Όπως και σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, έτσι και στον Πόντο ο έρωτας εκφραζόταν μέσα από τους στίχους των τραγουδιών.
Τα αυστηρά ήθη της εποχής, επέτρεπαν μόνο στους άνδρες να εκφράσουν τον έρωτά τους μέσα από τα τραγούδια, γι’ αυτό και οι στίχοι των ερωτικών τραγουδιών μιλάνε πάντα για μια γυναίκα.
Στίχοι που εκφράζουν αγάπη, τρυφερότητα αλλά και θαυμασμό, προς το αγαπημένο πρόσωπο. Υπήρχαν όμως και τραγούδια με πιο τολμηρό στίχο, που τραγουδούσαν οι νέοι συνήθως σε χορούς, προσπαθώντας να προσεγγίσουν μια κοπέλα χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους συγγενείς της.
Τα τρυφερά ερωτικά τραγούδια
“Εσύ είσαι τριαντάφυλλον
Και εγώ νερόν και χώμαν
Τη μύρα σ’ πότε θα παίρω
Εκεί που μέν’τς σο δώμαν
Θα στεφανούμε εσέν αρνί μ’
Σε έναν εβδομάδαν
Ολίγον να τρανήνωμε
Αγούτον την Ελλάδαν”
./..
“Σεράντα μήλα κόκκινα πούλι μ’
σ’ ένα μαντήλ δεμένα
σεράντα σεβτάς κι’ αν εφτάς ρίζαμ
κ’ ευρίκ’ς κι άμον εμένα
τ’ ομάτες ασάν ουρανόν πουλι μ’
αστρέν πα κατηβάζνε
Σουμέλα λεν’ την Παναγιά
Σουμέλα λεν’ και σέναν
Θα προσκυνώ την παναγιά
Κι έρχουμαι με τ’ εσέναν”.
./..
“Εμεν και σεν πι θα χωριζ’
Ακομαν κι εγενεθεν, γιαρ
Εχ, και ους να θ’ επινασε τεμον
Το ψοπομ’ ετελεθεν, γιαρ
Ελα οξοκα ας βλεποσε
Αρ’ εμπα απες και κλειδα
Και αν ερωτασε η μανιτσας
Πε’ι’ ατεν καναν κ’ ειδα
Το σπιτιμ’ και το σπιτοπος
Να εσαν γιαγιαναι, γιαρ
Και εμεν κι θα τυρανιζες
Αρ’ ατοσον πολλανι, γιαρ”
./..
“Το φίλεμα σ’ εν γιατρικόν το δάκ’σιμο σ’ τερμάνι
Κι αγκάλια σ’ παντοβότανον σ’έναν ισίζ’ ορμάνι
Η κεμετζέ κοκκύμελον τα κόρδας μεταξένα
Ολ’ αγαπούν τα συγγενά κι εγώ αγαπώ τα ξένα”
Και τα πιο τολμηρά
“Λελεύω σε, λελεύω σε, κόκκινον πεπερόπον
για έλα έμπα ‘ς σον χορόν, ‘ς σό δεξιόν το χερόπο μ'”.
“Λελεύω σε, λελεύω σε, κόκκινον πιπερόπον
‘ς σή κρεββατί’ σ’ το γιαν’ καικά, ποίσον κ’ εμέναν τόπον.”
./..
“Έμορφεσσα περιστέρα, ντ΄ώραν έρθες από πέραν,
ερρούξα κι αραεύω σε’ς σ’ ορμανόπα, ‘ς σ’ ορμία,
θ’ εφίλ’να σ’ αλλομιάν.
Τένα, τένα, τένα, κανείς ‘κ έν άμον ατέναν,
θα κόφτω τα χρονόπα μου , τ’ ημ’ σα΄θα δίγ’ ατέναν”.
Ακούστε ένα παραδοσιακό ερωτικό τραγούδι, από την Ματσούκα του Πόντου στο τέλος του κειμένου…
Χέρα μ’ το μαύρο σ’ το λετσέκ και ντ’ έμμορφα υγεύσαι
Στα ξένα μη βραδέσκεσαι, το ψόπο μ’ αναμέν’ σε
Τμήμα σύνταξης
Pontos-News.Gr
