14 Μάιος 2013, 10:22 - Τελευταία Ενημέρωση: 5 Σεπτέμβριος 2014, 20:40

Τα ταφικά έθιμα της Κυριακής του Θωμά στην Καβάλα

  • Τα ταφικά έθιμα της Κυριακής του Θωμά στην Καβάλα

Χαρούμενη και πανηγυρική μέρα για τους Πόντιους αλλά και στους αγαπημένους τους νεκρούς, είναι η Κυριακή του Θωμά. Όπως σε πολλά μέρη της Ελλάδας που κατοικούν Πόντιοι έτσι και στην Καβάλα αναβίωσε το ποντιακό έθιμο της Κυριακής του Θωμά.

Χαρούμενη και πανηγυρική μέρα για τους Πόντιους αλλά και στους αγαπημένους τους νεκρούς, είναι η Κυριακή του Θωμά. Τα αγαπημένα τους πρόσωπα που χάθηκαν αυτή την ημέρα είναι μαζί τους, ανάμεσά τους. Γιατί όπως λένε, ξαναζωντανεύουνε με την Άνοιξη, γι' αυτό, τρώνε και πίνουνε,  γύρω στα μνήματα. Πάνω στους τάφους γιορτάζουν μαζί με τις ψυχές για να δείξουν ότι δεν τους ξεχνάνε, ότι δεν φοβούνται τον θάνατο. Ούτε ένα δάκρυ δε στάζει αυτή τη μέρα, γιατί είναι αναστάσιμη κι όχι πονεμένη θύμηση. Οι οικογένειες ανταλλάσουν μεταξύ τους τρόφιμα και κερνούν η μια την άλλη κόκκινο κρασί, που συμβολίζει το αίμα του Χριστού, ενώ σύμφωνα με την παράδοση, όσο περισσότερος κόσμος περάσει από έναν τάφο, τόσο καλύτερα για τον νεκρό που κείτεται σ' αυτόν.

«Την Ημέρα Μνήμης των Νεκρών» ή «του Θωμά σα Ταφία» όπως λέγεται στην ποντιακή διάλεκτο, γιόρτασαν για άλλη μια χρονιά οι ομογενείς Πόντιοι από την πρώην Σοβιετική Ένωση που κατοικούν στην περιοχή στη Νέα Καρβάλη στην Καβάλα. Με τον τρόπο αυτό τήρησαν ένα έθιμο που έφεραν τόσο από τον Πόντο, όσο και από τους τόπους που πήγαν πριν έρθουν στην Ελλάδα. Την Κυριακή του Θωμά αμέσως μετά την θεία λειτουργία, επισκέφτηκαν ομαδικά τα νεκροταφεία όπου έχουν θάψει τους νεκρούς τους και «συνέφαγαν μαζί τους», όπως χαρακτηριστικά δήλωναν. Για ακόμη μια χρονιά τους  συναντήσαμε στο νεκροταφείο της Νέας Καρβάλης, όπου μαζεμένοι κατά οικογένειες, βρήκαν την ευκαιρία να βρεθούν όλοι μαζί και να ανταλλάξουν συν τοις άλλοις ευχές για το Πάσχα.

«Είναι ένα πολύ παλιό έθιμο, ένα καθήκον που πρέπει να κάνουμε κάθε χρόνο, δήλωσε ο πρόεδρος του συλλόγου Ποντίων από την πρώην Σοβιετική Ένωση «Η Ποντιακή Φλόγα» Γιάννης Ασλανίδης. Όταν στην Πατρίδα και μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης απαγόρεψαν τους Πόντιους Χριστιανούς της Προποντίδας να πηγαίνουν ακόμη και στα νεκροταφεία, οι πρόγονοί μας ζήτησαν έστω και μια μέρα να μπορούν να επισκέπτονται τους νεκρούς τους. Πράγματι τους εδόθη μια μέρα κι αυτοί διάλεξαν την Κυριακή του Θωμά. Μ’ αυτή την κίνηση επιβεβαιώνεται η Ανάσταση του Κυρίου. Από τότε και μέχρι σήμερα τηρούμε αυτό το έθιμο, το οποίο τηρούσαμε και στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Μάλιστα αναγκάσαμε και τους Σοβιετικούς να γιορτάζουν μαζί μας, παρά την απαγόρευση που υπήρχε, αφού έλεγαν πως το έθιμο δεν ήταν κομουνιστικό».

Τι δεν είχαν τα τραπεζάκια που στήθηκαν. Πολλές ποντιακές λιχουδιές και πίτες, φαγητά φερμένα από πάππου προς πάππο και όλα αυτά συνοδευόμενα φυσικά με κρασί και τσίπουρο. Χατσαπούρια, μπλίνζικα, καβουρμά, πρασοτήγανα, θωμαροτήγανα, σαρμαδάκια, πισία, χαλαντίς, ρουλέτ ήταν μερικά από τα εδέσματα που δοκιμάσαμε και ήταν νοστιμότατα. Πασχαλινά αυγά τοποθετήθηκαν και στους τάφους για τους νεκρούς συγγενείς. Και δεν άκουγες κλάματα, αλλά γέλια και τραγούδια, αφού η μέρα αυτή συμβολίζει την Ανάσταση κι όχι το πένθος. Συμβολίζει την συνέχιση της ζωής μετά τον θάνατο. Από το 1991 κάθε χρόνο τηρούν αυτό το έθιμο, όπως μας διαβεβαίωσε ο κ. Ασλανίδης.

Μαζί με τους μεγαλύτερους και πολλοί νέοι και παιδιά, πράγμα που προκαλεί εντύπωση. «Φροντίζουμε να μεταδίδουμε τα έθιμά μας στα παιδιά μας, μας είπαν. Να μάθουν να σέβονται τους νεκρούς της οικογένειάς τους, αλλά και τους μεγαλύτερους. Και μέχρι στιγμής νομίζουμε πως  τα καταφέρνουμε».

Γράφει ο Μάκης Λιόλιος

Πηγή: makliolios.blogspot.gr

Τμήμα σύνταξης
Pontos-News.Gr