Ιστορικό μυθιστόρημα «ντυμένο» με μυθοπλαστικά στοιχεία και εμπλουτισμένο με υλικό από αρχειακές πηγές. Έργο με ολοζώντανες και γλαφυρές εικόνες από τον ξεριζωμό του ποντιακού ελληνισμού. Ανάγνωσμα που αποτυπώνει τα συναισθήματα των ανθρώπων εκείνης της τραγικής εποχής. Βιβλίο που δεν παραμελεί εικόνες από την καθημερινότητα των Ποντίων και δεν ξεχνά τον μύχιο πόθο του κάθε ανθρώπου ακόμα και στις πιο ταραγμένες και δύσκολες περιόδους, τον πόθο του έρωτα.
Είναι το τελευταίο βιβλίο του Γιάννη Καλπούζου Σέρρα. Η ψυχή του Πόντου, το οποίο, εκτός από την παρουσίαση των δεινών των Ποντίων και των Αρμενίων, «ταξιδεύει» τον αναγνώστη στα παρχάρια και στο Τσάμπασιν, τον φορτίζει συγκινησιακά με την περιγραφή της καθημερινής βιοπάλης, αλλά και τον χαλαρώνει με ιλαρές σκηνές και απλοϊκούς διαλόγους.
Ίσως όλη του η δύναμη να επικεντρώνεται στη συνθηματική φράση που δύο φορές χρησιμοποίησε ο συγγραφέας κατά την παρουσίαση του βιβλίου, κλείνοντας μάλιστα με αυτήν: «Κοιτάς μπροστά, όταν δεν ξεχνάς από πού έρχεσαι».
«Το περιεχόμενο του βιβλίου είναι σαν κινήσεις του χορού σέρρα. Από τα γεγονότα του Πόντου βγήκα κερδισμένος, διότι έχουν σηματωρό την ψυχή του Πόντου.
»Η Γενοκτονία πρέπει να αναγνωριστεί παγκοσμίως, ώστε να τιμηθεί η μνήμη των χιλιάδων νεκρών, να μην ξανασυμβεί, να συμφιλιωθεί η Τουρκία με το παρελθόν της και να γκρεμιστεί από την Κερασούντα το άγαλμα του μακελάρη Τοπάλ Οσμάν. Αυτό το βιβλίο δεν θέλει να οδηγήσει στο μίσος. Οι ποντιακοί σύλλογοι θα πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Εβραίων για την αναγνώριση του Ολοκαυτώματος. Ο δρόμος είναι ένας. Επιχορηγήσεις για συνέδρια για το ζήτημα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, επιχορηγήσεις για να διδάσκεται το γεγονός, και ενίσχυση του δημοκρατικού κινήματος στην Τουρκία», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Γιάννης Καλπούζος.
Ο συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος
Φορτισμένη συναισθηματικά παρουσίαση
Με τη μελωδική και ταυτόχρονα αισθαντική φωνή της 17χρονης Έλενας Κασαμπαλίδου από το Σύλλογο Ποντίων Αξιούπολης «Τραντέλλενες», υπό τη συνοδεία της λύρας του Θεόφιλου Ασλανίδη από το Σύλλογο Ποντίων Νέας Σάντας, ξεκίνησε η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου, την οποία διοργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων (ΠΟΠΣ) σε ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης.
Η γλαφυρή ανάγνωση αποσπάσματος του βιβλίου από την πρόεδρο της ΠΟΠΣ Χριστίνα Σαχινίδου σηματοδότησε την εντυπωσιακή είσοδο στο χώρο χορευτών της Καλλιτεχνικής Στέγης Ποντίων Βορείου Ελλάδος και της Ένωσης Ποντίων Λαγκαδά και Περιχώρων, οι οποίοι ενθουσίασαν με τη σέρρα και το πιτσάκ’ (ο χορός με τα μαχαίρια).
Έργο που «μιλά με το νεκρό στόμα των προγόνων μας μέσα από τη γη, ένα ταξίδι ιστορικής μνήμης και καταγραφής προσώπων» χαρακτήρισε το βιβλίο η Χριστίνα Σαχινίδου, ενώ η αντιπρόεδρος της ΠΟΠΣ και παρουσιάστρια της εκδήλωσης, Βούλα Τεκτονίδου, είπε μεταξύ άλλων: «Όταν βλέπεις χορευτές να χορεύουν σέρρα, δεν κοιτάς τα πρόσωπα, αλλά ολόκληρη τη ράτσα».
Από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ιάκωβος Μιχαηλίδης, αφού μίλησε για το εν γένει συγγραφικό έργο του Γιάννη Καλπούζου, τον χαρακτήρισε «επιδέξιο μυθιστοριογράφο» και δεξιοτέχνη με θεϊκό χάρισμα στη γραφή. «Με παρακίνησε η έκταση της αρχειακής του έρευνας. Ο Γιάννης Καλπούζος δεν θέλει να εξάψει τα πάθη, αλλά να μας δώσει να καταλάβουμε τις συμπεριφορές που οδήγησαν στη Γενοκτονία. Με την πένα του θα βοηθήσει να καταλάβουν και μη Πόντιοι τα γεγονότα, και αυτό είναι η μεγάλη συνεισφορά του», ανέφερε ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης.
Από την πλευρά του, ο εκδότης Θανάσης Ψυχογιός σημείωσε ότι «το βιβλίο έρχεται να ζωντανέψει εποχές και περιστατικά που συνέβησαν έναν αιώνα πριν, αλλά παραμένουν άρρηκτα δεμένα με την Ελλάδα του σήμερα».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τραγούδι πάλι από την Έλενα Κασαμπαλίδου και τον ενθουσιασμό που προκάλεσε για μία ακόμα φορά η σέρρα.
Κείμενο: Ρωμανός Κοντογιαννίδης
Φωτογραφίες: Νίκος Φλίκας
