Θύμησες και συνειρμούς δημιουργούσε στο μυαλό των εκατοντάδων ανθρώπων που πήγαν να πουν το ύστατο χαίρε στον φωτοειδησειογράφο, έμβλημα της Θεσσαλονίκης και γνωστό Πόντιο, Γιάννη Κυριακίδη, η ανθοστόλιστη σκάλα που βρίσκονταν μπροστά από τον ιερό ναό της Του Θεού Σοφίας. Ήταν η σκάλα που στις πολλές δεκαετίες του επαγγελματικού του βίου αποτελούσε σύμμαχο του κυρ-Γιάννη, στην προσπάθειά του να βγάλει τη φωτογραφία που θα «μιλούσε» από μόνη της. Ήταν η σκάλα που τον συντρόφευε, όταν την κουβαλούσε στον ώμο του σχεδόν σε κάθε ρεπορτάζ, για να έχει την καλύτερη οπτική γωνία.
Αυτήν τη σκάλα έφεραν στην κηδεία του οι μαθητές του, γνωστοί φωτορεπόρτερ της Θεσσαλονίκης, για να του ευχηθεί κι αυτή «καλό κατευόδιο»· «στο δάσκαλό μας», έγραψαν.
Από εκατοντάδες συγγενείς, φίλους, συναδέλφους του φωτοειδησειογράφους, βετεράνους και νεότερους δημοσιογράφους και πολύ κόσμο που τον είχε δει στο μάχιμο φωτορεπορτάζ, γέμισε ο ναός της Του Θεού Σοφίας το μεσημέρι της Τετάρτης 24 Φεβρουαρίου, στην κηδεία του Γιάννη Κυριακίδη.
Ο απόγονος Ποντίων προσφύγων, από την Τραπεζούντα και τα Σούρμενα, που γεννήθηκε στις 10 Μαΐου 1924 στο Ρωσικό Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης και μεγάλωσε στα τσαμούρια και στις προσφυγικές παράγκες της Καλαμαριάς έφυγε πλήρης ημερών. Όμως, ακόμα πληρέστερο και μεγαλειώδες ήταν το επαγγελματικό του έργο αλλά και η ίδια του η ζωή.
Τράβηξε και άφησε παρακαταθήκη αμέτρητες φωτογραφίες από όλα τα σημαντικά γεγονότα της Θεσσαλονίκης και γνώρισε όλους τους σημαντικούς ανθρώπους που έζησαν ή επισκέφθηκαν αυτήν την πόλη. Ήταν ο ίδιος η σύγχρονη ιστορία της Θεσσαλονίκης.
(Στη φωτο αριστερά μια στιγμή της πόλης όπως την απαθανάτισε ο ίδιος ο κυρ-Γιάννης).
Πολλές ιστορίες από τη ζωή του, άλλες που αποτύπωναν τον επαγγελματικό του ζήλο, άλλες αστείες και άλλες που λες ότι είναι βγαλμένες από το μύθο, διηγούνταν στο προαύλιο της εκκλησίας φίλοι του και συνάδελφοί του.
Τη «μάχη» που έδωσε με τους ανθρώπους ασφαλείας του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, όταν ο τελευταίος θα μιλούσε στο Παλέ Ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης, πριν από περίπου 25 χρόνια, διηγήθηκε στο pontos-news.gr ο φωτοειδησεογράφος Γιώργος Γιακουμίδης.
Ο κυρ-Γιάννης επιχείρησε να ανέβει στις σκαλωσιές που συγκρατούσαν τα φώτα, ώστε να βγάλει τις καλύτερες φωτογραφίες. Έγινε αντιληπτός από τους άντρες της ασφάλειας, οι οποίοι τον τραβούσαν από τα πόδια για να μην ανέβει και πάνω στη… «μάχη» έπεσε το παντελόνι του.
