άλαν, περίπου 200 χιλιόμετρα από τη βάση Μακ Μούρντο, μια περιοχή διάσημη για την ανακάλυψη αρχαίων μετεωριτών.
Η γεώτρηση έγινε όχι κάθετα όπως συνήθως, αλλά οριζόντια στην πλαγιά του λόφου και το γεωτρύπανο τρύπησε μόνο σε βάθος 150 μέτρων για να βρει τον πανάρχαιο πάγο. Για «απίστευτο» επίτευγμα έκαναν λόγο οι επιστήμονες, καθώς έχουν πλέον στα χέρια τους το αρχαιότερο δείγμα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας.
Το ένα από τα δείγματα πάγου που κατάφεραν να βγάλουν από τη γη οι επιστήμονες (φωτ.: Yuzhen Yan)
Οι γεωτρήσεις στην Ανταρκτική και στην εξίσου παγωμένη Γροιλανδία αποσκοπούν στο να φέρουν στο φως αρχαίους πάγους, που περιέχουν εγκλωβισμένες φυσαλίδες αέρα από την πανάρχαια ατμόσφαιρα της Γης. Η ανάλυση αυτών των δειγμάτων αποκαλύπτει πλούσιες πληροφορίες για το αρχαίο κλίμα και για τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα και της θερμοκρασίας, καθώς άλλα δεδομένα για το περιβάλλον στο μακρινό παρελθόν.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωχημικό Μάικλ Μπέντερ του Πανεπιστημίου Πρίνστον, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στη διεθνή συνδιάσκεψη γεωεπιστημόνων «Γκόλντσμιντ» στο Παρίσι, σύμφωνα με το Science, δήλωσαν ότι οι πρώτες αναλύσεις του πυρήνα πάγου δείχνουν πως τα επίπεδα του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα πριν από 2,7 εκατ. χρόνια δεν ξεπερνούσαν τα 300 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm), δηλαδή ήταν πολύ χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα, που είναι λίγο πάνω από τα 400 ppm. Τα επίπεδα διοξειδίου με βάση την ανάλυση των πάγων είναι χαμηλότερα από τις έως τώρα εκτιμήσεις, που είχαν βασιστεί σε απολιθώματα ζώων που ζούσαν σε ρηχές θάλασσες. Οι επιστήμονες θα πρέπει συνεπώς να αναθεωρήσουν τα παλαιοκλιματικά μοντέλα τους.
Η Ανταρκτική εκτιμάται πως μπορεί να κρύβει πάγους ηλικίας έως 30 εκατομμυρίων ετών. Όμως δεν θα είναι καθόλου εύκολο να φέρει κανείς στο φως τόσο παλιούς πάγους.
Ο επόμενος πιο ρεαλιστικός αλλά άκρως φιλόδοξος στόχος θα είναι να ανασυρθούν πάγοι ηλικίας έως πέντε εκατ. ετών, μια εποχή που πιστεύεται ότι οι θερμοκρασίες έμοιαζαν με αυτές προς τις οποίες κατευθύνεται σήμερα η Γη λόγω της κλιματικής αλλαγής.
