Με αφορμή την πρόσφατη δημοσίευση του μηνύματος περί ενότητας του ποντιακού ελληνισμού από τον Ιβάν Σαββίδη, επ’ ευκαιρία της διοργάνωσης της 2ης Παγκόσμιας Συνδιάσκεψης της Ποντιακής Νεολαίας, που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη μεταξύ 2-4 Οκτωβρίου, αισθάνομαι την ανάγκη και θεωρώ επιβεβλημένο να διατυπώσω δημόσια ορισμένες σχετικές σκέψεις και προτάσεις.
Καταρχήν θα ήθελα να επισημάνω ότι θα ήταν αδιανόητη η αδιαφορία και η απουσία από ένα μήνυμα σαν και αυτό περί ενότητας, αφού πριν από ένα χρόνο δυναμικά προβάλαμε από τη θέση του προέδρου της ΠΟΕ την ύπαρξη και τις επιπτώσεις του προβλήματος αυτού με σχετική εισήγηση και 10 βήματα προσέγγισης. Γι’ αυτό επαινούμε και υποστηρίζουμε την πρωτοβουλία και προσπάθεια του κ. Σαββίδη.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, την τελευταία δεκαετία, έγιναν αξιόλογες προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή, όμως η ολοκλήρωση της ενότητας του ποντιακού ελληνισμού δεν έχει επιτευχθεί πλήρως.
Επομένως κάθε ενέργεια και πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση αυτή είναι θετική και αξίζει την υποστήριξη και ενίσχυση.
Για την καλύτερη συνεννόηση και τον συντονισμό διευκρινίζουμε ότι ο επακριβής ορισμός του προβλήματος, όπως κατά το πρόσφατο παρελθόν έχουμε καθορίσει, είναι η «ολοκλήρωση της ενότητας» ως συνέχεια των επιμέρους προσπαθειών που έγιναν μέχρι σήμερα.
Όμως στο θέμα της ενότητας τελικά ισχύει ο νόμος τού «Όλου ή ουδέν». Η μη ολοκλήρωσή της διατηρεί το πρόβλημα, εκθέτει τον ποντιακό κόσμο και καθιστά αδύναμη την παρουσία μας στη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων μας και όχι μόνο. Γεγονός το οποίο μας έχει κατ’ επανάληψη επισημανθεί από τις Αρχές και τις προσωπικότητες που επισκεφθήκαμε κατά τη διάρκεια της προεδρίας μας στην ΠΟΕ.
Στο σημείο αυτό για λόγους οικονομίας αλλά και επικαιρότητας κρίνουμε σκόπιμο να παραπέμψουμε στο αναδημοσιευμένο υπόμνημά μας με τίτλο: «Σχέδιο ενότητας Υψηλάντης», το οποίο και πάλι θέτουμε σε διαβούλευση, ενισχύοντας έτσι την αξιέπαινη πρωτοβουλία για την ενότητα του κ. Ιβάν Σαββίδη στη 2η Διάσκεψη των Νέων.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι νέοι αποτελούν την αφρόκρεμα και το καμάρι της πατρίδας ως αντάξιοι συνεχιστές της ιστορίας και του πολιτισμού της. Από αυτούς προσδοκούμε και στα ποντιακά πράγματα τη βελτίωση και την πρόοδο, απαλλαγμένο από την εσωστρέφεια και τη μισαλλοδοξία, που ενδεχομένως κάποιοι κατά το παρελθόν έχουν καλλιεργήσει.
Εάν οι νέοι δεν αναδειχθούν ανώτεροι και καλύτεροι των πρεσβυτέρων, τότε δεν θα επέλθει πρόοδος και βελτίωση αλλά στασιμότητα και οπισθοδρόμηση.
Ο ποντιακός ελληνισμός ανέκαθεν είχε αυξημένο το αίσθημα της χριστιανικής πίστης –απόδειξη τα τρία μεγάλα μοναστήρια του Πόντου, με κύριο σύμβολο την Παναγία Σουμελά–, που στην καθημερινότητα αυτή η πίστη εκφραζόταν από τον απλό λαό μας με την επίκληση, προ πάσης εργασίας, με το: «Κύριε Χριστέ μ’ ’ς σ’ όνομα σ’». Στοιχεία βασικά της χριστιανικής πίστης μας είναι η αγάπη, η μακροθυμία, η συγχωρητικότητα. Προβάλλοντας αυτές τις αρετές θα πετύχουμε την ενότητα και την πρόοδο στα ποντιακά πράγματα.
Θα κλείσω την παρέμβασή μου αυτή επικαλούμενος και τα διδάγματα της ιστορίας, πέραν των επιχειρημάτων που αναφέρονται στο αναδημοσιευμένο υπόμνημα.
«Όλβιος όστις ιστορίας έσχε μάθησιν» μας υποδεικνύει ο μεγάλος μας τραγικός ποιητής Ευριπίδης. Ευτυχής εκείνος που γνωρίζει ιστορία, γιατί τα γεγονότα επαναλαμβάνονται και ο γνώστης της ιστορίας μπορεί να αντιμετωπίσει το μέλλον με μεγαλύτερη σοφία.
Εκεί θα συναντήσει τους μεγάλους ηγέτες που κατόρθωσαν την ενότητα του Έθνους και διεξήγαγαν τις λαμπρότερες νίκες. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Θεμιστοκλή που διά της ενότητος που πέτυχε κατετρόπωσε τον εχθρό στην ναυμαχία της Σαλαμίνος.
Τέλος, παραπέμπουμε και τον πλέον δύσπιστο αλλά και μισαλλόδοξο στα δημόσια ποντιακά πράγματα, στις στροφές 144 και 147 του Εθνικού μας Ύμνου.
144
Η Διχόνοια που βαστάει
ένα σκήπτρο η δολερή
καθενός χαμογελάει
«πάρ’ το», λέγοντας, «και συ».
147
Μην ειπούν στο στοχασμό τους
τα ξένα έθνη αληθινά:
«Εάν μισούνται ανάμεσό τους
δεν τους πρέπει ελευθεριά».
Επαμεινώνδας Φαχαντίδης,
ομ. καθηγητής ΑΠΘ, π. πρόεδρος ΠΟΕ
