Οι δύο μεγάλες πληγές του Πόντου που έπαιρναν τους άνδρες μακριά από τις οικογένειές τους κι άφηναν τις γυναίκες μόνες να αγωνίζονται για να αναθρέψουν τα παιδιά τους, ήταν η εξορία και η ξενιτειά.
Πολλές είναι οι ιστορίες που δείχνουν πόσο ταλαιπωρούνταν και υπέφεραν οι άνθρωποι από την ξενιτιά στην αρχή και την εξορία που τους επέβαλαν οι Τούρκοι στην συνέχεια.
Μια από αυτές τις ιστορίες διηγείται η κυρία Ελένη Λεοντίδου στο βιβλίο “Λαογραφικά του Πόντου” της Έλσας Γαλανίδου.
Οι άντρες έφευγαν κι οι γυναίκες έμεναν μόνες να μεγαλώσουν τα παιδιά τους.
Ένα μωρό κλαίει κι η Πόντια μάνα για να το παρηγορήσει του τραγουδάει:
Μή κλαίς γιαβρί μ’ μή κλαίς πουλί μ’
Ευτάς κ’ εμέν και κλαίω.
Ο κύρη σ’ εξορίαν έν’
Εσέναν μαναχόν έχω
Η μητέρα δεν μαλώνει το παιδί για να σταματήσει το κλάμα, αλλά το παρακαλεί να σταματήσει γιατί θα την πιάσει το παράπονο και θ’ αρχίσει κι εκείνη να κλαίει γιατί ο άντρας της είναι στην εξορία.
Ο αρχικός στίχος ήταν “Ο κύρη σ’ ‘ς σην ξενιτείαν έν” και αναφερόταν στο φαινόμενο της μετανάστευσης όπου οι άντρες ξενιτεύονταν για να δουλέψουν σε ξένα μέρη.
Ο στίχος άλλαξε σε “εξορία” όταν με την έναρξη του Α΄παγκοσμίου πολέμου και με βάση σχέδιο εξόντωσης των Ελλήνων είχαν κηρύξει το Σεφέρ-πελούκ, την επιστράτευση.
Έστελναν τους άντρες στα τάγματα εργασίας αμελέ ταπουρού ή τάγματα θανάτου, όπως τα ονόμσαν οι Πόντιοι. Τους έβαζαν να εργάζονται σκληρά χωρίς φαγητό και νερό. Τους τυραννούσαν και βασάνιζαν το σώμα και την ψυχή τους.
Πολλοί πλήρωναν το αντισήκωμα –πετέλι- για να μην στρατευτούν, αλλά οι άπληστοι Τούρκοι έπαιρναν τα χρήματα και πάλι κυνηγούσαν τους Έλληνες του Πόντου.
Κάποιοι κατάφερναν να κρυφτούν για να γλιτώσουν. Αυτοί ήταν οι φυγόστρατοι.
Τμήμα σύνταξης
Pontos-News.Gr