Η εντολή του κυρ-Γιάννη στον… βασιλιά
Τη δεκαετία του ’60, ο Γιάννης Κυριακίδης «αγγάρεψε» για να τον εξυπηρετήσει, ακόμα και τον ίδιο τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο. Ο κυρ-Γιάννης βρέθηκε σε χωριό της Πελοποννήσου, όπου είχαν σημειωθεί καταστροφές από σεισμό. Στο σημείο έφτασε μετά από λίγο και ο τέως. Αφού τον φωτογράφησε ο Κυριακίδης, του έδωσε το φιλμ και του είπε να το μεταφέρει στο φωτογραφείο του Αναγνωστόπουλου στην Αθήνα, αφού μόνον έτσι θα προλάβαιναν να εμφανιστούν οι φωτογραφίες και να δημοσιευθούν την επόμενη μέρα στην εφημερίδα Ακρόπολη! Ο βασιλεύς των Ελλήνων της εποχής… συμμορφώθηκε. Πριν φύγει μάλιστα, ο κυρ-Γιάννης του είπε ευγενέστατα: «Τους χαιρετισμούς μου στην αγαπημένη σας μητέρα».
Φωτογραφία του Γ. Κυριακίδη τις ημέρες της χούντας
Αξέχαστες έχουν μείνει στις δημοσιογραφικές πιάτσες της Θεσσαλονίκης οι πλάκες που έκανε στον Γιάννη Κυριακίδη -τον πασίγνωστο με το προσωνύμιο «αρκούδα», κάτι που δεχόταν ευχαρίστως και ο ίδιος- ο καλός του φίλος και για αρκετά χρόνια πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ), Δημήτρης Γουσίδης.
Όπως θυμάται ο φωτοειδησειογράφος Φώτης Φιλαργυρόπουλος, όταν το 1978 βγήκε το τραγούδι «Ήρθε στο χωριό ο αρκουδιάρης», επί μία εβδομάδα, κάθε μέρα και σχεδόν κάθε πέντε λεπτά ο Δημήτρης Γουσίδης τον έπαιρνε τηλέφωνο και του έβαζε το συγκεκριμένο τραγούδι. Από τα νεύρα του ο κυρ-Γιάννης έπιανε μια κολώνα στο στούντιό του και χτυπούσε το κεφάλι του σ’ αυτήν.
Ο Άνθιμος τέλεσε την εξόδιο ακολουθία
Προεξάρχοντος του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου, τελέστηκε η εξόδιος ακολουθία του Γιάννη Κυριακίδη. Από άμβωνος, ο κ. Άνθιμος χαρακτήρισε τον Κυριακίδη «σήμα κατατεθέν για την κοινωνία της πόλης της Θεσσαλονίκης, μία δυναμική προσωπικότητα με εκπληκτική συμπεριφορά που επιτέλεσε το έργο του με συνέπεια, ιερό πάθος και διάθεση για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα».
Αποχαιρετώντας τον κυρ-Γιάννη (φωτ. Φ. Φασούλας)
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΜ-Θ, Τάσος Φωκιανίδης, υπενθύμισε ότι τον Απρίλιο του 2013 το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης είχε τιμήσει τον Γιάννη Κυριακίδη ως «Επίμονο Θεσσαλονικέα». «Ως ειδησεογράφος ο Γιάννης Κυριακίδης μεγάλωσε γενιές δημοσιογράφων. Ήταν αυτός που καθιέρωσε την έννοια του φωτοειδησεογράφου, μια εμβληματική προσωπικότητα, που το έργο της έχει γραφτεί στην ταυτότητα της πόλης».
«Ο Γιάννης Κυριακίδης θα μείνει για πάντα δάσκαλος στις ψυχές μας», ανέφερε από την πλευρά του ο Γιώργος Γιακουμίδης, ενώ ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, αφού ανέφερε ότι τον είχε ως φωτογράφο στο γάμο του το 1964, σημείωσε ότι «με φοβερό ένστικτο απαθανάτιζε στιγμές».
Ο Γ. Μπουτάρης κατά τον επικήδειο λόγο του (φωτ.: Φ. Φασούλας)
Τον τίμησαν οι Πόντιοι
Εκπροσωπώντας τους Πόντιους, επικήδειο λόγο από τον άμβωνα εκφώνισε ο δημοσιογράφος Φόρης Πεταλίδης. Είπε μεταξύ άλλων αποχαιρετώντας τον: «Αγαπημένε μας Γιάννη, ο ποντιακός ελληνισμός από την Ελλάδα και το εξωτερικό σε αποχαιρετά με ευγνωμοσύνη, γιατί με το φακό σου αιχμαλώτισες σπάνιες στιγμές της πολυκύμαντης διαδρομής του. Ήσουν μοναδικός κι ενώ ανέβηκες ψηλά, η αγάπη σου για τους συμπατριώτες σου, τους καταγόμενους εκ Πόντου και ιδιαίτερα εκείνους που ξενιτεύτηκαν στις φάμπρικες της Γερμανίας και του Βελγίου, ήταν ακόμα μεγαλύτερη.
»Ένα δάκρυ κυλούσε από το πρόσωπό σου, την ώρα που χόρευαν τα νέα παιδιά τον πυρρίχιο κι εσύ τους φωτογράφιζες γιατί σου θύμιζαν τη δική σου παιδική ηλικία».
Στην κηδεία παραβρέθηκε και ο πρώην περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Παναγιώτης Ψωμιάδης, ο οποίος χαρακτήρισε τον Γιάννη Κυριακίδη ως «έναν από τους πιο άξιους ανθρώπους της σύγχρονης ιστορίας της Θεσσαλονίκης, που μέσα από τη φωτογραφική μηχανή του μιλούσε με όλη την οικουμένη.»
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ποντιακού Ελληνισμού, Στέφανος Τανιμανίδης, ανέφερε ότι ο Γιάννης Κυριακίδης «μαζί με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο σηματοδότησαν την πορεία της Θεσσαλονίκης τον τελευταίο αιώνα. Ήταν παθιασμένος με τη δουλειά, όπως ήταν παθιασμένος και με την ποντιακή του ράτσα και γι’ αυτό προσέφερε πολλά στην προβολή των ποντιακών θεμάτων σε όλον τον κόσμο».
Τη «βαθιά του θλίψη για την απώλεια ενός ανθρώπου που ήταν περήφανος για την πολιτιστική κληρονομιά και τις αξίες που πήρε από τους Πόντιους γονείς του», εξέφρασε ο πρόεδρος της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων, Γιώργος Παρχαρίδης, ενώ ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, Χρήστος Τοπαλίδης, τόνισε ότι «έφυγε πλήρης ημερών, με γεμάτη ζωή. Μακάρι να πάρουμε τα χρόνια του και το έργο του που αποτελεί παρακαταθήκη».
Χρήστος Τοπαλίδης, Γιώργος Παρχαρίδης μεταξύ άλλων Ποντίων στην κηδεία Κυριακίδη
Τέλος, ως έναν «πατριώτη Πόντιο και αληθινό Έλληνα, με τον οποίο είχε ιδιαίτερους δεσμούς η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης», χαρακτήρισε τον Γιάννη Κυριακίδη ο πρόεδρος της λέσχης, Γιάννης Αποστολίδης.
Τον κυρ-Γιάννη αποχαιρέτησε με «δάκρυα» και ο ουρανός της πόλης που λάτρεψε και υπηρέτησε για πολλές δεκαετίες. Η δυνατή βροχή την ώρα που έβγαινε από την είσοδο του ναού ήταν, προφανώς, το δικό του στερνό αντίο στον άνθρωπο που τον απαθανάτισε σε όλους του τους χρωματισμούς.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
- Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες του άρθρου είναι από το προφίλ του Κώστα Εφραιμίδη, μαθητή του Γ. Κυριακίδη, στο facebook.